Wat houdt de Wet betaald ouderschapsverlof precies in?

Ouderschapsverlof bestaat in Nederland sinds 1997. Werknemers kregen toen recht op 13 werkweken onbetaald verlof, op te nemen in de eerste zeven levensjaren van het kind. In 2009 werd het aantal verlofweken verdubbeld en kon de ouder aanspraak maken op een ouderschapsverlofkorting, die in 2015 weer werd afgeschaft. Vanaf morgen regelt de Wet betaald ouderschapsverlof dat maximaal 9 van de 26 verlofweken voor 70 procent worden doorbetaald wanneer die worden opgenomen in het eerste jaar van de geboorte. De regeling geldt ook voor ouders van kinderen die geboren zijn voor 2 augustus, zolang die kinderen nog niet hun eerste verjaardag hebben gevierd.

Profiteren alle nieuwe ouders van deze regeling?

Alleen ouders met een arbeidscontract komen in aanmerking voor de regeling. Een zzp’er valt bijvoorbeeld buiten de boot.

Krijgt een ouder alleen betaald verlof bij de geboorte van een kind?

Ook adoptie- en pleegouders kunnen in aanmerking komen voor betaald verlof.

Ik kreeg ouderschapsverlof al betaald. Hoe zit dat?

Een klein deel van de werkgevers betaalde ouderschapsverlof (deels) door aan zijn werknemers. Met de nieuwe wet heeft elke Nederlandse arbeider recht op betaald verlof door de overheid.

Welke verlofregelingen zijn er nog meer rond de geboorte van een kind?

De moeder krijgt in de laatste weken van de zwangerschap en eerste maanden na de bevalling ten minste 16 weken volledig betaald zwangerschaps- en bevallingsverlof. De partner krijgt naast een betaalde dag verlof op de dag van de bevalling een werkweek volledig betaald geboorteverlof. Sinds juli 2020 kan de partner binnen zes maanden na de geboorte maximaal vijf weken aanvullend geboorteverlof opnemen. Dat verlof wordt voor 70 procent vergoed door het UWV.

En nu kunnen moeder en partner vanaf morgen nóg meer vrij krijgen?

Het Europees Parlement bepaalde in 2019 dat Europeanen recht hebben op minstens vier maanden ouderschapsverlof, waarvan twee betaald. Met de nieuwe wet geeft het kabinet daar invulling aan. Betaald ouderschapsverlof moet jonge ouders helpen om werk en zorg te combineren, stelde minister Karien van Gennip van Sociale Zaken. „Vaak neemt de kostwinner weinig verlof op en neemt degene die minder werkt veel verlof op. Dat is meestal de moeder. Dat willen we meer in balans brengen.”

Wat vinden werkgevers van de nieuwe verlofmogelijkheden?

De grootste werkgeversorganisatie VNO-NCW en MKB-Nederland lieten de Tweede Kamer vorig jaar per brief weten dat ze zich in grote lijnen kunnen vinden in het kabinetsbeleid, omdat de organisatie meent dat betaald ouderschapsverlof in het eerste jaar zou kunnen leiden tot een hogere arbeidsdeelname van vrouwen. Wel hadden de werkgevers liever één verlofregeling gezien. Het huidige systeem met verschillende verloven vinden ze ingewikkeld voor werkgever en werknemer.

Hoe staan politieke partijen tegenover betaald ouderschapsverlof?

SP en GroenLinks hadden liefst gezien dat ouderschapsverlof voor 100 procent werd doorbetaald. De partijen vrezen dat een schoonmaker of pakketbezorger van de nieuwe regeling geen gebruik kan maken, omdat ze met 70 procent van hun uurloon onder het minimumloon kunnen komen te zitten. SGP-senator Peter Schalk toonde zich in de Eerste Kamer teleurgesteld dat „Europese regelaars” met hun „bemoeizucht” Nederland opleggen deze wet in te voeren. „Waarom wordt er geen ruimte geboden aan ouders om zelf te regelen hoe ze om willen gaan met de verdeling van ouderschapsverlof”, vroeg hij zich af. „Er zijn al heel veel prikkels die druk zetten op mensen om de arbeidsmarkt op te gaan.”