Klachten die bij parkinson horen, zoals trillen, traagheid en stijfheid, kunnen worden verminderd door ‘diepe hersenstimulatie’. Tijdens die ingreep worden via gaatjes in de schedel elektroden in een diep gelegen deel van de hersenen geplaatst. Die geven stroomstootjes af. In Nederland worden per jaar zo’n driehonderd van deze operaties uitgevoerd.

Normaal gezien is de patiënt grotendeels wakker tijdens de ingreep. De chirurg zoekt door het geven van kleine stroomstootjes naar de juiste plek in de hersenen voor het plaatsen van de elektrodes. Om te bepalen of de goede plek is gevonden kijkt de arts of de symptomen van parkinson verminderen, zo legt Vinke uit. De ingreep duurt bijna een hele werkdag en de patiënt ligt lange tijd vast met zijn of haar hoofd. Ook moet de patiënt tijdelijk stoppen met medicatie, waardoor de klachten voorafgaand aan de operatie juist kunnen verergeren.

Vinke heeft bekeken of een MRI-scan net zo goed de juiste plek in de hersenen kan vinden. Dat maakt de ingreep korter en patiënten kunnen hun medicatie gewoon blijven slikken. Voor het onderzoek werden 123 patiënten geopereerd, een deel in wakkere toestand en een deel onder narcose. Om de conclusies te verifiëren werden ook data van zo’n 650 patiënten uit het buitenland bekeken.

Doordat de operatie onder narcose kan als een MRI-scan wordt gebruikt, kiezen ook meer vrouwen ervoor mee te doen. Vinke: „Parkinson komt in 40 procent van de gevallen voor bij vrouwen. Maar in onze studie was slechts 17 procent van de patiënten bij de klassieke operatiemethode vrouw. Sinds we onder narcose zijn gaan opereren, is dat percentage gestegen naar ruim 40 procent, zoals de ziekte ook verdeeld is in de populatie.”

Waarom vrouwen minder vaak kiezen voor een wakkere operatie weet Vinke niet. Daar wordt nog onderzoek naar gedaan. Het Radboudumc voert inmiddels alleen nog diepe hersenstimulatie-operaties uit met een MRI-scan en onder narcose.