Bedrijfsleven roept politiek op weer te gaan praten met boeren
Boeren protesteren maandag weer tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Blijf door dit liveblog op de hoogte van de laatste ontwikkelingen.
Advertentie
De Mobiele Eenheid is maandagavond ingezet bij een blokkade van een distributiecentrum in Sneek. Volgens de politie staat daar al lange tijd een grote groep actievoerders die weigert te vertrekken, ondanks meerdere waarschuwingen.”Hierop is de ME ingezet om de blokkade te doen stoppen en de actievoerders te laten vertrekken.” Regionale media meldden dat het om boeren gaat die het terrein blokkeren. Er zijn meerdere mensen gearresteerd.
Volgens de politie heeft gedurende de dag een groep mensen zich bij de boeren aangesloten die „geen actievoerders” zijn. Aanwezigen van deze groep weigeren weg te gaan, aldus de politie. „Iedereen wordt nu gevorderd om te vertrekken”, legt een woordvoerder uit. Burgemeester Jannewietske de Vries (gemeente Súdwest-Fryslân) heeft een noodbevel afgegeven vanwege de situatie.
De Afsluitdijk is maandagavond korte tijd dicht geweest richting Noord-Holland door demonstrerende boeren bij knooppunt Zurich. De ANWB meldde omstreeks 20.10 uur dat de boeren hun blokkade hadden beëindigd en dat er geen files waren.
Eerder maandag was er al op diverse andere snelwegen hinder door de boerenacties. Onder meer op de A67 bij de Belgische grens, de A37 vanaf de Duitse grens richting Hoogeveen en de A28 van Groningen naar Zwolle was er vertraging. Ook waren er acties op de A6 bij de Ketelbrug in Flevoland. Er reden op verschillende plaatsen landbouwvoertuigen op de weg.
Ook op provinciale wegen waren er protestacties.
Belangenvereniging LTO roept boeren die distributiecentra blokkeren op daar mee te stoppen voordat de voedselvoorziening in gevaar komt. „Mogelijk is dat acties rond distributiecentra de voedselvoorziening raken en ook ouderen en kwetsbaren raken die geen boodschappen ontvangen”, zegt voorzitter Sjaak van der Tak. „Zet deze actie niet te lang door.”
Op verschillende plekken in het land ontstonden er maandag files doordat boeren de snelweg blokkeerden of langzaam reden met landbouwvoertuigen. Ook zijn er dus meerdere distributiecentra geblokkeerd met tractoren, waardoor er in supermarkten maandag lege schappen te zien waren. Supermarktkoepel CBL waarschuwt voor miljoenen euro’s aan schade als de boeren hun blokkades doorzetten.
LTO noemt de blokkades van distributielocaties en ook snelwegen een onaanvaardbare manier van actievoeren. „Een overgrote meerderheid van onze leden kijkt net als de rest van Nederland met afkeuring naar dergelijke acties, die ongeschikt en onwettelijk zijn”, licht een woordvoerder toe.
De zegsman geeft aan dat boeren en tuinders zich wat LTO „terecht grote zorgen maken over wat er op ze afkomt”, en dat de meeste van hen daar op een goeie manier uiting aan geven. Ook maandag waren er volgens de woordvoerder voorbeelden van agrariërs die binnen de wet demonstreerden, bijvoorbeeld door bij gemeentehuizen in gesprek te gaan met lokale bestuurders. „Dat valt binnen je recht, maar een blokkade valt dat niet. Dat keuren we af, je hebt je zoals iedereen aan de wet te houden.”
LTO vindt bovendien dat de acties geen zoden aan de dijk zetten voor de boeren, die ontstemd zijn over de stikstofplannen van het kabinet. „Het moet over de inhoud gaan”, zegt de woordvoerder. „We hebben de steun van de samenleving hard nodig om met de provincies tot beter beleid te komen. Maar het moet dan wel over dat beleid gaan en niet over de acties.”
Ondernemersorganisatie evofenedex, die voor duizenden bedrijven de belangen behartigt op het gebied van handel en logistiek, roept de politiek op om weer te gaan praten met de actievoerende boeren. Ook zouden de autoriteiten moeten ingrijpen nu er goederenstromen worden geblokkeerd.
