De Zweedse politie zegt een Noors-Oekraïens netwerk te hebben ontdekt dat bijna 200 vrouwen het land zou hebben binnengebracht. Autoriteiten schatten dat het netwerk miljoenen heeft verdiend aan de sekswerkers.

Ongeveer de helft van de vrouwen zou in een geheim bordeel in het centrum van de Noorse hoofdstad Oslo hebben gewoond en gewerkt. De Noorse politie arresteerde een stel, een Noorse dertiger en een Oekraïense vrouw rond de vijftig, op verdenking van pooierschap en mensenhandel. Verschillende klanten ontvingen een boete en de politie sluit niet uit dat het meer klanten beboet.

Tijdens dit onderzoek ontmoette de politie vrouwen die een paar maanden geleden nog werkten als advocaten, maatschappelijk werkers en fotografen. Nu verkopen ze hun lichaam.

Prostitutie is zowel in Zweden als in Noorwegen illegaal. In Zweden zijn ook de klanten van prostituees strafbaar. Prostituees zelf zijn gedecriminaliseerd. Met deze regelgeving, ook wel het ”Zweedse model” genoemd, hoopt de regering de vraag naar prostitutie te doen slinken door de afname van seksuele diensten te bestraffen.

Volgens de Noorse omroep NRK smokkelen criminelen de vrouwen het land binnen via dichte bossen in de buurt van Finnskogen, dicht bij de Noors-Zweedse grens. Veel vrouwen zouden te voet door het bos de grens zijn overgestoken.

Zweedse autoriteiten attendeerde de Noorse politie op deze praktijken na een vergelijkbaar onderzoek in Zweden. Daar ontdekte de Zweedse politie dat veel vrouwen rechtstreeks door het land naar Noorwegen werden vervoerd.

Oorlog

„Dit is de eerste keer dat we meer Oekraïense dan Roemeense vrouwen hebben gezien”, vertelt de Zweedse politie-inspecteur Simon Häggström aan NRK. Volgens hem is de toename van het aantal vrouwen uit dit land duidelijk te wijten aan de oorlog. Via online fora worden deze vrouwen met de belofte van geld en woonruimte naar het Westen gelokt. Häggström zegt dat de vrouwen in dit onderzoek geen asiel hadden aangevraagd in de Scandinavische landen, maar slachtoffer waren van mensenhandel.

Häggström verkende het netwerk in het Zweedse onderzoek dat Operatie Odessa heet. Volgens hem zijn er overeenkomsten met wat hij heeft gelezen over het Noorse onderzoek. Zo mochten vrouwen in beide netwerken de helft van hun verdiensten zelf houden.

Volgens Häggström worden deze netwerken aangestuurd vanuit Rusland, Oekraïne of Moldavië en is het moeilijk om de eindverantwoordelijken te pakken.

Preventieve maatregelen

Het Zwitserse kanton Zürich neemt preventieve maatregelen tegen mogelijke uitbuiting van Oekraïense vluchtelingen. Hoewel Oekraïners normaal gesproken overal mogen werken, keurt het kanton Zürich aanvragen voor sekswerk af. Dit is niet in heel Zwitserland het geval. In Basel is het voor Oekraïense vluchtelingen bijvoorbeeld nog steeds mogelijk om een vergunning voor sekswerk aan te vragen.

EU-coördinator voor de bestrijding van mensenhandel Diane Schmitt heeft geen bewijzen gezien dat aanzienlijk meer Oekraïense vrouwen het slachtoffer zijn geworden van mensenhandel dan vóór de Russische aanvalsoorlog. In een interview met de Duitse omroep Welt waarschuwt Schmitt echter dat deze „enorme groep bijzonder kwetsbare vrouwen en kinderen” een ideale rekruteringsvijver vormen voor de criminelen. „Vooral nu in sommige landen de bereidheid tot steun dreigt af te nemen omdat de oorlog zich voortsleept.”