Erkent Libanon het bestaan van Israël?
Bijna twee maanden geleden schreef ik op deze plek over een nieuwe, dreigende oorlog in het Midden-Oosten. Israël en Libanon hadden hoogoplopende ruzie over de exploitatie van gasvelden in de Middellandse Zee. Beide landen maakten aanspraak op delen van die gasvelden.
De laatste zinnen van die column begin september waren: „De komende weken zal duidelijk moeten worden of er inderdaad een akkoord gesloten gaat worden tussen de twee kemphanen. Zo niet, dan moet de regio ernstig rekening houden met een nieuwe oorlog.”
Er is goed nieuws! Vorige week sloten Israël en Libanon daadwerkelijk een akkoord. Dat mag gerust historisch genoemd worden, want de twee landen zijn officieel al sinds 1948 in oorlog met elkaar.
Het heeft jaren geduurd om tot deze overeenkomst te komen. Wat het extra moeilijk maakte, was dat de twee partijen elkaar onder geen beding direct wilden spreken. Alle onderhandelingen vonden dus indirect plaats in het VN-hoofdkwartier van Naqoura, in het zuiden van Libanon. Daar zaten de Israëlische en de Libanese onderhandelaars in aparte kamers. Amerikaanse boodschappenjongens brachten de wederzijdse eisen over en faciliteerden de onderhandelingen.
Vooral voor de Libanese terroristische partij Hezbollah was dat van belang. Hezbollah-leider Hassan Nasrallah had erop gestaan dat de overeenkomst op geen enkele manier een toenadering tot Israël zou betekenen.
Maar natuurlijk legde de Israëlische premier Yair Lapid het toch zo uit. „Het gebeurt niet elke dag dat een staatsvijand de staat Israël erkent”, zei hij donderdag. „En dat in een geschreven overeenkomst, voor het oog van de hele internationale gemeenschap.”
Dat soort uitspraken zijn uiteraard olie op het vuur. De Libanese president Michel Aoun was er als de kippen bij om te verzekeren dat de overeenkomst over de grens „technisch werk” betreft „zonder politieke implicaties.” Libanon erkent hiermee op geen enkele wijze het bestaan van Israël, beklemtoonde hij.
De maronitisch-christelijke Aoun moest dat wel zeggen, omdat zijn partij nauw samenwerkt met Hezbollah – dezelfde Hezbollah die de afgelopen maanden veel strijders had gemobiliseerd en openlijk langs de Israëlische grens patrouilleerde. Aoun zei vorige week dat hij dit machtsvertoon van Hezbollah „nuttig” vond om Israël gedurende de besprekingen af te schrikken.
Het tekenen van het akkoord is overigens de laatste grote presidentiële daad geweest van Aoun. Zondag verliet hij officieel zijn post als president. Een opvolger is, ondanks herhaalde stemrondes, nog niet gevonden. Dat betekent dat Libanon, geplaagd door economische en financiële crises van ongekende omvang, nu zonder een president zit, terwijl het politieke systeem tot op het bot verdeeld is.
Wat dat betreft is het niet de meest urgente zaak dat Libanon Israël erkent. Het zou al heel wat zijn als de Libanese politiek eerst gezamenlijk het bestaan van één Libanon erkent en daar naar gaat handelen.