De blokkades door boeren van distributiecentra en belangrijke wegen van maandag gaan evofenedex veel te ver. De vereniging dringt er daarom op aan dat er snel naar een oplossing wordt gezocht. Het vrije vervoer van goederen zou door demonstraties niet mogen worden belemmerd.
„Het is jammer dat we maatschappelijk op het punt zijn gekomen dat betrokkenen niet meer met elkaar spreken of dat niet lijken te doen vanuit een gezamenlijk belang”, constateert evofenedex in een verklaring. „Met de oneigenlijke acties wordt de gehele logistieke keten en de consument geraakt. Wij staan achter het demonstratierecht maar dit mag niet leiden tot acties waarbij de wet wordt overtreden.”
Hoeveel schade ondernemingen precies lijden door de blokkades van de boeren, durft een woordvoerster van evofenedex nog niet in te schatten. Wel wijst ze erop dat een econoom van Rabobank nog niet zo lang geleden heeft becijferd dat een file gemiddeld zo’n 200 euro per uur per vrachtwagen kost. Supermarktkoepel CBL vreesde maandagmiddag al dat de schade voor de supermarktbranche in de miljoenen loopt als de blokkades nog lang aanhouden.
De burgemeesters van Zwolle, Deventer en Raalte roepen in een gezamenlijke verklaring op de boerenblokkades bij distributiecentra van supermarkten om 20.00 uur te beëindigen. In de drie Overijsselse plaatsen zijn maandag voedseldistributiecentra geblokkeerd door protesterende boeren.
„Ondanks alle begrip voor het demonstratierecht en de frustraties van boeren, zit er aan de blokkadeacties een houdbaarheidsdatum”, zo laten burgemeesters Peter Snijders (Zwolle), Ron König (Deventer) en Martijn Dadema (Raalte) weten. „De boerenprotesten zijn de afgelopen tijd doorgedrongen tot de Nederlandse woonkamers, maar niemand zit te wachten op een lege ijskast.”
In Zwolle is een distributiecentrum van Albert Heijn geblokkeerd. In Raalte is er een blokkade bij een centrum van de Jumbo en in Deventer gaat het om centra van de Aldi, Coöp en groothandel Sligro.
De blokkade met boomstammen bij de ingang van het Mediapark is voorbij. Dat laat de gemeente Hilversum weten. De actievoerende boeren, die rond 09.00 uur boomstammen neerlegden bij de ingang van het mediacomplex, hebben de stammen ook weer meegenomen.
Het is niet duidelijk waarom de boeren hebben besloten de actie te stoppen. „Ze zijn weg”, aldus een woordvoerder van de gemeente. Er is geen dwang geweest vanuit de gemeente of de politie, stelt hij. De hele dag konden auto’s niet het Mediapark op via de reguliere hoofdingang.
Landelijk politiechef Willem Woelders stelde maandag aan het eind van de dag in te grijpen „als er strafbare feiten worden gepleegd, wanneer de verkeersveiligheid in gevaar komt of wanneer de openbare orde wordt verstoord”.
Het was niet de eerste keer dat actievoerende boeren het Mediapark belaagden. Diverse presentatoren en bestuurders van de NPO ontvingen bovendien de afgelopen tijd ernstige bedreigingen.
De Afsluitdijk is maandagavond dicht richting Noord-Holland door demonstrerende boeren bij knooppunt Zurich. Een ANWB-woordvoerster zegt dat de blokkades nog niet tot lange files hebben geleid op de A7.
Het enige alternatief voor verkeer dat naar Noord-Holland wil rijden is een rit via Flevoland, aldus de woordvoerster.
Eerder maandag was er al op diverse andere snelwegen hinder door de boerenacties. Onder meer op de A67 bij de Belgische grens, de A37 vanaf de Duitse grens richting Hoogeveen en de A28 van Groningen naar Zwolle was er vertraging. Ook waren er acties op de A6 bij de Ketelbrug in Flevoland. Er reden op verschillende plaatsen landbouwvoertuigen op de weg.
Ook op provinciale wegen waren er protestacties.
In Nijkerk is maandagavond een noodverordening ingesteld om de boerenblokkades van distributiecentra „in te dammen”, laat de gemeente weten. Sinds de ochtend hebben boeren met tractoren distributielocaties van supermarkt Boni, zuivelcoöperatie Arla en een horecagroothandel geblokkeerd.
