Schrijver en illustrator Adri Burghout haalt z’n inspiratie uit de bergen

Daar staat hij dan: een knaloranje ligfiets met kap – een bananenfiets, in de volksmond. Niet direct het type dat je zou zoeken achter kinderboekenillustrator en -schrijver Adri Burghout (1959). Het vehikel stond jarenlang werkeloos in de schuur. Maar nu Burghout traint voor de sponsoractie Fiets voor een Huis is de fiets afgestoft. Doel van de tocht is de beklimming van de Galibier in de Franse Alpen, een flinke kluif. De onopvallende, dus gevaarlijke donkerpaarse kleur van de fiets moest plaatsmaken voor oranje – met tijgerstrepen. Ook monteerde Burghout extra versnellingen en een groter wiel. „Maar ik ben eerder boven dan jij”, zegt zijn vrouw met een tikje ironie in haar stem. Ook zij doet mee aan de actie, waarbij de opbrengst bestemd is voor huizenbouw in Bangladesh.

Misschien komen in de fiets –die Burghout twintig jaar geleden zelf in elkaar zette en waar hij duidelijk trots op is– veel passies van de schrijver-tekenaar samen. Zijn liefde voor de bergen. Zijn handigheid en creativiteit. Zijn doorzettingsvermogen.

De geboren Brabander, die met zijn vrouw in zijn ouderlijk huis in Meeuwen woont, laat zich niet in een paar zinnen vangen. Het liefst is hij bezig met vrij werk. Het penseel op het doek, olieverf bij de hand. Dankzij een recente verbouwing heeft Burghout nu een eigen atelier. Een pop, een minikeukentje en ander speelgoed verraden dat er regelmatig kleinkinderen over de vloer komen.

Aan de wanden van het atelier hangt eigen werk. Een roos tegen een donkere achtergrond, een omslagillustratie van een van de boeken uit de populaire Lifeliner 2-serie, een schip op een onstuimige zee, besneeuwd berggebied met erboven een helikopter. Een doek van 2 meter bij 90 centimeter lijkt nog helemaal wit. Maar als je goed kijkt zie je dat het is gevuld met een potloodschets, die minutieus de grillige lijnen van een berglandschap weergeeft. „Een gletsjer, met zicht op de Walliser Mischabelgruppe”, licht Burghout toe. „Voor groot werk als dit heb ik boven, in mijn werkkamer, geen plek. Dat kan ik nu dus hier maken. Het voorwerk doe ik in het klein, met een beamer projecteer ik het dan op doek. Ik focus me steeds meer op de berglandschappen. We gaan al jarenlang naar Zwitserland, die vakanties inspireren me.”

De stenen in de vensterbank van zijn werkkamer boven de schuur leveren het bewijs voor veel wandeltochten in de bergen: de hoogst gelegen losse steen neemt Burghout gewoontegetrouw mee als souvenir. Omgekeerd zijn er ook sporen van de Brabantse kinderboekenmaker te vinden in Zwitserland: zo hangt er een grote omslagillustratie van een van zijn boeken in een Zwitserse keuken en dwalen er enkele tientallen in het Duits vertaalde boeken van Adri Burghout rond in het Alpenland. Daar zit een droevig verhaal aan vast, dat wel.

Burghout pakt het boek ”Geweld op een gletsjer” (2012) erbij, en wijst naar de vier mannen op het omslag. „Drie van hen zijn zoons van de mensen van wie we ons appartement in Zwitserland huurden. Een van de zoons verongelukte, nog voor het boek uitkwam. Twee weken na zijn overlijden waren we bij zijn ouders. „Dat boek komt toch nog wel uit?” vroeg de moeder. Uiteindelijk is het boek zelfs vertaald in het Duits, door een van de andere zoons. De oplage was 500 stuks en er zijn er veel verkocht. Iedereen in de omgeving kende de jongen die was verongelukt.”

Bergen en luchtvaart spelen een grote rol in uw werk. Wat was eigenlijk uw jeugddroom?

„Van kind af aan was ik geïnteresseerd in vliegtuigen, net als mijn vader. Hoewel, als kind vloog ik naar binnen als er een heli overkwam. We zitten hier in het laagvlieggebied van Vliegbasis Gilze-Rijen, vandaar. De Fokker S-11 kwam op grasspriethoogte over de polder, dat vond ik als opgroeiende jongen geweldig. Ik heb eraan gedacht om luchtmachtpiloot te worden, maar daar moest je voor doorleren. Ik had over de havo al zes jaar gedaan.

