Al zo’n vier jaar woont ds. De Vries in een twee-onder-een-kapwoning in Nunspeet. In de achtertuin vliegen vogeltjes af en aan, zich tegoed doend aan het vele vogelvoer. Binnen blikt ds. De Vries terug op de afgelopen veertig jaar als predikant en de weg die daaraan voorafging. Regelmatig veert hij enthousiast op van zijn stoel. Ontmoetingen met christenen –variërend van eenvoudige ouderlingen van de Oud Gereformeerde Gemeenten tot de bekende voorganger Johan Frinsel– zijn onmiskenbaar verweven met zijn eigen levensverhaal en komen steeds weer ter sprake.

Kerkmuren

Ds. De Vries groeit op in Kinderdijk. Zijn ouders kerken in de Gereformeerde Samenkomst in Alblasserdam. Een bevindelijk-gereformeerd klimaat. „Mijn ouders vreesden beiden de Heere, al vonden ze het moeilijk om het geloof toe te eigenen. Later werd dat bij mijn vader anders. Ze leerden ons over kerkmuren heen te kijken. We ontmoetten zowel kinderen van God uit de oud gereformeerde gemeente als uit de vergadering van gelovigen. Mijn vader noemde sommigen ”gearriveerd”, maar aan hun christen-zijn wilde hij niet twijfelen.” De liefde voor eenvoudige „kinderen van God” uit de breedte van de kerk is gebleven bij de predikant.

Op het gymnasium „trekt de wereld” aan ds. De Vries. Rond zijn veertiende verandert er iets in zijn leven. „Ik voelde mijn schuld voor God. Maar wat mij het meest raakte, was de tekst: „Die tot Mij komt, zal Ik geenszins uitwerpen” (Joh. 6:37). Als je vlucht tot Jezus, word je door Hem aangenomen. Dat staat als een paal boven water. Ik ging boeken lezen van Luther, Kohlbrugge, Erskine en Gray. Die laatste twee benadrukken sterk het aanbod van genade in Christus. In die tijd ontstond ook het verlangen –de drang– om het Evangelie met anderen te delen.”

Geloofszekerheid

Tijdens een reis naar Schotland krijgt ds. De Vries het boekje ”A body of divinity” van Thomas Watson in handen. „Daar las ik over de rechtvaardiging. De zwakste christen is even rechtvaardig voor God als de sterkste christen. Als het zo ligt, dacht ik, dan heb ik ook vrijmoedigheid om voor predikant te studeren. Het gaf mij zoveel zekerheid. De kern van het geloof is niet dat je gelooft dat je een kind van God bent, maar dat Jezus de Zoon van God is. Dat is ook het enige dat je overhoudt als je gaat sterven. Ik ben bevriend geweest met J. J. Frinsel. Aan het einde van zijn leven begon hij te dementeren. Ik had eens een gebed bij hem gedaan en daarna begon hij spontaan het lied ”Ik zie een poort wijd open staan” te zingen. Hij zong niet: ”Die poort staat open, ook voor mij”. Nee: ”Die poort staat open, zélfs voor mij.” Telkens weer: ”Zelfs voor mij”. Dat was zo ontroerend”, zegt ds. De Vries met gebroken stem en tranen in de ogen.

Overstap

Ds. De Vries maakt in zijn studententijd de overstap naar de Nederlandse Hervormde Kerk. „Die werd binnen de Gereformeerde Samenkomst als een ”planting Gods” beschouwd, waar zij zelf als noodgemeente naast stond. Als dat zo is, waarom zou ik dan niet de overstap maken, dacht ik. „Ds. A. P. Verloop, die mij als kind heeft gedoopt en inmiddels een gemeente in Waddinxveen diende, stimuleerde mij daarin. Hij heeft zelfs meegedaan met de handoplegging, toen ik bevestigd werd als predikant. Ik heb de overstap nooit als een breuk ervaren.”

Tijdens zijn jaren als gemeentepredikant is zijn vrouw hem tot grote steun. „Ze corrigeerde me, ze bad voor mij en ze moedigde me aan om concreet te preken. Hel en hemel moesten van haar benoemd worden in de eredienst.” Een erfelijke ziekte legt zijn vrouw veel beperkingen op. Tien jaar geleden ontstaan er pijnklachten waarvan de oorzaak nooit is achterhaald. Vorig jaar is ze gestorven. Ds. De Vries leidde zelf de begrafenis. „Dat had ze nooit gevraagd, maar daar ging ze gewoon helemaal vanuit. Ze noemde me haar geestelijke leidsman tot Christus. Door mij had ze meer zicht mogen krijgen op Christus. Ze had maar één wens, en dat heeft ze ook altijd uitgeleefd, namelijk om al haar kinderen voor Christus te winnen.”