„De politie geeft de boeren de mogelijkheid om uit eigen initiatief met hun trekkers te vertrekken”, laat de gemeente Nijkerk weten in een verklaring. „Als de boeren hier geen gehoor aan geven, kan de politie op basis van de noodverordening ingrijpen om de blokkades op te heffen.”
Op verschillende plekken in het land zijn maandag distributiecentra geblokkeerd door boeren. Supermarktkoepel CBL vreest dat de schade voor de supermarktbranche in de miljoenen loopt als de blokkades nog lang aanhouden.
De vissers die zich maandag aansloten bij de boerenprotesten tegen de stikstofplannen van het kabinet, vinden dat hun eigen acties „publieksvriendelijk” zijn verlopen. Tientallen kotterschepen, met daarop honderden bemanningsleden, blokkeerden diverse havens. Ook de veerdiensten naar de Waddeneilanden werden gehinderd. Maar de acties duurden volgens de vissers niet heel erg lang, hooguit een aantal uren.
Een woordvoerder van de actiegroep van kottervissers Eendracht Maakt Kracht (EMK) vertelt dat de havens van Lauwersoog en Harlingen echt enige tijd onbereikbaar waren. Ook werd de buitenhaven van Vlissingen kortstondig geblokkeerd. Maar in IJmuiden en Den Helder zijn de vissers volgens hem alleen met een hele voorraad schepen door de haven gevaren, niet om het scheepsverkeer te stremmen maar om te „traineren”.
Aanvankelijk waren er ook plannen om de haven van Rotterdam aan te doen. Maar dat hebben de vissers uiteindelijk niet gedaan omdat ze bang waren dan grote claims te krijgen, bijvoorbeeld van internationale scheepvaartconcerns.
Inmiddels zijn alle acties volgens EMK weer voorbij. De blokkade van de haven van Harlingen duurde maandag het langst, bleek eerder al. Maar in de loop van de middag waren alle Waddeneilanden weer met veerdiensten bereikbaar. Ameland is zelfs steeds bereikbaar geweest, aangezien de haven van Holwerd niet werd afgesloten door actievoerende vissers.
EMK had halverwege vorige maand samen met de Nederlandse Vissersbond al aangekondigd dat zij mee zouden gaan protesteren. Volgens hen kan er door de stikstofplannen van het kabinet straks ook niet meer gevist worden voor de Nederlandse kust. Of er meer acties gaan volgen is niet duidelijk. Dat hangt volgens de zegsman af van hoe het kabinet op de nu uitgestuurde boodschap reageert.
Dirk Kraak, een van de actievoerders, verklaarde al dat de vissers actievoeren voor hun voortbestaan. Hij legde uit dat vissers tegen allerlei problemen aanlopen, van het verkrijgen van vergunningen om in beschermde Natura 2000-gebieden te mogen vissen tot aan de zeer hoge brandstofprijzen van de afgelopen maanden. Ze willen op korte termijn noodsteun van de overheid. „Een vergoeding om schepen in de vaart te houden en de voedselvoorziening intact te houden is nu hard nodig, daarom dit noodsignaal.”
Advertentie
De politie heeft maandag in Brabant en Limburg enkele aanhoudingen verricht bij de boerenblokkades op de weg. In Limburg is een 70-jarige man uit Deurne aangehouden bij een blokkade op de A67 richting Venlo. Enkele tractoren hadden daar de afrit bij de Middenpeelweg N277 geblokkeerd. De man werd door de politie meermaals gevraagd om te vertrekken, maar hij weigerde dit. Verder deelde de politie bekeuringen uit aan twintig personen bij deze actie.
In Brabant greep de politie maandagmiddag in bij een blokkade op de A67 bij Hapert. Een tractorbestuurder werd aangehouden omdat hij geen identiteitsbewijs kon laten zien. Ook bekeurde de politie enkele tientallen bestuurders voor het blokkeren van de weg en in enkele gevallen voor het bellen tijdens het rijden.
