Volgens ingewijden is de aanstelling mogelijk geworden omdat de (nieuwe) Italiaanse regering haar verzet tegen de Luxemburger heeft opgegeven. De Eurogroepministers zijn samen aandeelhouder van het ESM en vormen de raad van gouverneurs. Zij moeten beslissen over de topfunctie. De hoeveelheid aandelen van een euroland in het ESM-fonds bepaalt het gewicht van zijn stem. Voor de directeursfunctie is 80 procent steun nodig. Zonder de goedkeuring van de grootste lidstaten, waaronder Italië, kan dat percentage niet worden gehaald.

Er waren aanvankelijk vier kandidaten voor de Europese topbaan, onder wie oud-staatssecretaris Menno Snel. Hij trok zich in mei al terug. Ook Gramegna deed vanaf het begin mee. De 64-jarige Luxemburger was van eind 2013 tot begin dit jaar minister van Financiën voor zijn land en maakte in die functie ruim negen jaar deel uit van de Eurogroep.

Het ESM, dat in Luxemburg is gevestigd, kan met gunstige leningen eurolanden in zwaar weer te hulp schieten, zoals het eerder deed om Griekenland financieel overeind te houden. In de toekomst kan het fonds ook worden ingezet bij de herstructurering van probleembanken of de afwikkeling van faillissementen van dergelijke banken.