Inwoner Jan Voortman: Oranje? Zeg maar gerust Klein-Syrië

Ik ben een boerenzoon en woon al mijn hele leven in Oranje. Ik heb mijn eigen bedrijf: een tuincentrum. Al vanaf mijn zestiende zit ik in de bloemetjes. Behalve boerderijen had je vroeger in Oranje een aardappelmeelfabriek. Daar werkten heel wat dorpsgenoten. In 1980 ging de fabriek failliet. De bekende ondernemer Hennie van der Most kocht het gebouw en bouwde op het terrein eerst Speelstad Oranje en later een vakantiepark. Ik heb er de beplanting gedaan.

Ik weet niet of Van der Most steken heeft laten vallen. Feit is dat het bezoekersaantal steeds meer terugliep. Vorig najaar hoorden we ineens dat het park een andere bestemming zou krijgen: er zouden 1400 asielzoekers worden gehuisvest. Dat ontketende in het dorp een storm van protest. Staatssecretaris Teeven heeft hard zijn best moeten doen en is hoogstpersoonlijk langs geweest. Uiteindelijk rolde er een compromis uit waar zelfs de actiegroep in het dorp mee kon leven: er zouden maximaal 700 asielzoekers worden ondergebracht.

In oktober arriveerden de eerste mensen. Vanaf dag één heb ik van de nood een deugd gemaakt door in mijn kas een winkeltje te beginnen. Je kunt je wel negatief blijven opstellen, maar daar heb je uiteindelijk jezelf mee. Het is ook nog eens heel slecht voor je hart. Aanvankelijk verkocht ik alleen levensmiddelen zoals aardappels en tomaten. Later voegde ik Arabische producten toe aan mijn assortiment. Ik heb goed contact met de vluchtelingen. Het zijn ontzettend aardige mensen die vaak veel hebben meegemaakt. Als wij moeten vluchten voor oorlog wil je toch ook dat je goed wordt opgevangen? Ik leer hun elke dag Nederlandse woorden en mijn Engels is een stuk beter geworden. Regelmatig eet ik een hapje mee aan de overkant en moet dan overal proeven. Die mensen kunnen zó lekker koken. Andersom organiseer ik voor hen soms een barbecue. Ik heb elke dag een vakantiegevoel.

Het enige probleem dat de vluchtelingen veroorzaken, is traag internet vanwege overbelasting. Mijn vooroordelen heb ik moeten bijstellen. Om te testen of ze eerlijk waren, heb ik een tijdje een tientje naast de kassa gelegd. Drie dagen later lag het er nog steeds. Toen heb ik het maar weer in mijn portemonnee gestopt. Ook heb ik dertig fietsen voor de verhuur, die ik niet op slot zet. Ze staan er nog allemaal.

NU

Wat er dinsdag is gebeurd, is dieptriest en heeft niets met democratie te maken. Eind van de middag lag er een brief in de bus met de uitnodiging voor een bewonersbijeenkomst nog diezelfde avond. Normaal gesproken komt de post halverwege de middag, dus veel mensen hadden de brief niet gezien. Gelukkig zong het al snel rond op de BuurtApp, zodat het dorpshuis om halfacht toch bomvol zat.

Onze burgemeester trapte af en zei dat ons dorp nog eens 700 extra vluchtelingen moet opvangen. Hij refereerde aan eerdere afspraken, schaarde zich achter de inwoners door te zeggen dat hij niet gelukkig was met de gang van zaken. Vervolgens mocht staatssecretaris Dijkhoff zijn besluit toelichten.

Ik vind het dapper dat de staatssecretaris speciaal naar Oranje is gekomen. Hij kon echter niet verhinderen dat het onrustig werd, zeker toen bleek dat er niets meer aan kon worden veranderd. Toen hij iemands vraag bevestigde of Oranje het eerste Nederlandse dorp is dat door het Rijk wordt overruled, had je de poppen aan het dansen. Iedereen stond op. De staatssecretaris zag toen ook wel in het dat verstandig was om te vertrekken. Toen hij weg wilde rijden, blokkeerden dorpsbewoners zijn auto. Eén vrouw is gevallen in het tumult doordat ze werd weggetrokken. Zij heeft haar arm gebroken.

Wat de staatssecretaris heeft gedaan, is het domste wat je als politicus kunt doen. Afspraken zijn van tafel geveegd. Over de gevoelens van dorpsgenoten is heengewalst. Ook de actievoerders van vorig jaar balen enorm. Zij hebben het gevoel dat al hun inspanningen tevergeefs zijn geweest. Wij voelen ons overvallen. Het draagvlak is helemaal weg.

STRAKS

Hoe het verder gaat in Oranje? We hebben deze week gezien dat de overheid onbetrouwbaar is. Wie garandeert ons dat de opvang van 700 extra asielzoekers maar tijdelijk is, zoals wordt beweerd? Voor ons dorp zijn 1400 vluchtelingen gewoon veel te veel. Moeten wij straks in eigen dorp Arabisch gaan praten? We kunnen de naam Oranje gerust veranderen in Klein-Syrië.

Zo veel vluchtelingen op een kluitje is ook niet gezond. Je hoeft geen helderziende te zijn om te voorspellen dat dat uit de hand gaat lopen. In een azc in Drachten zijn al vechtpartijen uitgebroken; geen wonder als je met zo veel nationaliteiten en geloven zo dicht op elkaar zit. Vooral religie is een grote bron van ellende; voor een deel van hen draait daar alles om.

De integratie is ook een punt van zorg. Syriërs zullen zich vermoedelijk wel redden. De meesten van hen zijn hartstikke slim en spreken uitstekend Engels. Ik hoop dat ze snel aan het werk kunnen. Daar worden we allemaal beter van. Vluchtelingen uit Eritrea en Somalië zijn een ander verhaal. Als ik zie dat het sommigen van hen een halfuur kost om een kilo tomaten te kopen, ben ik bang dat we heel wat jaren verder zijn voordat ze goed zijn geïntegreerd.

Laten we hopen dat veel landen snel weer veilig worden, zodat de mensen naar huis kunnen. En laten we eerlijk zijn: de meesten willen niets liever. Als het zover is, weet ik in elk geval heel wat gratis vakantieadresjes.

Inwoner Jan Voortman: Oranje? Zeg maar gerust Klein-Syrië

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?