Provinciale hulp voor bieb in nieuwe stijl

Een „Baby-drive-in” voor 0- tot 2-jarigen „met leuke tips, app’s en filmpjes” staat deze maand op de agenda van de bibliotheek in Barendrecht. Ouders kunnen er terecht met hun vragen over mediaopvoeding. De Bieblab is voor basisschoolleerlingen: ”Tijdens deze workshop maak jij je eigen 3D-ontwerp op de computer”. Elke woensdagochtend is er een digitaal inloopspreekuur.

Bibliotheek AanZet is actief in twaalf gemeenten in Zuid-Holland. „Boeken uitlenen is niet meer onze enige taak. We geven scholieren huiswerkbegeleiding, we lezen jonge kinderen voor, we bieden ondersteuning bij de belastingaangifte”, zegt directeur-bestuurder Ankie Kesseler. „Wie moeite heeft met de Nederlandse taal of met werken met computers, helpen we ook op weg.”

Bibliotheken ontwikkelen zich tot „een plek waar kennis, ontwikkeling en ontmoeting centraal staan.” AanZet is daar geen uitzondering op. „Wie zelfstandig in onze samenleving mee wil doen, moet over de juiste basis beschikken: taalvaardig, digitaalvaardig, toegang tot de juiste informatie en kritisch kunnen denken”, aldus Kesseler. „Maar kennis en informatie voor iedereen was 120 jaar geleden reeds het streven toen de eerste openbare bibliotheek in Nederland werd geopend – in Dordrecht, ook een gemeente in het werkgebied van AanZet.”

Subsidies

AanZet bedient met 170 medewerkers en ruim 500 vrijwilligers een gebied met 500.000 inwoners. Ze heeft circa 110.000 leden, 14 vestigingen, 15 servicepunten en 4 afhaalpunten. Themabijeenkomsten en andere activiteiten trokken vorig jaar zo’n 35.000 bezoekers. Subsidies van de gemeenten vormen een belangrijke inkomstenbron. Kesseler: „Overal proberen we op maat te werken. In sommige plaatsen is laaggeletterdheid en taalachterstand een groot probleem. Op 74 scholen zijn we aanwezig met ”De bibliotheek op school” (dBos), een landelijk programma dat helpt bij het leesvaardiger maken van de leerlingen.”

Ook de bibliotheek ontkomt niet aan bezuinigingen. „Het is voortdurend woekeren met geld. Gemeenten maken politieke keuzes, maar ik zie soms ook de onmacht: hoe gaan we dit voor elkaar krijgen? Toen in de voormalige gemeente Giessenlanden de bieb werd wegbezuinigd, konden we op alle scholen dBos realiseren. In Sliedrecht was een nieuwe vestiging aanvankelijk 24 uur per week open, samen met de gemeente is dat naar 40 uur getild. Welzijnswerk zit er nu, er is een steunpunt voor nieuwe Nederlanders en er zijn taallessen.”

AanZet staat er niet alleen voor. Waar nodig kan de bibliotheek terugvallen op Probiblio. Een wettelijke taak van deze ‘ondersteuningsinstelling’ is het ‘interbibliothecair leenverkeer’, waaronder de distributie van door lezers aangevraagde boeken valt. Probiblio adviseert AanZet op het gebied van bibliotheekvernieuwing, bedrijfsvoering en marketing. „Ook als netwerkorganisatie is Probiblio voor ons van belang”, zegt Kesseler. „Voor onderzoek en het uitwisselen van ideeën, kennis en ervaringen.”

VoorleesExpress

De ondersteuning verschilt per bibliotheek, aldus manager Silvia Settels. „In het landelijk gebied gaan we met bibliotheken en de gemeente in gesprek: hoe staat het ervoor en waar kunnen we wat betekenen? Sommige bibliotheken zijn zo klein dat we samen met de bibliotheekmedewerkers aan de slag gaan om dBos of de VoorleesExpress uit te rollen. Om dat te laten landen, kun je het niet bij alleen adviseren laten. Middelgrote bibliotheken hebben meer expertise in huis, zoals een specialist voor de jeugd, maar die wil ook wel eens overleggen. Probiblio denkt dan graag mee.”

Bibliotheken in één netwerk

Probiblio is een zogeheten provinciale ondersteuningsinstelling (POI). De Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (WSOB) bracht in 2015 de lokale bibliotheken, de POI’s en de Koninklijke Bibliotheek samen in één netwerk. De landelijke, provinciale en regionale overheid zijn gezamenlijk verantwoordelijk.

Voor Noord- en Zuid-Holland voert Probiblio de provinciale taken uit. Zo ondersteunt ze alle basisbibliotheken in de twee provincies en zet ze zich in voor innovatie van lokale bibliotheken. Zuid-Holland draagt jaarlijks 5,1 miljoen euro bij, Noord-Holland 2,3 miljoen.

Probiblio, gevestigd in Hoofddorp, ontstond in 1996 uit een fusie van de toenmalige provinciale bibliotheekcentrales voor Noord-Holland en Zuid-Holland, in respectievelijk Alkmaar en Schiedam.

Provinciale hulp voor bieb in nieuwe stijl

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?