Kijkers van over de hele wereld volgen de ceremonie van de Accession Council –letterlijk: toetredingsraad– in St. James’ Palace. Dit ceremoniële orgaan komt alleen na de dood van de monarch bijeen. Het bestaat uit leden van de Privy Council –het adviesorgaan van de koning–, voormalige premiers, leden van het Lager- en Hogerhuis, bisschoppen, rechters en de burgemeester en wethouders van Londen.

Alle aanwezigen staan. De kersverse leider van het Lagerhuis, Penny Mordaunt, leest de proclamatie voor, waarna de zevenhonderd leden roepen: „God save the king!” – God zegene de koning. Daarna tekenen prins William, koningin Camilla, Mordaunt, premier Truss, de aartsbisschoppen Welby van Canterbury en Cottrell van York en andere functionarissen het document.

Op de voorste rij staan zes oud-premiers: Major, Blair, Brown, Cameron, May en Johnson. Verschillenden van hen laten zich in de media lovend uit over de nieuwe koning, die feitelijk al in functie is sinds zijn moeder donderdagmiddag overleed.

Voorbeeld

De ”platform party” –degenen die op het podium staan en de proclamatie tekenden– verlaat de zaal om de koning naar binnen te begeleiden. De leden van de Accession Council gaan naar de troonzaal.

Daar spreekt Charles zijn droefheid uit over het overlijden van zijn moeder en zijn erkentelijkheid voor het overweldigende medeleven van het volk. Hij noemt het voorbeeld dat zijn moeder gaf in haar toewijding en opoffering aan haar ambt, in een onvergelijkelijk lange periode. Hij belooft de grondwet te eerbiedigen en vrede en voorspoed van zijn onderdanen te bevorderen. De koning besluit met een bede om leiding en hulp van de almachtige God in zijn zware taak.

In een afzonderlijke verklaring zweert hij het welzijn van de kerk in Schotland te zullen beschermen. Op uitnodiging van de Lagerhuisleider ondertekent de koning daarna de nodige documenten. Prins William, koningin Camilla en anderen volgen. Na de ceremonie ondertekenen alle zevenhonderd aanwezigen de stukken. Ook wordt bekendgemaakt dat de dag van de uitvaart van koningin Elizabeth voor alle Britten een vrije dag is.

Proclamatie

Om klokslag elf uur –plaatselijke tijd– klinkt een trompetsignaal op het balkon van St. James’ Palace. Een omroeper maakt daarna luidkeels bekend dat Charles Philip Arthur George nu koning Charles III is van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland en een aantal landen van het Britse Gemenebest. Uit het publiek stijgt gejuich en applaus op.

Bevelen klinken; de militairen leggen hun wapen op de grond en nemen hun hoofddeksel af, precies allemaal tegelijk. Daarna roepen ze: „God save the king!” en een driewerf „hoera!”

Daarna klinkt deze mededeling ook vanaf het balkon van Buckingham Palace en op Trafalgar Square, het centrale punt van Londen. Daarbij zijn vele duizenden mensen aanwezig. Ook in Windsor en in de hoofdsteden van Schotland, Wales en Noord-Ierland klinkt de proclamatie.

Republiek

Charles is zaterdag ook uitgeroepen tot koning van Canada. Zondag gebeurde dat in Australië en Nieuw-Zeeland. In een interview stelde de Australische premier dat het nu niet het moment is om de decennialange discussie over de vorming van een republiek nieuw leven in te blazen. Hij riep donderdag 22 september uit tot dag van rouw.

In het Antilliaanse land Antigua en Barbuda ondertekende premier Gaston Browne een document waarin staat dat Charles het nieuwe staatshoofd is. Enkele minuten later zei hij echter dat hij binnen drie jaar een referendum wil houden over de vraag of het land een republiek moet worden.

Browne wil wel dat zijn land lid blijft van het Gemenebest der Naties, een samenwerkingsverband van tientallen onafhankelijke staten waarvan Charles nu symbolisch hoofd is. Daaronder vallen onder meer India en Sri Lanka, maar ook de Afrikaanse landen Kenia, Malawi en Rwanda. Daar zijn perioden van officiële rouw uitgeroepen.

Vol programma

De Britse premier Liz Truss en een eerste groep leden van het Lagerhuis legden zaterdagmiddag de eed van trouw af aan het nieuwe staatshoofd. Voorzitter Lindsay Hoyle zei dat de rest van de parlementariërs vanwege „tijdsbeperkingen” een andere keer de eed kunnen afleggen.

Koning Charles ging terug naar Buckingham Palace en ontving daar de aartsbisschop van Canterbury, de hoogste geestelijke van de Anglicaanse Kerk. Daarna volgden premier Truss en leden van haar kabinet, gevolgd door leden van de oppositiepartijen. Ook zondagmiddag waren er audiënties in het koninklijk paleis.

Deze maandagochtend gingen koning Charles en koningin Camilla naar het parlement. Leden van het Hogerhuis en het Lagerhuis hielden toespraken. Daarna reisde het koningspaar naar Edinburgh om deel te nemen aan de processie waarin het lichaam van de overleden koningin van het paleis naar de kathedraal werd gebracht.

Deze week bezoekt het koningspaar met premier Truss de verschillende landen van het Verenigd Koninkrijk om deel te nemen aan de rouwplechtigheden. Dinsdag zijn ze in Noord-Ierland, vrijdag in Wales.