Het is maandag aan het einde van de dag ondanks een enkele blokkade door boeren rustig op de Nederlandse snelwegen. Rond 17.00 uur stond er volgens de ANWB zo’n 87 kilometer file en ruim een uur later was dat nog 15 kilometer. De meeste blokkades zijn volgens de ANWB voorbij, alleen de A1 van en naar de Duitse grens bij Hengelo is nog dicht vanwege de boerenacties. Op verzoek van de politie heeft Rijkswaterstaat de weg bij knooppunt Buren afgesloten. Ook verderop bij De Lutte is de snelweg dicht.
Op meerdere snelwegen had het verkeer maandag hinder van de boerenacties. Onder meer op de A67 bij de Belgische grens, de A37 vanaf de Duitse grens richting Hoogeveen en de A28 van Groningen naar Zwolle was er vertraging. Ook waren er acties op de A6 bij de Ketelbrug in Flevoland. Er reden op verschillende plaatsen landbouwvoertuigen op de weg.
Naast snelwegen waren er maandag ook acties op provinciale wegen. Dat was volgens de ANWB onder meer het geval bij de Rijnbrug bij Rhenen (N233) en Grootegast in Groningen (N388). Volgens een woordvoerder stond er op het hoogtepunt op maandagmiddag 154 kilometer file. Dat de avondspits rustig verliep, heeft er volgens hem waarschijnlijk ook mee te maken dat veel mensen vanwege de boerenacties uit voorzorg thuisbleven.
De politie heeft maandag niet met „grote incidenten” te maken gehad bij de protesten van boeren tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Dat zei landelijk politiechef Willem Woelders maandag aan het eind van de dag.
„Er is over het algemeen goed overleg geweest met de actievoerders”, aldus Woelders. „We hebben op een aantal plaatsen moeten ingrijpen en een aantal processen-verbaal uitgeschreven. Er is tot nu toe één aanhouding geweest.” Volgens de politiechef waren er met de actievoerende boeren „over het algemeen goeie afspraken te maken”.
Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) heeft de politie opgeroepen bij iedere blokkade van een distributiecentrum in te grijpen. „Dat is een boeiende oproep vanuit die zijde”, zegt Woelders, maar „uiteindelijk is het het distributiecentrum zelf dat in overleg gaat met de politie en burgemeester over ingrijpen of niet. Op een aantal plaatsen is dat gebeurd, op andere niet omdat men vond dat dat nogal vroeg was. Ik snap de oproep op zich, maar ik zou zeggen: ga in overleg met de actievoerders, dan kun je ze misschien beter beïnvloeden.”
De politie grijpt in als er strafbare feiten worden gepleegd, wanneer de verkeersveiligheid in gevaar komt of de openbare orde wordt verstoord, zegt Woelders. „Als dat niet het geval is, proberen we het in een goed gesprek op te lossen.”
„Het platleggen van de distributiecentra vandaag was puur een waarschuwing. Als de regering dit stikstofplan uitvoert, gaan we meer lege schappen zien.” Dat zeiden boerin Sanne Ezendam en boer Koos Cromwijk op een zelf georganiseerde persconferentie in Utrecht, bij een distributiecentrum van Albert Heijn.
Tijdens de bijeenkomst, waar ongeveer vijftig belangstellende boeren aanwezig waren, noemden de twee boeren de stikstofplannen van het kabinet „een mes in onze rug”. „We willen heel graag boer blijven, en we willen dat ze opnieuw gaan kijken naar deze plannen, en naar andere sectoren, en dat we samen om tafel gaan.”
Het tweetal heeft geen vertrouwen in Johan Remkes als de door de overheid voorgestelde bemiddelaar tussen boeren en politiek. Remkes leidde de commissie die twee belangrijke rapporten schreef over de stikstofaanpak. „Dus dat is geen onafhankelijk persoon”, aldus de twee.
De twee melkveeboeren spraken naar eigen zeggen namens „alle boeren in Nederland”, maar het is niet duidelijk in hoeverre ze betrokken zijn bij het organiseren van demonstraties. Ze zeiden bereid te zijn om de hele zomer door te gaan met acties.
Zo’n twintig distributiecentra van supermarkten zijn maandag geblokkeerd of geblokkeerd geweest door boeren. In diverse supermarkten begon daardoor een tekort aan zuivel te ontstaan. Supermarktkoepel CBL vreest een miljoenenschade voor de supermarktbranche als blokkades bij distributiecentra nog lang aanhouden.
