Rechtbank stelt Hoge Raad vragen over bewijs cryptotelefoons
Een megazaak rond drugslabs in Noord- en Oost-Nederland is donderdag voor onbepaalde tijd uitgesteld. De rechtbank in Zwolle wil de Hoge Raad laten uitzoeken of gegevens uit gehackte ‘cryptotelefoons’ gebruikt mogen worden als bewijs.
De politie verkreeg toegang tot vele honderdduizenden berichten van cryptoservice Encrochat in een onderzoek dat door Frankrijk werd geleid. Mede op basis van die berichten kwam de politie op het spoor van in totaal dertien verdachten die in verband worden gebracht met een of meer van zeker drie drugslabs in onder meer het Groningse Wildervank en Didam in Gelderland. De vraag is nu of Nederlandse rechters moeten kunnen vertrouwen op het werk van onder meer de Fransen. Daar moet de Hoge Raad zich over buigen, zo wil de rechtbank Overijssel. Eerder stelde de rechtbank in Leeuwarden soortgelijke vragen in een andere drugszaak.
Advocaten zijn altijd al kritisch geweest over het gebruik van die chatberichten als bewijs. In onder meer Frankrijk en Italië zouden gerechtelijke instanties zaken al hebben terugverwezen met de opdracht aan de politie duidelijker te maken hoe het kraken in zijn werk ging. Nederlandse advocaten stuurden in oktober een brandbrief waarin ze hun zorgen uitten over het gebrek aan transparantie rond het kraken van dergelijke berichtendiensten. Zij stellen dat de rechter zo niet kan toetsen of het bewijs rechtmatig verkregen is.
De megadrugszaak in Zwolle, waarvoor de rechtbank tien dagen voor inleidende zittingen had gepland, ligt voor onbepaalde tijd stil. De meeste verdachten zijn inmiddels op vrije voeten. De zaak wordt weer opgestart als de Hoge Raad met antwoorden komt, meldde de rechtbank in Zwolle.
Het Openbaar Ministerie verzette zich tegen uitstel. Het meent dat „de buitenlandse autoriteiten hun opsporingsbevoegdheden rechtmatig hebben uitgeoefend. Op dit moment wijst niets erop dat er onrechtmatigheden zijn vastgesteld”, meldde het OM eerder deze maand. In aanvulling stelde een woordvoerder van het parket Oost-Nederland donderdag dat er verder nog veel meer bewijs ligt tegen deze verdachten.