Debat over discriminatie en seksisme gebaat bij ontspanning
Een Spaanse bakker, eigenaar van zo’n dertig winkels in de regio Barcelona, kreeg deze week een boete van 7500 euro aan zijn broek. De arbeidsinspectie oordeelde dat advertenties die de bakker had verspreid in verband met twee openstaande vacatures niet in de haak waren.
Bakkerij Pa Artesa del Valles vroeg om een ”meester-patissier” en een ”verkoopster.” Discriminerend, naar het oordeel van de Spaanse autoriteiten. De eerste functie lijkt zo voorbehouden aan mannen, de tweede aan vrouwen.
In Frankrijk was er tegelijk discussie rond een danslerares op de prestigieuze universiteit SciencesPo. De lerares voelde zich gedwongen te vertrekken bij de onderwijsinstelling omdat ze weigerde de woorden ”man” en ”vrouw” in te wisselen voor de neutrale termen ”leider” en ”volger”. Er waren klachten over binnengekomen bij het universiteitsbestuur, waarop dit actie ondernam. De aanklacht: seksisme, ofwel discriminatie op basis van geslacht.
Nu ontkent SciencesPo dat dit de enige reden was om de danslerares op het matje te roepen en stelt de universiteit dat ze zich ook discriminerend en homofoob heeft uitgelaten. Een aantal studenten, die bij haar danslessen volgden, weerspreekt die aantijgingen weer. „Deze excellente lerares is allesbehalve homofoob en seksistisch”, schreef er een op Twitter. Hoe dan ook richtte een deel van de klachten zich op het gebruik van de termen ”man” en ”vrouw”.
Wat is hier aan de hand? In beide gevallen is het punt dat geslacht niet bepalend mag zijn. De Spaanse bakker had daarom juist mannen én vrouwen moeten aanspreken in zijn advertentie, terwijl de Parijse danslerares om die reden is gemaand de sekse van haar studenten niét te benoemen.
Het tekent de verwarring op dit punt. Er worden quota ingevoerd voor besturen en politieke organen zodat het evenwicht tussen mannen en vrouwen wordt gewaarborgd. Tegelijkertijd ligt het al snel gevoelig als verschillen tussen man en vrouw worden benoemd. Maar waarom doet een gelijke verdeling er dan toe? Je hoogstpersoonlijke identiteit is zelden zo belangrijk geweest; tegelijk worden verschillen steeds verder uitgewist.
Woorden doen ertoe en seksisme is nog altijd een groter probleem dan velen voor lief willen hebben. Dat geldt zeker wereldwijd: denk aan de protesten in Iran. Ook dichter bij huis zijn er vragen te stellen: Waarom bestaat een christelijke organisatie die opinievormend bezig wil zijn over de verhoudingen tussen man en vrouw bijvoorbeeld hoofdzakelijk uit mannen?
Het gesprek over dit soort thema’s is maatschappijbreed echter geholpen bij minder kramp en meer incasseringsvermogen. De Spaanse bakker stelt dat hij de term meester-patissier als neutrale aanduiding ziet. „We vragen gewoon om een vakdiploma patisserie.” De baan is inmiddels ingevuld door, jawel, een vrouw. Basale redelijkheid rond dit soort thema’s zou de Westerse wereld goeddoen.