Christelijke Hogeschool Ede, Woord en Daad en Lelie zorggroep sluiten deze week vier jaar samenwerking af. In de tijd die achter ons ligt, zochten we binnen ons gezamenlijke onderzoek ”Christelijke professie” samen naar antwoorden op de vraag: Hoe geven wij vorm aan de christelijke identiteit op een werkvloer met veel diversiteit? En: Wat is nodig om werk en de christelijke identiteit met elkaar te verbinden? Reflectie en het uitwisselen van onderlinge ervaringen binnen Nederland en ver daarbuiten brengt ons tot dit pleidooi voor betere voeding van de christelijke identiteit bij medewerkers van christelijke organisaties.

Onze drie verbonden organisaties delen het verlangen om iets van Gods boodschap zichtbaar te maken in deze wereld. In onze organisaties kunnen we dat vooral doen via ons werk. Tegelijkertijd beseffen we dat „het Koninkrijk van God gelijkt op een schat, in de akker verborgen” (Mattheüs 13:44). Zoals Miskotte, theoloog uit de 20e eeuw, verzuchtte: „Door alle seizoenen heb ik gezworven om Hem te zien en in grote boeken hebben mijn ogen gespeurd om van Zijn Wezen iets te vangen!” Die verborgen schat is niet (alleen) te vinden in de boeken, maar ook in de kerk of op ons werk.

Daarvoor moet ons oog geopend worden.

Boodschap

Goed en waardig werk is de basis om vanuit onze organisaties iets van Gods heilzame boodschap zichtbaar te maken. De grondslag van de christelijke opdracht bestaat uit de werken van barmhartigheid, goed rentmeesterschap van Gods schepping en het onderwijzen van jongeren om hen voor te bereiden op de ”toekomende eeuw”.

Tijdens het onderzoek hebben we met elkaar en vooral met onze medewerkers gesproken. Wat maakt dat jij juist voor deze organisatie werkt? Hoe neem jij verantwoordelijkheid als professional van die organisatie en hoe krijgt dat gestalte in jouw beroepspraktijk? Prachtige gesprekken die inzichten opleverden die ons steeds weer inspireren om ons vanuit Bijbels perspectief in te zetten voor zorg, onderwijs en ontwikkelingshulp. We leerden van christenen wereldwijd die in moeilijke contexten vrijmoedig het geloof uitdragen. Dit in een vaak multireligieuze context waarbij deze uitingen vaak niet behoren tot de maatschappelijke opinie. Voor ons voorbeelden hoe de Bijbelse boodschap in het werk handen en voeten te geven.

Aan het eind van deze vier leerzame jaren hebben we een kleurrijk palet in handen gekregen van manieren waarop christelijke identiteit in verschillende contexten vorm en inhoud krijgt. Deze bevindingen zijn door onze onderzoekers geanalyseerd en omgezet in praktische handreikingen die toegespitst zijn op de verschillende contexten waarin onze organisaties werkzaam zijn.

Zo geven de handreikingen voor de zorgmedewerkers inzicht in de rijke traditie van de christelijke zorg, hoe zij zich daar persoonlijk toe kunnen verhouden en hoe zij dit concreet kunnen maken in complexe situaties zoals rouw en dementie. In de hogeschool is de verbinding tussen de christelijke identiteit en de professionaliteit van elke beroepsopleiding op papier gezet en in de lesprogramma’s verwerkt. Voor een aantal kernelementen uit het programma Werk en Opleiding werkte Woord en Daad een christelijke visie uit. Ook werd een handreiking ontwikkeld om het gesprek over de verbinding van geloof en werk te voeren met samenwerkingspartners. Met die concrete producten kunnen we onze medewerkers in zeer diverse omstandigheden beter toerusten. In het onderwijs kennen we dat begrip al geruime tijd en noemen we het ”Bildung”. Naast vakinhoudelijke kennis en vaardigheden is de vorming van studenten en medewerkers ontzettend belangrijk.

Barmhartigheid

Als organisaties zijn we tot de conclusie gekomen dat we te veel aandacht hebben gehad voor opleiding en te weinig voor de ”op-voeding”. Letterlijk kunnen we dat omschrijven als het voeden van onze beleefde identiteit op de werkvloer en in ons vakgebied. Ook in de Joodse traditie wordt dit zo genoemd. De Talmoed citeert bijvoorbeeld de woorden van Sjimon de Rechtvaardige: „Op drie dingen berust de wereld: op de Thora, op de dienst voor God en op het doen van barmhartigheid.” Met name door het doen van barmhartigheid worden we zelf als persoon ook gevormd in relatie tot onze medeburgers.

Met deze inzichten komen we als bestuurders aan het einde van onze reis tot de conclusie dat spreken over identiteit een hartzaak blijft. We concluderen dat we als organisaties geen christelijke identiteit hebben, maar dat de wezenlijke identiteit in Christus ligt. Hij is de schat die verborgen kan liggen voor ons oog in de akkers waarop we mogen werken. Dat gaat een spade dieper en vraagt het gesprek vanuit het hart. Dat gesprek, en zeker de vertaling naar de praktijk van het werk van elke dag, ontstaat niet vanzelf. In de afgelopen jaren leerden we: als christelijke organisaties blijft het voeden van dat gesprek een cruciaal onderdeel van de ondersteuning van onze medewerkers. Ook en juist nu ons gezamenlijke lectoraat ten einde is gekomen. We zijn van harte bereid om hetgeen wij leerden en het ontwikkelde materiaal breder te delen!

De auteurs zijn respectievelijk directeur-
bestuurder van Woord en Daad, voorzitter college van bestuur van de Christelijke Hogeschool Ede en voorzitter raad van bestuur van Lelie zorggroep. Zij schrijven deze bijdrage op persoonlijke titel naar aanleiding van de afronding van het gezamenlijke lectoraat ”Christelijke professie”.