Amsterdam stuurt vluchtelingen uit Oekraïne die geen Oekraïens paspoort hebben sinds enkele dagen terug naar de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Ze moeten dan terug naar het centrale aanmeldcentrum in Ter Apel of verdwijnen uit beeld.

Het Rode Kruis vindt dat alle vluchtelingen eenzelfde welkom en humane opvang moeten krijgen, ongeacht hun paspoort. „Het gaat tegen onze humanitaire grondbeginselen in om mensen op de vlucht eerst te vragen naar hun paspoort voordat je ze helpt. We maken ons zorgen dat vele mensen, op de vlucht voor hetzelfde conflict, gedwongen op straat komen te staan”, aldus Suzanne Segaar, districtsmanager van het Rode Kruis in Amsterdam.

Amsterdam heeft het beleid aangescherpt omdat er steeds vaker twijfels zijn over de herkomst van vluchtelingen zonder papieren, die zeggen dat ze uit Oekraïne komen. Ook andere veiligheidsregio’s hebben zorgen over de toename van zogenoemde derdelanders of veiligelanders. De burgemeesters van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland hebben daarover al een brief geschreven aan het kabinet. Vluchtelingen uit Oekraïne hebben recht op onderdak en hulp en hoeven de gewone asielprocedure niet te doorlopen.

De Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassink van sociale zaken en vluchtelingen vindt het jammer dat het Rode Kruis ermee stopt, maar meldt dat de hulpverlening gewoon doorgaat voor de gemiddeld tachtig à honderd mensen die dagelijks op het Humanitair Servicepunt langskomen.

Groot Wassink zegt dat het personeel op het servicepunt niet bevoegd is om bij twijfel de geldigheid van documenten van vluchtelingen te checken. De IND moet dat doen en daarom worden ze doorverwezen. Volgens hem is Amsterdam niet de enige gemeente waar dit speelt. De wethouder pleit ervoor dat er „één centrale locatie komt waar een versnelde check plaatsvindt met professionals”.

Het Rode Kruis zorgde sinds april dat vluchtelingen op het Humanitair Servicepunt in contact kwamen met familie of kennissen en dat ze zo veel mogelijk onderdak kregen in de buurt van bekenden.