In Israël wordt dit jaar massaal het mes in de agrarische sector gezet. Talloze boeren gooien het bijltje erbij neer. Akkers liggen er verlaten bij. Geoogst wordt er niet. De massale ‘staking’ is geen daad van wanhoop of protest. Verre van dat. Het is een daad van vrijwillige gehoorzaamheid, gehoorzaamheid aan God.

Jaarsalaris

Het Joodse jaar 5782 (7 september 2021 tot 25 september 2022) is een ”shmita”, een sabbatsjaar. In onder andere Leviticus 25:1-7 geeft God het volk Israël de opdracht om, wanneer ze in het beloofde land aangekomen zijn, het land ieder zevende jaar rust te gunnen. In dat jaar hoeft het land zogezegd niets.

Uiteraard laat de Joodse traditie een agrariër voor wat betreft de details van dit Bijbelse voorschrift niet in het ongewisse. Rabbijnen hebben de do’s-and-don’ts van de ”shmita” keurig op een rijtje gezet. De rode draad komt zo ongeveer hierop neer dat het niet de bedoeling is dat je dit jaar iets verdient aan je landgebruik.

Ook anno 2022 houdt een deel van de Israëlische agrariërs zich aan het eeuwenoude voorschrift van God. Het is een uiting van gehoorzaamheid aan de Allerhoogste.

De gehoorzaamheid aan dit voorschrift is intussen ook een uiting van diepe afhankelijkheid van God. Voor veel agrariërs geldt de oogst als belangrijkste broodwinning. Door je te houden aan de ”shmita” ontzeg je jezelf in principe tenminste een jaarsalaris.

Druiventrossen

De eigenaar van een wijnboerderij in Elon More, een schilderachtige Joodse nederzetting in Samaria, vertelt enthousiast over zijn wijnen, bekroonde producten. Ook deze wijnboer houdt zich aan het sabbatsjaar. Zijn wijngaard ligt er verlaten bij. De ranken groeien alle kanten op. Het sabbatsjaar verhindert de wijnstokken, die in lange rijen staan, er echter niet van om vrucht voort te brengen. Volle druiventrossen schitteren in de zon. De wijnboer zegt desgevraagd niets met de druiven te doen. „Iedereen die wil, mag ze plukken en opeten.”

Deze opgelegde vrijgevigheid lijkt de wijnboer niet te deren. Gehoorzaamheid brengt vreugde met zich mee, zo blijkt.

Prijzen

Intussen komt de eigenaar van de wijnboerderij met zijn gehoorzaamheid niet beschaamd uit. Het voornemen om zich te houden aan de ”shmita” valt hem niet moeilijk. De oogst van vorig jaar was er namelijk één voor de geschiedenisboekjes. Bovendien vielen enkele van zijn wijnen in de prijzen.

God houdt woord: „En als gij zoudt zeggen: „Wat zullen wij eten in het zevende jaar? Zie, wij zullen niet zaaien en onze inkomst niet inzamelen.” Zo zal ik Mijn zegen gebieden over u in het zesde jaar, dat het de inkomst voor drie jaren zal voortbrengen. Het achtste jaar nu zult gij zaaien en zult van de oude inkomst eten, tot het negende jaar toe; totdat zijn inkomst ingenomen is, zult gij het oude eten” (Lev. 25:20-22).

De auteur woont en werkt in Jeruzalem namens het Centrum voor Israëlstudies