Wat is de aanleiding voor dit boekje?

„Tijdens mijn lessen godsdienst in het voortgezet onderwijs kwam het onderwerp catechisatie vaak aan bod. Als docent hoorde ik dan hoe het tijdens catechisatie gaat. Soms zijn er mooie gesprekken, maar het kan ook een chaos zijn. Je kunt daar als docent weinig mee op dat moment. Ik sprak de leerlingen dan wel aan: „Gedraag 
je, het gaat over God en Zijn dienst.”

Toen ik zelf in kerkenraad werd gekozen, ging ik ook catechisatie geven. Ik merkte dat er bij mijn medebroeders vragen leefden over het geven van een goede catechisatieles. Daarom ging op zoek naar een boekje met praktische handvatten. Toen ik dat niet tegenkwam, ben ik het zelf gaan schrijven.”

Wat is de waarde van catechisatielessen?

„Het grootste belang is dat jongeren de Heere leren kennen. Preken worden nogal eens als moeilijk ervaren en de geloofsleer ook. Het is de kunst om het Woord bij jongeren te brengen. Ook het onderwijzen van de geloofsleer is van belang: ik merk dat jongeren keuzes maken op basis van wat ze op internet lezen en niet op basis van Gods Woord en de belijdenisgeschriften. Overigens pleit ik er voor om de leerdienst voor kinderen en jongeren zoveel mogelijk toegankelijk maken.”

Welke houding en vaardigheden heeft een catecheet nodig?

„De catecheet moet gezag uitstralen. Verder moet hij naast en tussen de jongeren staan, niet met een idee dat hij meer weet, maar afdalend naar hun leefwereld. Stel vragen als: „Waar zit je mee? Wat vind je moeilijk?” Als je je tussen de jongeren begeeft, heb je veel sneller contact.

Daarnaast zijn didactische vaardigheden ook van belang. Wie geen onderwijskundige achtergrond heeft, zal dat lastig vinden. Probeer je in ieder geval te verdiepen in didactische uitgangspunten. Het boekje biedt handvatten voor catecheten over een goede les. Dat is geen minipreek, dan doe je de dienst van zondag over. En als jongeren dat al moeilijk vinden, haken ze af. Ongetwijfeld is het goed bedoeld, maar zo bereik je jongeren niet. Sta ook open voor vragen. Ik hoor wel eens dat catechisanten op vragen te horen krijgen dat ze dat maar thuis moeten vragen of dat ze de vraag helemaal niet mogen stellen. Een catechisant trekt dan zijn conclusie en maakt zelf een afweging.”

Wat is de rol van de ouders?

„Je merkt vaak aan de houding van jongeren en antwoorden die ze geven of ouders betrokken zijn op God en Zijn Woord. Het is cruciaal dat ouders thuis bezig zijn met de dienst van God en ook op een positieve manier daar over spreken.

Zorg als ouders dat je bereikbaar bent en laat je gezicht zien op een openingsavond. Kijk ook samen met kind naar de lesstof. Als ouders heb je bij de doop beloofd je kind “te doen en te helpen onderwijzen”.

Wanneer is het boekje geslaagd?

„Het is geslaagd als het de catecheet helpt om te lessen te verbeteren en dat het tot zegen voor onze jongeren is. Voor alle catecheten geldt: maak goed werk van je catechisatieles.

Zorg dat je jongeren persoonlijk spreekt. Soms is catechisatie het enige moment tussen de kerk en de jongeren waarbij er écht contact is. Maak als catecheet tijd om jongeren te spreken, twee keer vijftien minuten per seizoen. Dan voelen ze zich gezien en gehoord.”

A. J. den Butter over zijn boek over catechisatie