De dodelijke haast van MH17-verdachte Igor Girkin

Zo luidt op zondag 8 juni 2014, vrij vertaald, de telefonische smeekbede van Igor Girkin (48). De Rus is één van de vier MH17-verdachten die woensdag door het internationale onderzoeksteam JIT is aangeklaagd voor moord op de 298 slachtoffers van de vliegramp op 17 juli 2014.

:::inline_article 1:::

Haast heeft Igor Girkin, een voormalige kolonel van de Russische veiligheidsdienst FSB, die zondag in juni 2014. Dodelijke haast. De man leidt dan als zelfbenoemd minister van Defensie in de volksrepubliek Donetsk de pro-Russische separatisten in hun strijd tegen het Oekraïense leger. Met lede ogen moet Girkin toezien hoe ‘zijn’ rebellen het onderspit dreigen te delven. Om het tij te keren, vraagt hij de Russen per telefoon om versterking.

Overweldigen

Van het oosten van Oekraïne, toneel van een verbeten strijd, belt de MH17-verdachte naar schiereiland De Krim. Dat is dan net geannexeerd door Rusland. Girkin komt in contact met een zegsman van Sergej Aksjonov, de hoogste baas in De Krim. „Als grootschalige steun niet snel komt”, dringt de MH-17 verdachte aan bij de zegsman, „zullen ze ons overweldigen”. Met ”ze” doelt hij op de Oekraïense strijdkrachten.

Het JIT liet woensdag het afgeluisterde telefoongesprek tussen de twee horen op een persconferentie in Nieuwegein. „We hebben antitank-artillerie nodig, we hebben tanks nodig, we hebben deugdelijk luchtafweergeschut nodig”, somt Girkin op. Hij gaat nog een stap verder: de Russen moeten ook getraind personeel bij het wapentuig leveren in de strijd tegen het Oekraïense leger. Want er is „geen tijd” om zijn rebellen in Oost-Oekraïne te trainen, zegt de MH17-verdachte.

:::inline_article 2:::

Spoed

Girkin wordt op zijn wenken bediend. Een kwartier later belt niemand minder dan Sergej Aksjonov, de hoogste baas in De Krim, de MH17-verdachte op. Aksjonov belooft met spoed de versterking voor zijn bondgenoten in de verdrukking te regelen. De documenten die de wapenleveranties moeten bekrachtigen zijn al in de maak, vertrouwt Aksjonov aan MH17-verdachte Girkin toe.

Ruim een maand later, op 17 juli 2014, vuren de pro-Russische rebellen in oost-Oekraïne een Buk-raket af. Die treft vlucht MH17. Mogelijk zagen de rebellen het vliegtuig voor een militair toestel van het Oekraïense leger. Alle 298 inzittenden komen om.

Het JIT is ervan overtuigd dat de Buk-raket is geleverd door Rusland. Het projectiel kwam van de 53e luchtafweerraketbrigade van het Russische leger uit Koersk. En het JIT weet ook zeker dat opperbevelhebber en Defensieminister Igor Girkin nauw betrokken was bij de aanval met de Buk-raket.

:::inline_article 3:::

Warme banden

Niet alleen het telefoongesprek waarin Girkin in juni 2014 de Russen smeekt om wapensteun duidt op Russische betrokkenheid bij de MH17-ramp. Het JIT wees er woensdag ook op dat Aleksandr Borodaj, destijds de leider van de rebellen in Oost-Oekraïne, warme banden onderhield met Moskou. Sterker nog, Borodaj stak zijn bewondering voor het Kremlin niet onder stoelen of banken.

In een persconferentie een week voor de vliegramp roemt Borodaj de „goede gesprekken” met Moskou. Tijdens die persconferentie wordt Borodaj geflankeerd wordt door MH17-verdachte Igor Girkin (dus de opperbelhebber en minister van Defensie van Donetsk). In een kranteninterview uit die tijd geeft Borodaj hoog op van „werkelijk onze man” in Moskou. Het gaat om Vladislav Soerkov, een topadviseur van niemand minder dan de Russische president Poetin.

Speciale eenheid

Het JIT heeft naast de Rus Igor Girkin nog drie mannen aangeklaagd voor moord op de inzittenden van MH17. Het gaat om de Russen Sergej Doebinski (56) en diens rechterhand Oleg Poelatov (52) en om de Oekraïener Leonid Chartsjenko (47).

Doebinski was „lang” werkzaam voor de Russische militaire inlichtingendienst, meldde het JIT woensdag. Poelatov behoorde tot een speciale eenheid van de Russische militaire inlichtingendienst. De twee zouden momenteel, net als Igor Girkin, in Rusland verblijven. Leonid Chartsjenko was in juli 2014 commandant van een gevechtseenheid in Donetsk. Hij zou zich momenteel ergens in het oosten van Oekraïne bevinden. Alle vier MH17-verdachten hadden in 2014 „belangrijke functies” in het oosten van Oekraïne, stelt het JIT.

Knop

Het JIT speurt nog naar de bemanning van de installatie met daarop de Buk-raket die vanuit Rusland naar het oosten van Oekraïne werd vervoerd. Ook wil het onderzoeksteam meer zicht krijgen op de exacte betrokkenheid van de Russen bij de raketlevering en de bevelvoering. Onduidelijk is wie op 17 juli 2014 op de knop drukte van de Buk-raket. Het JIT riep woensdag andermaal getuigen op om openheid van zaken te geven. Bedreigde getuigen kunnen beveiliging krijgen. Inmiddels hebben zich zo’n 300 getuigen gemeld.

Girkin en Doebinski ontkennen betrokkenheid bij de MH17-ramp. Twijfelachtig is of de vier verdachten ooit daadwerkelijk in een Nederlandse rechtbank zullen verschijnen.

De dodelijke haast van MH17-verdachte Igor Girkin

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?