De coalitietop en het kabinet hebben in de tweede helft van augustus binnen enkele weken de dure koopkrachtmaatregelen (ter waarde van ongeveer 17 miljard euro) uitonderhandeld als onderdeel van de begroting. De Raad van State „heeft begrip voor de uitzonderlijke omstandigheden” waar het kabinet mee te maken heeft. Maar het „haastige proces” staat zorgvuldige besluitvorming op bepaalde onderwerpen in de weg, zoals de aanpak van vermogensongelijkheid. Daarnaast komt de uitvoerbaarheid van de maatregelen mogelijk in het geding omdat ze zo snel zijn ontworpen.

Ondanks het begrip voor de lastige situatie, is „het woord crisis bijna sleets geworden en bijna niet meer een doorslaggevende reden” om van netjes begrotingsbeleid af te wijken, zegt staatsraad Richard van Zwol. „Besluitvorming op het laatste moment is feitelijk niet meer uitvoerbaar.” De staatsraden roepen het kabinet op om meer in scenario’s te denken, om zo op onverwachte situaties voorbereid te zijn.

Ook noemt de Raad van State het een „zorgwekkende ontwikkeling” dat het Centraal Planbureau de uitgaven niet heeft kunnen toetsen aan de afgesproken uitgavenplafonds, als gevolg van de haastklus. „Het is in het democratische belang het begrotingsproces ordentelijk in te richten om zo onafhankelijk inzicht te kunnen bieden in de gevolgen van het kabinetsbeleid voor de samenleving, economie en de begroting”, aldus de Raad. Dit is „ook in bijzondere situaties” belangrijk.