Het plan is simpel: partijen moeten bij Tweede Kamerverkiezingen harder gaan werken voor hun stem. Wie de 2 procentnorm niet aantikt, is gezien en moet vier jaar op zijn beurt wachten, tot de volgende verkiezingen.

Met het plan moeten vooral de een- en tweemanspartijen worden weggeveegd. Die trekken te veel aandacht en belemmeren de besluitvorming, zo is de gedachte. Daar zit wat in, maar dat simpele is hier ook meteen het verraderlijke. Klopt dit hele verhaal van a tot z en zorgt een dergelijke kiesdrempel inderdaad voor het substantieel beter functioneren van de volksvertegenwoordiging?

Het antwoord is: nee. Neem de Tweede Kamer in z’n huidige samenstelling. Denk je daar de partijen uit weg die het met de voorgestelde kiesdrempel bij de laatste Kamerverkiezingen niet hadden gehaald, dan houd je nog een versplinterd geheel over. En vier coalitiepartijen, die tegen heug en meug een verstandshuwelijk aangingen en nu langdurig moeten onderhandelen tot een compromis voor elk van hen voldoende winstpunten bevat. Dat schiet niet op.

Wie een goede bestuurbaarheid van het land hoog in het vaandel heeft staan, moet bovendien stevig nadenken voor hij of zij ertoe besluit om het gevaar te worden uitgebannen voortdurend als een zwaard van Damocles boven het hoofd van kleine partijen te laten hangen. Soms willen die zich namelijk nog wel eens ontpoppen tot steunpilaren voor een kabinet dat in de Eerste Kamer geen meerderheid heeft. Zouden ze zo’n constructieve houding ook aandurven als ze daarmee riskeren onder de kiesdrempel te komen?

Terzijde, hoe arrogant kun je zijn door voor te stellen dat partijen, ongeacht hoe lang ze al vertegenwoordigd zijn in het parlement, maar moeten verdwijnen omdat dat beter is voor het land? Met de kiesdrempel is het net als met de nachtvorst: soms is het ineens weer hip om het erover te hebben. Dan is hij even weer in het land, als een soort natuurverschijnsel waar je weinig tegen doet. Maar gelukkig kan vorst ook weer snel omslaan in dooi, zodat eenieder weer over kan tot de orde van de dag.

Het probleem dat het voor allerlei nieuwgevormde bewegingen wel erg makkelijk is om onze volksvertegenwoordiging te komen inrennen, werd ook al geadresseerd door de Staatscommissie Parlementair Stelsel in 2017. Die stelde voor de waarborgsom die nieuwkomers voor de verkiezingen moeten storten flink te verhogen, evenals het aantal ondersteuningsverklaringen dat ze vooraf bij elkaar moeten sprokkelen. Laat de hooggeleerde dames en heren achter dit burgerinitiatief eens de boer opgaan met die suggesties. Dat voorkomt in elk geval dat het kind met het badwater wordt weggegooid.