Nucleaire tijdbom tikt in gletsjer en ijskap

Dat blijkt uit onderzoek van de Engelse University of Plymouth aan zeventien gletsjers. Het werd vorige week gepresenteerd op de landelijke vergadering van de European Geosciences Union, meldde website ScienceAlert dinsdag.

De wetenschappers troffen radioactieve deeltjes, zoals cesium en americum, aan in gletsjers in onder meer de Alpen, op IJsland en op de Noordpool. Deze zogeheten FRN’s zijn afkomstig van fall-out van kernproeven en kernrampen zoals die van Tsjernobyl en Fukushima. De concentraties van het radioactieve materiaal in het ijs zijn fors hoger dan in gebieden zonder gletsjer.

Fall-out

Het radioactieve materiaal heeft zich gebonden aan cryoconiet, een fijn mineraal stof. Uit het onderzoek bleek ook dat de fall-out van kernrampen zich ook over een veel groter gebied heeft verspreid dan wetenschappers vermoedden. „Radioactieve deeltjes zijn erg licht. De wind kan ze over grote afstand vervoeren”, zegt teamlid Caroline Clason.

„We krijgen steeds meer aanwijzingen dat radionucleotiden zich via cryoconiet in gletsjers kunnen ophopen tot in potentie gevaarlijke hoeveelheden”, zegt Clason. In de Zwitserse Morteratschgletsjer troffen de onderzoekers het hoogste gehalte cesium-137 aan.

Voedselketen

Met 13.558 beqcuerel per kilogram was de radioactiviteit er bijna tien keer hoger dan de wettelijk toegestane limiet van 1500 Bq/kg. Door het afsmelten van de gletsjers en de ijskappen dreigt dit nucleaire materiaal weer in het milieu terecht te komen.

De wetenschappers kunnen nog niet inschatten hoe groot het risico is voor radioactieve besmetting van de voedselketen. Vooralsnog lopen rendieren en hun herders het meeste gevaar.

Nucleaire tijdbom tikt in gletsjer en ijskap

Wetenschap & techniek

RD.nl in uw mailbox?