Hervormingsdag

In veel kerken wordt rond 31 oktober, Hervormingsdag, stilgestaan bij de Reformatie van 1517.

Alle artikelen met deze tag

Hervormingsdag

Hervormingsdag is een jaarlijkse herdenkingsdag op 31 oktober. Deze dag staat in het teken van het feit dat Maarten Luther op 31 oktober 1517 zijn 95 stellingen tegen de aflaathandel in de Rooms-Katholieke kerk publiceerde. Dit wordt ook wel gezien als het begin van de Reformatie.

Wat is Hervormingsdag?

Op Hervormingsdag wordt het begin van de Reformatie herdacht. Op 31 oktober 1517 timmerde de Duitse monnik Maarten Luther 95 stellingen aan de deur van de slotkapel in Wittenberg, om zijn bezorgdheid over de corruptie binnen de Rooms-Katholieke kerk te uiten. Luther was met name zeer sceptisch over de aflaathandel, die mensen van de kerk konden kopen om zichzelf vrij te stellen van boetedoening voor hun zonden. Het kopen van aflaten zag Luther als een manier om God ‘om te kopen’. In plaats daarvan predikte Luther dat de verlossing niet verdiend kan worden met goede werken, maar dat je alleen door genade een kind van God kunt worden.
Als gevolg hiervan werd Maarten Luther uit de Rooms-Katholieke kerk verbannen. Veel mensen waren het eens met de stellingen van Luther en vonden dat de kerk ‘hervormd’ moest worden. In Nederland leidde deze strijd uiteindelijk tot de Beeldenstorm en de vorming van een nieuwe kerkelijke stroming, die nog altijd bekendstaat als de ‘protestantse kerken’. Genoemd naar het protest dat bij Luther begon.

Gods Woord centraal

Op Hervormingsdag wordt tegelijkertijd herdacht dat de Bijbel, Gods Woord, weer centraal kwam te staan. Luther vond dat de centrale boodschap van het Evangelie, namelijk de vergeving der zonden door het bloed en offer van Jezus Christus, weer centraal moest komen te staan. De theologie van Luther wordt daarom soms wel de theologie van het kruis genoemd. Het heeft Luther verrast dat zijn stellingen in korte tijd binnen de samenleving over een breed front weerklank hebben gevonden.
Maarten Luther schreef namelijk niet alleen zijn 95 stellingen, maar hij vertaalde ook de Bijbel naar het Duits. Hij vond het belangrijk dat iedereen de Bijbel in zijn eigen taal zou kunnen lezen. In Nederland kregen we toen ook onze eigen vertaling: de Deux-Aesbijbel (1562), die in 1637 een opvolger kreeg in de Statenvertaling, die vandaag de dag nog veel gebruikt wordt in de reformatorische gezindte, maar ook zijn stempel heeft gedrukt op onze hedendaagse taal.

Welke plek krijgt Hervormingsdag vandaag?

In veel (reformatorische) kerken wordt op de zondag voorafgaand aan 31 oktober Hervormingsdag herdacht. Ook zijn er rond die datum vaak (interkerkelijke) Reformatiediensten. Er wordt bijvoorbeeld gepreekt uit de brieven van Paulus, in het bijzonder de Romeinenbrief, waarin de rechtvaardiging van de goddeloze centraal staat. Deze vormt het hart van de reformatorische theologie.

Een samenvatting van het protestantse geloof is te vinden in de vijf zogeheten sola’s, die eigenlijk de kern van de Reformatie vormen:
• Sola fide (Alleen door geloof)
• Sola gratia (Alleen door genade)
• Sola scriptura (Alleen door de Schrift)
• Solo Christo (Alleen door Christus)
• Soli Deo gloria (Alle eer komt alleen God toe)

Rond Hervormingsdag wordt het door Maarten Luther gedichte Lutherlied op scholen en in gezinnen veel gezongen. Het Lutherlied, dat ook wel bekendstaat als ‘Een vaste Burcht’, wordt in sommige kerken ook na de dienst die in het teken staat van Hervormingsdag gezongen. Dit ter nagedachtenis aan het werk van Maarten Luther.