Bruins Slot: ‘ruis op de lijn’ over slavernijverleden ‘vervelend’
Minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken vindt het „vervelend dat er ruis op de lijn” is gekomen in de voorbereidingen voor 19 december, als premier Mark Rutte met „een publieke boodschap komt”. Ze vindt het belangrijk om nog gesprekken te voeren met organisaties die betrokken zijn bij de beoogde excuses voor het slavernijverleden. Dat gebeurt op 8 december in het Catshuis in Den Haag, onder leiding van Rutte.
Een aantal organisaties die zich bezighouden met het slavernijverleden, is bezorgd over het voornemen van de regering, dat vorige maand al uitlekte. Ze zijn kritisch over de timing, de invulling en uitvoering van excuses, zo lieten ze publiekelijk weten.
Bruins Slot, die zelf het woord excuses niet in haar mond nam omdat het nog niet officieel is aangekondigd, wilde niet zeggen welke organisaties zijn uitgenodigd. Ze hoopt op een goed gesprek „waarbij we naar elkaar kunnen luisteren en ervaringen kunnen delen”. Er zijn volgens haar al verschillende gesprekken gevoerd en die worden nu voortgezet. Het is „belangrijk dat we tot een zorgvuldige en weloverwogen kabinetsreactie komen”.
De afgelopen periode zijn er dan ook verschillende stappen gezet, benadrukte ze. Zo is Rutte naar Suriname geweest en Bruins Slot zelf met staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties) naar de eilanden in de Cariben gegaan om over het onderwerp te praten.
Rutte zelf benadrukte in zijn wekelijkse persconferentie dat het „een uitermate teer en gevoelig onderwerp is”. Zonder te bevestigen dat het om excuses gaat, zei hij dat het „onvermijdelijk is dat als dingen eenmaal naar buiten beginnen te komen, dat daar reacties op komen”. Volgens de premier is het „dan van belang dat we ook daar weer zo goed mogelijk op reageren”. Hij wees erop dat Bruins Slot, Van Huffelen en hun ambtenaren intensief contact onderhouden met alle betrokken organisaties.
Rutte vindt 19 december een goede datum om met een kabinetsreactie te komen op de Dialooggroep Slavernijverleden, die excuses adviseerde. „Dat is nog voor het nieuwe jaar en het is ook geen controversiële datum.” Op 1 januari begint het herdenkingsjaar met „uiteraard Keti Koti het hoogtepunt”, aldus Rutte.
De slavernij werd afgeschaft op 1 juli 1863, maar in Suriname moesten de tienduizenden vrijgemaakte mensen daarna nog tien jaar verplicht hetzelfde werk doen voor de slavenhouders. Het is in 2023 precies 150 jaar geleden dat daar een eind aan kwam. Keti Koti op 1 juli is een jaarlijkse Surinaamse feestdag vanwege de afschaffing.