De synode van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) wil dat de kerkorde wordt aangepast, zodat classicale opzichtcolleges die mogelijkheid krijgen. Dat besloot de synode zaterdag in Lunteren.

Nadat er ’s ochtends uitvoerig was gesproken over hulp voor slachtoffers van misbruik en over preventie, stond ’s middags een notie over dilemma’s in het daderbeleid of tweede-kansbeleid op de agenda.

Diaken P. Kuipers (Den Haag) zei geen voorstander te zijn van een zerotolerancebeleid. Hij pleitte ervoor altijd er per zaak te „kijken of herkansing mogelijk is.”

„Slachtoffers wordt niet gevraagd hoe lang zij slachtoffer zullen blijven en wanneer we hun slachtofferpositie gaan opheffen”, gaf ds. A. van Lingen (Kinderdijk) aan. Zijn ervaring met daders is „dat het soms nogal een groot probleem is om hen ervan te overtuigen hoe erg hun daad is.”

Diaken J. W. Stam (Hasselt) noemde de kans op recidive. „Gaat het om een tweede kans om een beroep weer uit te oefenen of om nog een keer over de schreef te gaan? vraag ik me af.”

„Is het niet een diepe trek van het Evangelie dat je steeds weer een nieuwe kans krijgt?” wierp legerpredikant ds. M. P. D. Barth op. Hij zag mogelijkheden voor een tweede kans „in gevallen waarin deskundige mensen zeggen: Dit kan.”

Bescherming ambt

Bij misbruik is een pastorale relatie is er niet alleen een slachtoffer gemaakt, maar „het ambt is ook geschonden”, gaf ouderling F. A. van der Duijn Schouten (Ridderkerk) aan. Hij noemde de mogelijkheid dat een dader wel kan terugkeren in de maatschappij, „maar op een andere manier dan als predikant, ter bescherming van het ambt.”

Bij een bepaling dat terugkeer in het ambt onmogelijk is, gaat het „om ernstige vergrijpen”, zei scriba dr. R. de Reuver in een reactie op vragen en opmerkingen vanuit de synode. „Er kunnen insinuaties zijn, maar er kunnen ook concrete, bewezen daden zijn. Over dat laatste gaat het.”

Ds. Van Lingen zei zich te kunnen voorstellen dat een situatie zo ernstig is dat iemand nooit meer kan terugkeren in het ambt. Hij gaf aan dat het „barmhartiger” kan zijn dat uit te spreken dan om de optie om weer predikant te worden open te houden. „Het kan psychisch een zware belasting zijn voor daders en slachtoffers als het onduidelijk is of iemand kan terugkeren in het ambt.”

Hij vervolgde: „Terugkeer in het ambt onmogelijk maken, wil niet zeggen dat er geen vergeving is, het is geen diskwalificatie van een mens tot in de eeuwigheid. Maar dat de gevolgen van een daad levenslang met iemand mee kunnen gaan, komt in de Schrift ook voor.”