Tekenen en schilderen helpen christenjeugd IS-gruwelen vergeten
Een kindertekening beschrijven, dat is nog zo gemakkelijk niet. Daarom heb ik besloten nog enkel „wat mooi” te roepen, en verder even niks. Maar deze zomer kon ik er niet onderuit. Tijdens het tekenuurtje voor christelijke jeugd klonk het aanhoudend: vertel, wat ziet u?
Drie middagen per week komen ze na schooltijd bij elkaar, kinderen en tieners die met hun ouders zijn teruggekeerd naar de Vlakte van Ninevé, in Noord-Irak. Een aantal jaren bivakkeerden ze als vluchtelingen in tentenkampen. Dat was nadat ze hun huizen halsoverkop moesten verlaten toen Islamitische Staat (IS) oprukte. Christenen wisten: blijven betekent onze dood.
Eenmaal weer terug, ervaren gezinnen dat ze allesbehalve veilig zijn. IS mag dan zijn verdreven, de islam domineert er het leven, en moslims omringen hen van alle kanten. En alsof dat niet genoeg is: de herinnering aan die tijd van vrezen en vluchten zit menigeen nog op de hielen. Kinderen en tieners vooral. Hoe verwerk je de doodsangst in de blik van je moeder?
Stichting Ismaël weet: laten we zuinig zijn op de jeugd in deze streek, want het christendom is er weg voor je het weet. Een hek eromheen? Dat is geen doen. Jongeren innerlijk weerbaar maken kan wel. En dat gebeurt op die naschoolse opvang. Kinderen en tieners horen er een Bijbelverhaal en praten daar over door. Wat in kinderhoofdjes aan beelden en geluiden rondspookt mag daarna naar buiten komen. Daartoe dient het tekenen en schilderen. Om op het spoor te komen wat kinderen bindt. Welk blok beton aan traumatische ervaringen ze meesleuren.
Tekeningen dus, om daarvan af te komen. Was het toeval dat ik donkere luchten zag? Dikke zwarte banen met soms een zonnetje? Stenen huisjes ook, en een kinderstemmetje dat blij meldde: die vertellen „het vertrek uit de kampen.”
Het luistert nauw als je de jeugd zo wilt helpen. Het kijkt vooral heel nauw. Nergens werden tekeningen zo zorgvuldig bekeken als daar! En fluisterde het geregeld: waarom teken je dit? Wat zullen de kunstenaartjes-in spe later zeggen van hun ervaringen? Misschien wel dit: We hebben er geluisterd voor het leven – toen de Bijbel open ging. En we hebben er getékend voor het leven. Omdat zo naar buiten kwam wat vanbinnen ons knechtte. En werd afgewend wat dreigde: gekétend te worden voor het leven.