Supermarktkoepel CBL vreest een miljoenenschade voor de supermarktbranche als blokkades bij distributiecentra nog lang aanhouden. Ook waarschuwen de supers consumenten voor de beschikbaarheid van versproducten in de winkels. Die worden normaal meerdere keren per dag bevoorraad maar dat is nu soms niet mogelijk.
Een woordvoerster van het CBL durft geen hele harde uitspraken te doen over de schade. Nu zou het nog niet om miljoenen gaan. „Maar dit moet geen dagen duren”, benadrukt ze.
Volgens haar blokkeren boeren verspreid over het land zo’n twintig distributiecentra. „Als er ergens een blokkade stopt dan komt er op een andere plek weer een bij”, constateert ze.
Als er door zo’n blokkade in een bepaalde regio niet goed bevoorraad kan worden, merken consumenten dit volgens het CBL al snel in de schappen. Daarbij speelt ook mee dat vlees, groente en fruit relatief snel bederven.
Een groep actievoerende boeren heeft maandagmiddag foto’s gemaakt van boeren op trekkers voor het monumentale zendgebouw in Radio Kootwijk. De boeren kregen toestemming van gebiedsbeheerder Staatsbosbeheer om op tractoren het Veluwse natuurgebied binnen te rijden. Dat gebeurde volgens een woordvoerder om te voorkomen dat de actievoerders zonder afspraken toch in de kwetsbare natuur zouden gaan rijden.
De boerendemonstranten stonden maandagmiddag voor de hekken van het zendcomplex. Na overleg mochten ze via de Radioweg naar het zendgebouw rijden en daar opnames maken, op voorwaarde dat ze direct daarna weer zouden vertrekken. Dat is ook gebeurd volgens Staatsbosbeheer. De stoet boeren kwam naar Radio Kootwijk in het kader van de landelijke acties maandag tegen het stikstofbeleid, maar waarom ze nu precies wilden poseren voor het zendgebouw is onduidelijk, aldus de gebiedsbeheerder.
Radio Kootwijk, in het gelijknamige dorp, is een honderd jaar oud zendcomplex. In het hoofdgebouw, bekend als de kathedraal, stond de dynamo van de radiozendapparatuur voor lange golf. Vanuit Radio Kootwijk kon contact gelegd worden met voormalig Nederlands-Indië. Koningin-moeder Emma nam de apparatuur in 1929 in gebruik met de woorden: „Hallo Bandoeng, hallo Bandoeng, hoort u mij?”
Uit 1989 ging Radio Kootwijk uit de lucht en in 2009 nam Staatsbosbeheer het beheer over.
Met tractoren demonstreren boeren maandagmiddag in Ossenzijl, een dorp in de Weerribben, Natura 2000-gebied. „De overheid kotst ons uit.”
Supermarktbedrijf Vomar heeft maandagochtend géén tegendemonstratie gehouden door boeren met trekkers te blokkeren bij het distributiecentrum in Alkmaar met eigen vrachtauto’s, zegt Aart van Haren, directeur van de supermarktketen. „We hebben geprobeerd om te voorkomen dat de verkeerssituatie uit de hand zou lopen. We wilde voorkomen dat boeren de openbare weg konden oprijden en dat ze daar zouden staan”, stelt de directeur.
Enkele media meldden maandag dat vrachtwagens van Vomar de tractoren blokkeerden als tegenreactie. Maar dat is volgens Van Haren „een verkeerde voorstelling van zaken”. Volgens hem is er een constructief gesprek gevoerd met de demonstrerende boeren. „Er is geen sprake geweest van een confrontatie. Ze waren alleszins redelijk, geen spoortje van agressie. We hebben gesproken over de reden waarom ze demonstreren en over de moeilijke hoek waarin zij zitten”, aldus de Vomar-directeur.
Ongeveer 60 tot 70 trekkers blokkeerden het distributiecentrum in de vroege ochtend, waardoor de vrachtauto’s het terrein niet konden verlaten. „Ik had hier 94 vrachtauto’s op de stoep staan met verse spulletjes die naar de winkel moesten. Als die niet konden gaan, zouden de spullen de afvalbak in kunnen aan het eind van de dag. Voor dat soort argumenten zijn ze toch wel ontvankelijk geweest, ze zeiden: dat is het laatste wat we willen”, vertelt Van Haren. „Duidelijk is dat het buitengewoon vervelend voor ze is, maar ik kan dit probleem niet oplossen met een supermarkt in Noord-Holland. Ik begrijp ook wel waarom ze woede hebben, ze hebben het idee dat niemand naar ze luistert en dat iedereen het op ze gemunt heeft”.
