Meer dan eens beloofde voormalig president Trump in de achterliggende weken dat de Democraten bij de midterms „verpletterend” zouden worden verslagen. Zijn partij heeft inderdaad de meerderheid in het Huis. Maar het verschil (rond de 35 zetels) is kleiner dan algemeen werd verwacht. Desondanks smaalde de leider in het Huis van de Republikeinen, Kevin McCarthy, dinsdagavond: „Wanneer we morgen wakker worden, zullen wij in de meerderheid zijn en kan Nancy Pelosi het veld ruimen.” Als de Republikeinen de meerderheid hebben, volgt McCarthy de Democraat Pelosi op als voorzitter van het Huis van Afgevaardigden.

Wie de winnende partij in de Senaat wordt, staat nog niet helemaal vast. Het wachten is daar op de uitslag van enkele swing states, zoals Arizona, Georgia en Nevada. In de staat Pennsylvania, die ook tot deze groep behoort, won de progressieve Democraat Fetterman. Zijn overwinning is opmerkelijk omdat hij vanwege een hersenbloeding, dit voorjaar, beperkt was in zijn mogelijkheden om campagne te voeren. Voor de Republikeinen was het verlies in Pennsylvania de eerste Senaatszetel die ze bij deze verkiezingen moesten inleveren.

Geen afranseling

Zowel in Arizona als in Nevada lijkt het met 60 procent van de stemmen geteld erop dat de Democraten daar de Senaatszetel krijgen. Als dat inderdaad het geval is, bezetten de Democraten sowieso 50 Senaatszetels. Wanneer het daarbij blijft, behouden zij de meerderheid omdat bij een stemming vicepresident Kamala Harris de doorslaggevende stem mag uitbrengen.

De strijd om de Senaatzetel van Georgia is nog steeds spannend. Aan het einde van de verkiezingsdag stonden de Republikeinse uitdager Herschel Walker en de zittende Democratische senator Raphael Warnock vrijwel gelijk met elk 49 procent van de getelde stemmen. Doordat kiezers soms blanco of op een derde partij stemmen, is het denkbaar dat geen van beide kandidaten wint. In dat geval volgt er een tweede stemronde, een zogenoemde run off. Die vindt pas in december plaats. Als het op deze zetel aankomt voor het bepalen van de meerderheid in de Senaat, kan het dus nog weken duren voordat de machtsverhoudingen daar duidelijk zijn.

De resultaten zijn voor president Biden minder slecht dan verwacht. Zijn lage goedkeuringscijfer (42 procent) en de algemene onvrede over thema’s als inflatie, energieprijzen en immigratie leidden er in de achterliggende weken toe dat een forse afstraffing van de Democraten uitbleef. „Biden heeft een tik gekregen maar geen afranseling”, zei vanmorgen een verkiezingsanalist van CNN.

Voor voormalig president Trump is het uitblijven van een Republikeinse mega-overwinning een tegenvaller. Zo had hij erop gerekend dat in Pennsylvania zijn kandidaat, de televisiedokter Öz, zou winnen. Daar staat tegenover dat de door Trump gesteunde J.D. Vance de senator voor Ohio lijkt te worden. Zijn komst naar Washington kan gevolgen hebben voor de militaire steunpakketten aan Oekraïne, waar hij fel tegen is. Daarnaast weet Trump dat de groep in het Huis van Afgevaardigden die hem steunt in zijn opvatting dat er bij de verkiezingen van 2020 fraude is gepleegd, is gegroeid naar ruim 130 leden.

Stemcomputers defect

Overigens hebben de uitslagen nog altijd een voorlopig karakter. Omdat veel kiezers in de afgelopen weken al per post hebben gestemd, kan het nog uren duren voordat de definitieve resultaten bekend zijn, in sommige staten wellicht zelfs dagen. Dat komt doordat per post uitgebrachte stemmen in de meeste staten pas op de verkiezingsdag zelf worden geteld, vaak buiten het geautomatiseerde telproces om. Landelijk hebben volgens het US Elections Project naar schatting 24 miljoen mensen per post gestemd.

Hoewel vooraf was gewaarschuwd voor mogelijke onlusten bij stembureaus, bleef het in het land opmerkelijk rustig. Wel waren er berichten dat toezichthouders die door de Republikeinse Partij waren geworven soms opdringerig optraden jegens kiezers. Maar nergens kwam dat tot ongeregeldheden.

Enige commotie was er in Arizona vanwege problemen met stemcomputers. Die werden aangegrepen door oud-president Trump en zijn medestanders als bewijs van kiesfraude door Democraten. Een rechtszaak die de Republikeinen hadden aangespannen om stemlokalen vanwege de problemen met de computers langer open te houden, werd door een rechter echter afgewezen.

Volgens de verkiezingsautoriteiten was op enig moment ongeveer twintig procent van de stemcomputers defect in Maricopa County, de dichtstbevolkte county van de staat. Technici waren nodig om het probleem te verhelpen. Het probleem was dat de machines stembiljetten niet naar behoren konden lezen. Toch zouden alle stemmen geteld worden, aldus de leidinggevende verkiezingsambtenaar van Maricopa County.

Teleurstellend

Dat kon vooraanstaande Republikeinen er niet van weerhouden om kwaadwillige inmenging door de Democraten op te werpen. Trump riep zijn partijleden op de onregelmatigheden niet te pikken.

Ook bij de lokale verkiezingen heeft Trump enkele tegenvallers moeten incasseren. Weliswaar stemde hij in zijn thuisstaat zelf op zijn partijgenoot DeSantis voor gouverneur, maar toen diens overwinning duidelijk was vond Trump het nodig hem te waarschuwen zich in 2024 niet kandidaat te stellen voor de presidentsverkiezingen.

In de staat Georgia werden de gouverneur en de secretary of state herkozen. Dat is voor de oud-president teleurstellend, want dat zijn de twee mannen die niet naar Trump luisterden toen hij na de verkiezingen in 2020 de uitslag betwistte. Trump belde zelfs met Brad Raffensperger, de secretary of state, en zei dat hij nog 11.000 stemmen voor hem moest vinden’. Maar Raffensberger weigerde.