Achteraf vind ik het niet jammer dat het liep zoals het liep. Ik had het werk dat ik nu doe ook niet willen missen. Hoewel ik er nooit van droomde, tekende ik als kind al wel veel.”

U was betrokken bij de oprichting van de christelijke kunstenaarsvereniging Korf, mede bedoeld om kunst naar een hoger niveau te tillen. Heeft u daar bij het schrijven ook behoefte aan?

„Voor de duidelijkheid: ik ben officieel geen lid meer van Korf. Ik ben toch te veel solist en ik heb geen behoefte aan allerlei verplichtingen en bijeenkomsten. Soms doe ik wel mee aan een project van Korf, nu bijvoorbeeld aan een psalmenproject, waarbij kunstenaars een voorstelling maken bij een zelfgekozen psalm.

Wat schrijven betreft denk ik dat ik mijn weg wel heb gevonden. Het mag zo blijven, ik voel geen behoefte om een cursus of iets dergelijks te volgen. Daarbij speelt mijn solistische inslag ook mee, dat denk ik wel.

Ik vind het wiel graag zelf uit. Dat was bijvoorbeeld zo toen ik voor het eerst een young adult schreef, voor een oudere doelgroep. Ik zou trouwens graag ook boeken voor volwassenen schrijven. In mijn beleving deed ik dat toen ik aan ”Helium 3” werkte. Maar de uitgever vond de stijl te jongensachtig. We maken er een young adult van, zei mijn redacteur toen. Volgens mij worden die ook door volwassenen gelezen, dus het maakt niet zo veel uit.”

Wat opvalt in uw kinderboeken is dat de hoofdpersoon zomaar een volwassene kan zijn. Waarom?

„Ik doe dat niet bewust. Timo uit Lifeliner 2 was in het eerste deel van de serie een jongetje. Gaandeweg de delen werd hij steeds ouder, nu is hij vader van drie kinderen. Ik denk dat een kind ook heel goed over een volwassene kan lezen.”

Diverse personages in uw boeken bestaan echt, zoals Piet Storm. U schrijft graag over echte mensen?

„Door iemand voor ogen te houden die echt bestaat, heb ik meteen een goed beeld van mijn personage. Ik houd het realiteitsgehalte in mijn boeken sowieso graag hoog. Toen de Nederlandse militairen terugkeerden uit Afghanistan, ben ik ook meteen gestopt met de serie Redskins, die over die missie ging. Ik kan er dan niet meer over schrijven. Ook in Lifeliner 2 komen trouwens veel namen van mensen voor die echt op het Lifeliner 2-station in Rotterdam werken.”

Die mensen dragen inmiddels zelfs een badge in de stijl van uw boeken op hun uniform.

Met een bescheiden lachje: „Ze vroegen me om een nieuwe badge te ontwerpen. Dus heeft de crew van de echte Lifeliner 2 in Rotterdam nu een embleem met de helikopter uit de boekenserie erop. Dat is wel leuk.”

Vijftig boeken in vijftien jaar

”Lifeliner 2 en een aanslag?” is het vijftigste kinderboek van Adri Burghout. Het is het twaalfde deel in een serie. De Lifeliner 2, een traumahelikopter uit Rotterdam, bestaat echt. Zelfs een aantal namen van bemanningsleden zijn op de waarheid gebaseerd.

Naast de Lifelinerserie schreef Burghout diverse andere spannende series, waaronder Piet Storm (over de militaire SAR-helikopters), Redskins (over de militaire missie in Afghanistan) en Tim en Tor (over twee honden in de geest van Snuf). Ook schreef en tekende Burghout een serie Bijbelse prentenboeken onder de titel ”Zie het verhaal” en boeken voor de oudere jeugd: ”Helium 3” en ”Malina”.

Sinds 1997 is Burghout illustrator van romans en kinderboeken, sinds 2002 doet hij dat fulltime. In dat jaar begon hij ook met het schrijven van boeken, waarvan de eerste twee in 2004 verschenen.

Op dit moment werkt de inwoner van Meeuwen onder meer aan een groot project voor de John Bunyanstichting, een klus van 220 illustraties die hij over een paar jaar uitspreidt. Ook start binnenkort een nieuwe serie, die zich in Zwitserland afspeelt, over een huisarts en zijn zoon.

Naast zijn werk is hij raadslid voor de SGP in de gemeente Aalburg. Adri Burghout heeft vijf kinderen en acht kleinkinderen.

Schrijver en illustrator Adri Burghout haalt z’n inspiratie uit de bergen

Cultuur & boeken

RD.nl in uw mailbox?