Flitsbezorger Gorillas heeft ook last van de boerenblokkades bij onder meer distributiecentra in het land. Volgens een woordvoerster worden de zogenoemde darkstores bevoorraad vanuit Jumbo en komt er momenteel minder binnen dan normaal.
„Het kan zijn dat er minder op voorraad is dan klanten van ons gewend zijn”, aldus de woordvoerster. Om wat voor soort producten het gaat, kon ze niet zeggen.
Vooral de distributiecentra van de Albert Heijn en Jumbo waren maandag doelwit van acties. Van die laatste keten blokkeren of blokkeerden boeren ten minste zes centra.
De politie is aanwezig op de A67 in de buurt van Eindhoven om in te grijpen bij een boerenprotest. Bij Hapert werd de weg geblokkeerd door meerdere landbouwvoertuigen, maar volgens de politie rijdt het verkeer daar weer.
„We proberen ze in beweging te krijgen door gesprekken te voeren en te handhaven, bijvoorbeeld door bekeuringen uit te schrijven”, zo laat een politiewoordvoerder weten. Een bestuurder die geen identiteitsbewijs kon tonen, is aangehouden.
Op meerdere wegen zijn maandagmiddag protestacties van boeren. Zo was de A67 richting Eindhoven ter hoogte van Helden tijdelijk versperd door tractoren. Inmiddels kan het verkeer er daar weer langs, meldt Rijkswaterstaat.
Verder staan er protesterende boeren op de snelweg A37, vanaf de Duitse grens in de richting van Hoogeveen, en ook op de A28, tussen Zwolle en Assen. Ook staat het verkeer vanaf de Duitse grens ter hoogte van Enschede stil op de A35, en op de A7 op de Afsluitdijk.
Onlinesupermarkt Picnic heeft als gevolg van de boerenprotesten in Noord-Holland een paar duizend orders moeten annuleren. Boeren hadden zich verzameld voor een verdeellocatie van de supermarkt in Zaandam. Daardoor konden een paar uur lang geen boodschappen worden bezorgd in die regio.
Volgens een woordvoerder van Picnic ging het alleen om klanten die boodschappen vanuit Zaandam geleverd zouden krijgen. In de rest van het land had de onlinesuper niet of nauwelijks problemen als gevolg van de protesten.
Alle Waddeneilanden zijn maandagmiddag weer per veerdienst bereikbaar. De afvaarten verlopen nog niet allemaal helemaal volgens de gewone dienstregeling, maar dat zal in de loop van de maandagmiddag wel weer het geval zijn, verwachten de rederijen. Texel, Vlieland, Terschelling en Schiermonnikoog hadden maandagochtend last van vissers, die de havens van Lauwersoog, Den Helder, Den Hoorn en Harlingen blokkeerden. De vissers hadden zich aangesloten bij de acties tegen het stikstofbeleid van boerendemonstranten.
De blokkade van de haven van Harlingen duurde maandag het langst. De eerste boot vanaf Terschelling was al vertrokken toen de vissers met hun kotters de haven afsloten. Passagiers konden de Willem Barentsz verlaten via een andere kade in Harlingen, maar daar konden auto’s en goederen niet van boord. De Willem Barentsz meerde maandagmiddag alsnog bij de veerdam in Harlingen aan, zodat eilanders hun voertuig konden ophalen. Ondertussen vertrokken vanaf de eilanden de eerste veerboten weer. Ook de sneldienst van Terschelling naar Harlingen en vice versa gaat weer varen.
De veerdienst vanaf Schiermonnikoog moest maandagmorgen met alle passagiers aan boord terugvaren naar het eiland, toen de haven van Lauwersoog geblokkeerd bleek. Ook de sneldienst vanaf dat eiland keerde terug. In Lauwersoog was de blokkade rond 10.30 uur voorbij. Rederij TESO, die de verbinding van en naar Texel verzorgt vanuit Den Helder, heeft voor maandagmiddag extra afvaarten geregeld.
