Praten over eenzaamheid valt niet mee

Voor sociaal werkers, welzijnswerkers en wijkcoaches, de zogeheten sociale professionals, ligt er een mooie uitdaging om deze mensen bij te staan. Dat blijkt nog niet zo gemakkelijk. Veel eenzame mensen voelen zich falen en laten mede daarom het achterste van hun tong niet zien. „Niemand is er trots op dat hij eenzaam is”, zegt Thea op eenzaam.nl. „Mensen denken dat je niet leuk genoeg bent en dat je daardoor te weinig contacten hebt.” Anderen zwijgen omdat ze menen dat anderen niets met hun verhaal kunnen of omdat ze niet goed weten hoe ze hun gevoelens onder woorden moeten brengen.

Uit recent onderzoek van het kennisinstituut Movisie komt naar voren dat ook professionals schroom en weerstand ervaren bij het bespreekbaar maken van eenzaamheid. Dit kan verschillende oorzaken hebben. De een noemt het onderwerp te confronterend voor zichzelf of vermoedt dat de ander hem al snel te bemoeizuchtig vindt. Een tweede zegt bang te zijn voor een negatieve reactie of onvoorspelbaar gedrag. Nummer drie denkt dat hij verantwoordelijk wordt voor de oplossing van het sociale isolement nadat hij dit te sprake heeft gebracht.

Sommige sociale professionals zeggen dat hun de tijd ontbreekt om het gesprek over eenzaamheid aan te gaan. Anderen vermoeden dat de ander niet gemotiveerd is om iets aan zijn situatie te doen of ze gaan het gesprek over eenzaamheid uit de weg omdat ze bang zijn om te oordelen over mensen.

Om professionals een steuntje in de rug te geven, presenteerde Movisie in februari ”Verbinden met eenzaamheid”. Dit handboek biedt instanties handvatten om een training aan hun medewerkers te geven. Het doel is bij professionals de schroom en de weerstand rond eenzaamheid te overwinnen, zodat zij hun cliënten beter tot een hand en een voet kunnen zijn. Deelnemers aan een training gaan op zoek naar hun eigen gedachten en gevoelens over en bij sociaal isolement.

Veel professionals zijn oplossingsgericht en gewend om te helpen. Ook als eenzaamheid ter sprake komt. De door Movisie opgezette training leert hun dat het helemaal niet erg is als zij even niet weten wat zij moeten doen. Niemand vindt het fijn om te merken dat een medemens zich eenzaam voelt. Dergelijke ongemakkelijke gevoelens horen er echter bij en moeten niet verdrongen worden door direct aan de slag te gaan. Het gaat er in de optiek van Movisie om dat iemand echt contact maakt met zijn cliënt en laat bezinken wat er wordt gezegd of non-verbaal wordt gecommuniceerd: „Het kunnen uitspreken van gevoelens van eenzaamheid geeft soms al lucht. Onbegrip kan eenzaamheid daarentegen zelfs vergroten.”

Praten over eenzaamheid valt niet mee

Mens & samenleving

RD.nl in uw mailbox?