Berging IJsselkogge bij Kampen van start

Dat meldde Rijkswaterstaat maandag. Het wrak, een handelsvaartuig uit de late middeleeuwen, ligt vlak voor de IJsselkade in Kampen.

Ernaast liggen nog een aak en een punter uit dezelfde periode. Alle drie de scheepswrakken worden geborgen omdat ze in de weg liggen bij de verlaging van het zomerbed van de IJssel. Dat is nodig om de rivier meer ruimte te geven.

De werkzaamheden starten deze week met de opbouw van een groot werkplatform. Om de wrakken heen wordt een scherm geplaatst dat de duikers tegen sterke stroming van het IJsselwater moet beschermen. Vervolgens worden de wrakken met zuigers blootgelegd. Als eerste worden de punter en aak naar boven gehaald. Mogelijk vindt dit al eind deze maand plaats.

Daarna is het de beurt aan het 20 meter lange en 8 meter brede schip, dat inmiddels de IJsselkogge wordt genoemd. Met banden en dwarsbalken wordt het wrak in een mand of kooi geplaatst. Tijdens het lichten draaien veertig motoren de kabels omhoog.

Drie jaar

Na de berging gaan alle drie de wrakken naar het terrein van stichting Batavialand in Lelystad. Alleen bij de kogge wordt onderzocht of conservering mogelijk is. Dat wordt pas duidelijk zodra het wrak uit het water is. Scheepsarcheologen hebben zo’n drie jaar nodig om het schip goed te conserveren.

De vondst van de kogge uit vermoedelijk de vijftiende eeuw was in 2012 internationaal nieuws. Het vaartuig was in een opmerkelijk goede conditie.

Koggen die na de drooglegging in de voormalige Zuiderzee zijn gevonden, zijn allemaal ernstig aangetast door het zoute water. De IJsselkogge lijkt goed bewaard gebleven. Het wrak was ontdekt bij onderzoek door Rijkswaterstaat.

Het is de vraag waarom het wrak op die plek ligt. Het lijkt niet bij een storm of door oorlogshandelingen te zijn gezonken.

Uit archiefonderzoek lijkt het meest waarschijnlijke scenario dat de drie schepen of te zijn gebruikt als deel van een landhoofd om meer water in het verzandende Noorderdiep te leiden, of te zijn gebruikt voor de afdamming van de monding in het Zuiderdiep. Het Noorder- en het Zuiderdiep zijn aftakkingen van de IJssel.

Scheepskerkhof

In het archiefonderzoek naar de vondsten in de IJssel werd vermeld dat er meer houtresten moesten zijn. „Er lijkt dus sprake van een soort scheepskerkhof”, schreven de deskundigen.

Van dit laatste is tot nu toe weinig gevonden, zegt woordvoerder Marcel van Dijk van Ruimte voor de Rivier IJsseldelta. „Het is niet te zeggen of er nog meer wordt gevonden dan deze drie wrakken.” Het hele bergingsproject, inclusief voorbereiding, transport en conservering, kost 5 miljoen euro. In mei 2016 wordt bekend of de kogge te bewaren valt.

De gemeente Kampen heeft al aangegeven het wrak graag zelf te willen exposeren.

Berging IJsselkogge bij Kampen van start

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?