Ameland is maandag steeds bereikbaar geweest, aangezien de haven van Holwerd niet werd afgesloten door actievoerende vissers. De belangrijkste doorgaande scheepvaartroute in Noord-Nederland, het Prinses Margrietkanaal, is sinds maandagmorgen gestremd. Bij Gaarkeuken in Groningen staan tractoren op een brug, die daardoor niet open kan voor schepen onderweg van Lemmer naar Delfzijl of andersom. Een klein aantal binnenvaartschepen ligt voor de gesloten brug; de rest van de schepen kon tijdig een andere route nemen of wachten in een haven, aldus Rijkswaterstaat.
Een drone-compilatie met blokkades van knooppunten en distributiecentra door boeren. Samengesteld door @AnonymeCitoyen.
Zo’n twintig distributiecentra van supermarkten zijn maandag geblokkeerd of geblokkeerd geweest door boeren. Dat blijkt uit een rondgang van het ANP langs onder meer sociale mediakanalen en lokale nieuwsmedia.
Vooral de distributiecentra van de Albert Heijn en Jumbo waren doelwit. Van die laatste keten blokkeren of blokkeerden boeren ten minste zes centra. Bij die in Veghel vertrokken de boeren ’s ochtends vroeg alweer na een sommatie, aldus de politie. Centra van de Albert Heijn in Zaandam, Zwolle, Geldermalsen en Utrecht kregen ook te maken met een blokkade. In Zaandam vertrokken de boeren na een actie van een paar uur weer.
Ook distributiecentra van Boni, Coop, Poiesz, Aldi, PLUS, Lidl, Vomar en groothandel Sligro hebben maandag te maken (gehad) met blokkades van boeren. De boeren protesteren tegen de stikstofplannen van het kabinet.
Twee afvalverwerkingsbedrijven in Hengelo worden maandag geblokkeerd door trekkers. Het gaat om Twence en PreZero. Een woordvoerder van het laatstgenoemde bedrijf laat weten dat ze niet „normaal kunnen werken” als gevolg van de blokkade. Niemand kan het terrein van het bedrijf bij de Havenkade op of af.
Een van de protesterende boeren heeft tegen PreZero gezegd dat de blokkade „rond 15.00 of 16.00 uur wordt afgerond”.
Tegen RTV Oost zegt een woordvoerder van Twence dat het werk hier wel doorgaat omdat er nog genoeg voorraad is om te verwerken. „Dit is vooral vervelend voor onze klanten, die we nu niet kunnen bedienen.”
Honderden trekkers trokken maandagochtend door Hengelo. Op meerdere video’s op sociale media is te zien dat op kruispunten een aantal trekkers stilstond.
De demonstrerende vissers die maandagochtend de haven van Harlingen blokkeerden, hebben hun actie kort na het middaguur beëindigd, meldt de gemeente. Dat betekent dat de veerdiensten van en naar de Waddeneilanden Vlieland en Terschelling kunnen worden hervat.
Tractoren blokkeren de snelweg A37 vanaf de Duitse grens in de richting van Hoogeveen. De weg is daardoor dicht tot Zwartemeer, meldt de ANWB. Ook op de A28 zorgt een demonstratie met voertuigen voor verkeershinder. De op- en afrit bij Beilen, tussen Zwolle en Assen, is dicht.
De N359 tussen Lemmer en Leeuwarden is eveneens dicht door een demonstratie tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Ook staat het verkeer vanaf de Duitse grens ter hoogte van Enschede stil op de A35 door een ander boerenprotest.
De gemeente Terschelling zet maandag een watertaxi in voor eilanders die een medische spoedafspraak hebben op het vasteland. Vlieland bekijkt per geval hoe vervoer over het water geregeld kan worden als er een medische noodzaak is. Dat laten beide Waddengemeenten weten, nu er geen veerdiensten mogelijk zijn door de blokkade van de haven in Harlingen. Het is volgens Harlingen niet bekend hoelang de blokkade nog gaat duren.
Vissers hebben zich aangesloten bij de demonstrerende boeren, omdat zij het ook niet eens zijn met het stikstofbeleid van het kabinet. Sinds maandagochtend is een aantal havens in Nederland, waaronder Harlingen, geblokkeerd.
