Kamer botst met minister over fonds klokkenluiders en sancties
Minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) is stevig in aanvaring gekomen met de Tweede Kamer over een fonds voor klokkenluiders en sancties voor bedrijven die klokkenluiders het leven zuur maken. Een Kamermeerderheid wil beide nu in de wet regelen, maar de minister vindt het daarvoor te vroeg. Ze wil beide voorstellen wel onderzoeken en wellicht later opnemen in een nieuw wetsvoorstel, zei ze tijdens de behandeling van het wetsvoorstel dat klokkenluiders beter moet beschermen.
Vanuit het fonds zouden klokkenluiders juridische en psychosociale hulp moeten kunnen regelen, zo wil de Kamer, waaronder de coalitiepartijen D66, CDA en ChristenUnie. De VVD is tegen. Volgens de minister zitten er veel te veel haken en ogen aan om de komst van zo’n fonds nu al in de wet vast te leggen.
Wie vult en beheert het fonds en wanneer en hoeveel keert de fondsbeheerder uit. Moeten werkgevers daaraan een bijdrage leveren of moet alleen de overheid het fonds vullen, somde de minister enkele vragen op waar ze zorgvuldig naar wil kijken. Nu heeft Bruins Slot geen geld voor de vulling van zo’n fonds, tekende ze daar meteen bij aan.
Ook andere voorstellen van de Kamer om de wet aan te passen, werden door de minister stuk voor stuk ontraden. Het voorstel om sancties op te leggen via het bestuurs- en strafrecht, in plaats van alleen het civielrecht, is in de ogen van de minister eveneens te vroeg. De Kamer wil dat wel, vanwege de afschrikwekkende werking ervan.
De gevolgen ervan kan Bruins Slot nog niet overzien. Ze vindt het Huis voor klokkenluiders niet geschikt om boetes op te leggen, omdat daarmee de neutrale rol van het Huis in het geding komt. Onzin, stelden diverse Kamerleden, waaronder Renske Leijten (SP). Volgens Leijten heeft het Huis geen neutrale rol, omdat het Huis naast de klokkenluider moet staan. D66-Kamerlid Hind Dekker-Abdulaziz herinnerde de minister eraan dat het Huis voor Klokkenluiders juist zelf heeft gevraagd om sancties te mogen opleggen.
De Kamer en de minister zijn het over een ding wel eens: met deze wetswijziging zijn klokkenluiders wel wat beter beschermd dan nu, maar het nog steeds onvoldoende. Het huidige wetsvoorstel moet echter zo snel mogelijk in werking treden, omdat een boete vanuit Europa dreigt. Nederland had al lang de Europese richtlijn voor bescherming van klokkenluiders in een wet moeten verwerken.
Over anderhalf tot twee jaar hoopt Bruins Slot een nieuw wetsvoorstel bij de Tweede Kamer in te dienen.
Donderdag wordt over de amendementen, moties en het wetsvoorstel gestemd.