Het is bijzonder om op dezelfde dag, in al die verschillende contexten, stil te staan bij de Bijbelse opdracht om recht te doen. Tegelijk schuurt dat, want de Micha Zondag is niet iets om te vieren. We staan namelijk stil bij onrecht. Onrecht aan de natuur én aan de mens. Als westerse samenleving zijn we al decennia bezig met het uitputten van de natuur én het uitbuiten van mensen in andere werelddelen, met alle gevolgen van dien.

Aanstaande zondag staan we stil bij die schuldige systemen waar u en ik onderdeel van zijn. Systemen die zo zijn ingericht dat de minst fair trade en minst duurzame keuzes de goedkoopste zijn. Daarom is de centrale vraag van Micha Zondag dit jaar: voel jij je thuis in een schuldig systeem?

Aan de ene kant zie ik steeds meer christenen die zich hierover zorgen maken. Zorgen over zowel de milieuvervuiling als de uitbuiting van onze naasten. Aan de andere kant zie ik ook veel christenen die zich hierover, ogenschijnlijk, minder druk maken. Dat frustreert mij mateloos. „Is het niet God die ons juist roept om recht te doen?” vraag ik mij dan af. Tegelijk ben ik mij bewust van de uitdaging die dat oproept. Want hoe ziet dat recht doen er dan concreet uit? Dit moet in de kerk besproken worden!

Geschaad vertrouwen

Ik heb vaak mensen gesproken die zich schuldig voelen over de rol die zij innemen in het systeem. Een veel gehoorde reactie is bijvoorbeeld: „Ik doe onrecht aan de schepping, de hele schepping.” Dat herken ik. In mijn dagelijks leven vind ik het moeilijk om goede keuzes te maken. De normale boodschappen zijn zo ondoorzichtig en vragen van mij erop te vertrouwen dat anderen de productieketen fair en duurzaam hebben ingericht. Juist dat vertrouwen is geschaad, omdat er juist in ketens veel onrecht is. Ik voel mij geroepen om recht te doen. Maar hoe doe ik dat in dit oerwoud aan keuzes die vijftig tinten grijs zijn in plaats van zwart-wit? De goede keuze is vaak niet de makkelijke keuze, maar toch is het belangrijk om die te doen. Met elke duurzame en eerlijke keuze geef ik in mijn ogen vorm aan de opdracht uit Micha 6:8.

Roeping

De Micha Zondag verwijst bewust naar het ”schuldige systeem” in plaats van de ”schuldige mens”. Als individu is het haast onmogelijk om niet bij te dragen aan onrecht, omdat onze samenleving doordrenkt is van systemisch onrecht. Maar dat betekent niet dat we geen deel hebben aan dat onrecht. Want met z’n allen vormen we wel dat schuldige systeem. Laten we dan ook op deze Micha Zondag stilstaan bij dat systeem. Dat gaat natuurlijk niet zonder ook in actie te komen. Het mag niet zo zijn dat we deze zondag met elkaar horen hoeveel onrecht er gebeurt waaraan wij bijdragen. Het is dan ook mooi om dit in de kerkelijke gemeenschap te bespreken en samen te zoeken naar hoe je recht kan doen en onrecht kunt voorkomen.

Het maakt niet uit hoe ver je bent in dit proces. Ik hoop dat de Micha Zondag ons doet stilstaan bij onze rol én onze roeping om het anders te doen. Misschien ben jij iemand die hier al veel in doet, dan hoop ik dat je mensen weet te inspireren om ook andere keuzes te maken. Vergeet ook niet om open te staan voor nieuwe ideeën die je inspireren om verder te gaan! En voor mensen die zich afvragen waar en hoe ze moeten beginnen: zoek eens mensen uit je kerkelijke gemeente of omgeving op die hiermee bezig zijn. Zij zijn een voorbeeld en kunnen praktische tips geven. Op onze website staan verschillende handvatten om praktisch aan de slag te gaan.

Ik zie ernaar uit om met vele christenen de Micha Zondag te vieren. Hoewel het onrecht in de wereld niet iets is om te vieren, kunnen we wel de start van iets nieuws vieren. Een goede Micha Zondag gewenst.

De auteur is directeur van Micha Nederland.