Sinds Oekraïne, Rusland, Turkije en de VN een ‘graandeal’ sloten over de export van Oekraïense landbouwproducten is volgens de VN 560.000 ton graan uitgevoerd uit door de Oekraïense regering gecontroleerde havens. De oorlog tussen de twee kolossale exporteurs van onder meer graanproducten en kunstmest, Rusland en Oekraïne, heeft de wereldmarkt beroofd van een belangrijk deel van het aanbod van die producten. Dat leidt tot prijsstijgingen en in arme landen afhankelijk van de import, meteen tot levensbedreigende voedseltekorten.

Turkije heeft eerder het initiatief genomen om een regeling te treffen, waarbij Oekraïne voedselproducten onder internationaal toezicht kan exporteren vanuit Oekraïense havens die door de strijd geblokkeerd zijn. De vier partijen hebben hier eind juli een akkoord over gesloten. Sindsdien hebben 21 volgeladen vrachtschepen de Turkse zeestraat Bosporus bereikt. Vijftien schepen zijn door de zeestraat richting Oekraïne gevaren om ladingen op te halen.

Het totaal aan opgeslagen granen in Oekraïne werd voor de deal tot stand kwam, geschat op minstens 20 miljoen ton. Die voorraden belemmeren ook de opslag van de nieuwe oogst.

Het eerste schip dat in het kader van de deal op 1 augustus uit Odessa vertrok, het bulkschip de Razoni, heeft na een moeilijke reis de Syrische haven Tartus bereikt, zo werd dinsdag bekend. Het vrachtschip dat door de oorlog maandenlang vast kwam te zitten in Odessa, bracht een eerder bestelde lading naar de koper in Libanon, maar die weigerde na aankomst uiteindelijk de lading wegens de late bezorging.