Anton Kersjes, dirigent voor een breed publiek

Begin jaren 50 leerde Kersjes Jan Huckriede kennen, die grote invloed zou hebben op zijn carrière als dirigent van klassieke muziek. Huckriede bedacht als tegenhanger van het elitaire Holland Festival de Amsterdamse Kunstmaand: toegankelijke klassieke muziek voor een breed publiek tegen een betaalbare prijs. Daarvoor stichtte hij het Kunstmaandorkest, met Kersjes als dirigent. Het bleek een groot succes. Nog meer succes behaalde Kersjes als dirigent van de zogenoemde Premie van de Maandconcerten, gesponsord door Albert Heijn. Met de zegeltjes bij de boodschappen kon de klant tickets kopen voor een serie orkestconcerten in het Amsterdamse Concertgebouw. Het liep storm, voornamelijk met mensen die nog nooit een concertzaal van binnen hadden gezien. Van 1964 tot 1990 bleef de serie bestaan. Door een slimme programmering wisten Huckriede en Kersjes het publiek in contact te brengen met symfonieën van Bruckner, Mahler en Strawinsky. De inleidende praatjes van Kersjes werden door het publiek hoog gewaardeerd.

Het boek ”Als dirigent word je geboren”, dat musicoloog Thiemo Wind over Kersjes schreef, leest als een trein. Wind voert de lezer in hoog tempo door de enerverende carrière van deze bescheiden kunstenaar. Daarbij mijdt hij –naast veel lof– de kritiek niet. Aan de hand van citaten van musici en recensies laat Wind zien dat het contact van Kersjes met de orkestmusici niet optimaal was vanwege diens wat afstandelijke persoonlijkheid. Daartegenover stond dat Kersjes zich van kritiek van collega’s op projecten als die met Albert Heijn niets aantrok en gewoon zijn gang bleef gaan.

Kersjes was een echte workaholic. Dagen van zeventien uur waren geen uitzondering. Voor het geld hoefde hij het niet te doen. Zijn vrouw Margreet, ook violiste, erfde van een tante een vermogen. De twee hadden geen kinderen en nog tijdens hun leven stichtten ze een fonds van waaruit jonge talentvolle musici en ensembles werden gesubsidieerd. Daarbij ging het soms om bedragen van wel 50.000 euro. Het laatste deel van het boek bestaat dan ook uit interviews met musici die in de loop der jaren van het fonds profiteerden.

Reden genoeg om aan deze ”dirigent van Amsterdam” een boek te wijden dat qua opzet en inhoud geheel bij hem past: ook voor muzikale leken uitstekend te volgen, want er is geen woord Frans bij.

Als dirigent word je geboren. Een biografisch portret van Anton Kersjes, Thiemo Wind; uitg. Prometheus; 334 blz.; € 24,99.

Anton Kersjes, dirigent voor een breed publiek

Muziek

RD.nl in uw mailbox?