De jongste cijfers komen uit de donderdag verschenen publicatie Criminaliteit en Rechtshandhaving 2021, van het WODC, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de politie, het Openbaar Ministerie en de Raad voor de rechtspraak.

De coronacrisis was ook in 2021 van invloed op de verwerking van strafzaken. De instroom van zaken verminderde, rechtszaken werden op verzoek van procesdeelnemers uitgesteld, de toegang tot gerechtsgebouwen was beperkt en een paar weken lang vonden er geen fysieke zittingen plaats. Tijdens de eerste lockdown in 2020 stapelden zaken zich daardoor op. Dat gebeurde ook in 2021, maar het aantal door de rechter afgedane zaken steeg wel met 6 procent ten opzichte van het jaar daarvoor.

In die circa 70.000 zaken sprak de rechter in 90 procent van de gevallen een schuldigverklaring uit. Bij 1 op de 10 volgde vrijspraak. In 30.000 zaken legde de rechter een celstraf als hoofdstraf op, in 26.000 zaken een taakstraf en in 14.000 zaken een geldboete.

Het aantal door het OM opgelegde sancties, buiten de rechter om, steeg in 2021 met 38 procent. Dit aantal ligt hoger dan vóór de coronacrisis. Het aantal overtredingszaken, afgehandeld door de kantonrechter, steeg met 94 procent. Deze toename is het gevolg van de heropening van de rechtbanken na de beperking van de toegang tot de gerechtsgebouwen in 2020.

Tussen 2011 en 2021 daalde de door de politie geregistreerde criminaliteit met 37 procent. Het geschatte aantal door burgers ondervonden misdrijven daalde in die periode nog sterker: met 42 procent. De daling van de geregistreerde criminaliteit is ook terug te zien in het aantal strafzaken. In 2011 werden nog 110 duizend strafzaken aan de rechter voorgelegd.