Amsterdams onderzoek: corona leidde toch niet tot meer somberheid
De coronacrisis heeft tot dusver nog weinig effect gehad op de mentale gezondheid van mensen, stellen onderzoekers van het Amsterdam UMC na een vergelijking van 150 verschillende studies wereldwijd. Die conclusie is opvallend, omdat juist werd gedacht dat lockdowns en andere maatregelen leidden tot meer somberheid en angst.
Maar dat ligt genuanceerder, melden de onderzoekers uit Amsterdam nu. Op basis van hun analyse concluderen ze dat „mensen gemiddeld maar een heel geringe verhoging van somberheid en angstklachten hebben. De coronacrisis had dus op de korte termijn geen groot effect op hun mentale status.” Ook het aantal mensen dat werd gediagnosticeerd met een psychiatrische aandoening of het aantal gevallen van suïcide nam niet toe. De publicaties die werden bekeken komen vooral uit 2020 en 2021.
De wetenschappers bestudeerden de uitkomsten van studies uit landen van over de hele wereld, waarin de reactie op de coronacrisis van in totaal 100.000 mensen werd bepaald. De resultaten gaan vooral over mensen in Europa, Noord-Amerika en Azië, aangezien er in Zuid-Amerika en Afrika volgens hoogleraar psychiatrische epidemiologie Brenda Penninx van het Amsterdam UMC bijna geen onderzoeken werden gedaan. Er zijn alleen studies meegenomen die al vóór de pandemie waren begonnen. Zo’n vergelijking voor en tijdens de coronatijd wil namelijk het meeste zeggen, aldus Penninx. Wie tijdens de pandemie vroeg hoe mensen zich voelden, vond vast veel symptomen van een slechte mentale toestand, legt ze uit. „Maar die vond je waarschijnlijk ook voor de pandemie.”
Veel onderzoek naar de effecten van de pandemie op de geestelijke gezondheid was volgens de Amsterdammers dan ook „van matige wetenschappelijke kwaliteit”. „In plaats van samen te werken en grote groepen mensen nauwkeurig te volgen, verschenen er veel kleine en beperkte studies die ons weinig verder helpen.”
De conclusies van het Amsterdam UMC zeggen iets over volwassenen in het algemeen. De onderzoekers stellen dat de negatieve gevolgen van de pandemie voor de mentale gezondheid onder bepaalde „risicogroepen” als jongvolwassenen en mensen met economische problemen groter zijn. Gerichter onderzoek moet daar meer inzicht in geven.
Onder mensen die ernstig ziek werden na een coronabesmetting komen klachten als vermoeidheid, cognitieve problemen, depressie en angstklachten juist veel voor: een kwart van hen heeft er last van en ze houden soms ook vele maanden aan, stellen de wetenschappers. Vergelijkbare conclusies werden ook al door andere wetenschappers getrokken.