Stormen

Ds. De Vries is predikant in Opheusden, als er een beroep komt vanuit Amerika. „Ik zag het wel zitten om daar naartoe te gaan. De kerkscheuring van 2004 kwam eraan en in Amerika zouden we dat niet mee hoeven maken. Er kwam toen ook een beroep vanuit Elspeet. Ik heb dat beroep aan moeten én mogen nemen.”

Korte tijd na de verhuizing naar Elspeet raakt ds. De Vries overspannen. „Achteraf zat dat er al aan te komen in Opheusden. In mijn werk had ik steeds de grenzen verlegd en de gezondheidszorgen van mijn vrouw en dochter hadden er ook mee te maken. Daarnaast ben ik er blijkbaar psychisch vatbaar voor om een depressie te krijgen. Ik preekte in Vierhouten en na twintig minuten moest ik stoppen. Het ging niet. Ik zat zo diep in de put dat ik met geen mogelijkheid wist hoe ik eruit moest komen. Ik ben een paar maanden opgenomen geweest in het behandelcentrum van Eleos in Bosch en Duin. De Heere heeft mij toen vastgehouden. Je kunt zo diep niet wegzinken, of Christus ging nog dieper. Ik mocht uit het dal komen.”

Bij het ontstaan van de Protestantse Kerk in Nederland in 2004 volgt de scheuring. Ds. De Vries typeert de gang van zaken in de voorafgaande jaren als twee wagens die recht op elkaar af kwamen rijden. „Ik kon niet instemmen met de standpunten over het huwelijk in het Samen-op-Wegproces. Ik ben hervormd gebleven, zo heb ik dat ervaren. Daarom ging ik niet mee in de Protestantse Kerk in Nederland en werd ik hersteld hervormd. In Elspeet werd het grootste gedeelte van de gemeente hersteld hervormd, maar toch ging er een scheur door de gemeente. Dat was heel verdrietig.”

Seminarium

De predikant gaat in 2005 les geven op het Hersteld Hervormd Seminarium. „Het predikantschap bleef voor mij op nummer één staan. In 2018 moest ik dat werk echter neerleggen. Naast mijn taken in de gemeente en op het seminarium was ik mantelzorger voor mijn vrouw. Op den duur trok ik dat niet meer.” Het echtpaar verlaat de pastorie in Boven-Hardinxveld en gaat in Nunspeet wonen. „We hoopten dat de gezondheidssituatie van mijn vrouw zou stabiliseren, maar dat gebeurde niet.”

Nashville

Een volgende storm trekt over het leven van de predikant. Als een van de initiatiefnemers van de Nashvilleverklaring krijgt hij te maken met enorm veel kritiek. „Ik hield vast aan de klassieke opvattingen over huwelijk en seksualiteit, maar de Vrije Universiteit is niet zo vrij als zij zich voordoet. Ik voelde mij weinig gesteund vanuit het seminarium in de overtuiging dat ook in academische context theologie het nadenken en naspreken van Gods gedachten is, zoals die geopenbaard zijn in de Schrift. Toen ben ik weggegaan. Heel beschadigend voor mijn vrouw was dat er gesuggereerd werd dat het vertrek met haar gezondheid te maken had. Dat is absoluut niet waar.”

De predikant wordt al snel na zijn besluit gevraagd om door te gaan met theologische vorming. „Binnen een maand stonden de contouren van de cursus Godsvrucht en Wetenschap er. Dat heeft mij heel veel vreugde gegeven.” Inmiddels heeft de predikant er een goed gevulde agenda door.

Hond

Tijdens het gesprek ligt hondje Moos in zijn mand te slapen. Ds. De Vries neemt hem regelmatig mee op pad. „Als ik aan het preken ben, moet hij wel zo ver weg staan dat hij mij niet hoort. Eén keer gebeurde het dat hij mij hoorde tijdens het preken en begon te blaffen. Ik heb toen de koster gewenkt en die heeft hem naar een andere ruimte gebracht.”

Ds. De Vries blijft doorgaan met preken. Twee, soms drie keer per zondag. Steeds is het zijn wens om Christus „voor de ogen van de gemeente uit te schilderen.” „Er is alleen toegang tot God door Jezus Christus. We hebben Hem nodig en Hij is ook bereid om ons te ontvangen.”