„Zonder overdrijven kan ik zeggen dat de humanitaire crisis in Tigray erger is dan in Oekraïne”, zei WHO-chef Tedros Adhanom Ghebreyesus woensdag in een virtueel persmoment. Toch heeft al maandenlang geen regeringsleider zich uitgesproken over de situatie in de Ethiopische regio, merkte Ghebreyesus op. „Waarom?” vroeg hij zich hardop af, om de vraag dan zelf te beantwoorden: „Misschien is de reden wel de huidskleur van de mensen in Tigray.”

Al bijna twee jaar verkeert de noordelijke regio van Ethiopië in een burgeroorlog. Het Tigray People’s Liberation Front (TPLF) strijdt sinds november 2020 met de Ethiopische overheid om de autonomie van Tigray. Naar schatting zijn daarbij zeker 500.000 mensen omgekomen. Lange tijd was de regio vrijwel volledig afgesloten van de buitenwereld, waardoor humanitaire hulp niet mogelijk was. Na een wapenstilstand afgelopen maart kwam hulpverlening mondjesmaat op gang, maar grote delen van Tigray blijven ontoegankelijk – door onveiligheid, maar ook door een gebrek aan brandstof om hulpgoederen te verspreiden vanuit de Tigrayse hoofdstad Mekelle.

De nood in Tigray en de omliggende regio’s Afar en Amhara is dan ook enorm. In de drie noordelijke regio’s lijden meer dan 7 miljoen mensen onder acute voedselonzekerheid, stelde het Amerikaanse agentschap voor internationale ontwikkeling eind juli in een rapport. Ook zijn miljoenen mensen op de vlucht geslagen. Zeker 2,5 miljoen mensen zijn ontheemd in het noorden van Ethiopië, en duizenden gingen de grens over naar buurland Soedan. De nood in de regio wordt nog erger doordat de Hoorn van Afrika wordt geteisterd door de ergste droogte in tientallen jaren.

Vredesvoorstel

Volgens WHO-chef Ghebreyesus, zelf afkomstig uit Tigray, is de crisis in de regio momenteel dan ook „de ergste ramp op aarde.” Nergens anders worden zoveel mensen –Tigray’s zes miljoen inwoners– afgesneden van de meest basale diensten, zoals geld op de bank, voedsel en medicijnen, stelt hij. Maar de situatie dreigt vergeten te worden, vreest Ghebreyesus. In april waarschuwde hij al dat Tigray overschaduwd dreigde te worden door de wereldwijde focus op Oekraïne. Ook toen suggereerde hij dat „zwarte en witte levens” in noodsituaties niet evenveel aandacht krijgen.

Op dezelfde dag als de noodkreet van de WHO-chef, deed de Ethiopische regering een vredesvoorstel aan de TPLF. Een door de overheid ingesteld onderhandelingscomité zei woensdag in een verklaring dat dit moet leiden tot een officiële wapenstilstand. De TPLF wees het vredesvoorstel af. Een woordvoerder, Getachew Reda, reageerde op Twitter dat de overheid de ‘internationale gemeenschap voor het lapje probeert te houden, terwijl het leger actief onze troepen provoceert’. Bovendien eist de TPLF dat de regering eerst basisvoorzieningen herstelt en humanitaire hulp naar Tigray doorlaat, voordat onderhandelingen kunnen plaatsvinden. De Ethiopische overheid ontkent dat zij Tigray afsluit.