Harlingen heeft met een aantal hotels en restaurants in de buurt van de veerterminal geregeld dat gestrande reizigers daar terecht kunnen zolang de veerdienst buiten bedrijf is. Bij de bootterminal hebben Terschelling, Vlieland en rederij Doeksen, verantwoordelijk voor de veerdiensten, een informatiepunt ingericht. Doeksen adviseert mensen om niet naar Harlingen te komen.
Schippers die in de havens op de beide Waddeneilanden liggen wordt geadviseerd om een nacht langer aangemeerd te blijven. Dat moeten ze in de havens regelen met de havenmeester.
De veerdienst vanaf Texel is maandagmorgen om 09.00 uur weer in de vaart gegaan, nadat actievoerders de veerdam in Den Hoorn enkele uren blokkeerden. Naar verwachting zal de veerboot vanaf Den Helder naar Texel om 09.30 uur weer varen, laat rederij TESO weten.
De veerdiensten van en naar Terschelling, Vlieland en Schiermonnikoog kunnen maandag voorlopig geen passagiers overzetten. Vissers die zich hebben aangesloten bij de boerenprotesten hebben de havens van Lauwersoog en Harlingen geblokkeerd, aldus Rijkswaterstaat. De haven van Holwerd is nog vrij, zodat de veerdienst naar Ameland wel vaart, aldus een medewerkster van Wagenborg Passagiersdiensten.
De veerboot vanaf Schiermonnikoog, ook van Wagenborg, is teruggevaren naar het eiland. De veerponten van rederij Doeksen naar Terschelling en Vlieland zijn gestremd omdat de boten de haven in Harlingen niet in en uit kunnen. Doeksen adviseert reizigers die maandag naar de Waddeneilanden wilden komen om weg te blijven. Ze kunnen hun ticket voor de veerboot omboeken naar een andere dag.
Volgens de gemeente Vlieland heeft de eerste boot vanaf het eiland aangelegd aan de Willemskade in Harlingen. Eilanders op de eerste boot konden daar van de boot af. Maar hun voertuigen en goederen die ook aan boord van de veerdienst waren, gaan mee terug naar Vlieland, want die konden aan de Willemskade niet gelost worden.
Zo’n twintig actievoerders zijn maandagochtend met tractoren langsgekomen bij het provinciehuis van Noord-Holland in Haarlem. Daar zijn ze in gesprek gegaan met Arthur van Dijk, commissaris van de Koning, en Esther Rommel, gedeputeerde van de provincie voor Natuur en Landschap, Grond, Bodemdaling en Stikstof.
„Bezoek van Noord-Hollandse boeren gehad op het provinciehuis. Goede en gemoedelijke sfeer. Fijn om met hen in gesprek te blijven. Heb aangegeven dat we doorgaan met onze gebiedsgerichte aanpak en de stikstofdoelen zoals die door provincie Noord-Holland is vastgesteld”, meldt Rommel op Twitter.
„In de tuin van ons provinciehuis in gesprek met boeren uit Noord-Holland. Er is begrip voor hun zorg en het heeft onze absolute aandacht. Goed om met elkaar in gesprek te zijn en te blijven!”, twittert Van Dijk.
Vanwege het spontane bezoek van de boeren begon de vergadering van de Provinciale Staten, waar het stikstofbeleid in de provincie wordt besproken, iets later. Bij het provinciehuis staat een aantal trekkers geparkeerd en de boeren luisteren naar de vergadering. „Er wordt niks geblokkeerd. De sfeer is gemoedelijk”, laat een woordvoerder weten.
Protesterende boeren zijn na een blokkade van enkele uren weer vertrokken bij het distributiecentrum van Albert Heijn in Zaandam. De boeren, veelal uit Noord-Holland, waren vroeg in de ochtend met zo’n dertig trekkers bij de poorten gaan staan. Daarop sloot de politie de wegen in de omgeving af.
Volgens een aanwezige politieagent heeft burgemeester Jan Hamming van Zaanstad de actie verboden. Daarop hebben boeren en politie overlegd, alles in een gemoedelijke sfeer. De actievoerders besloten daarna „naar huis te gaan”, al suggereerden sommigen langs het provinciehuis in Haarlem te rijden.
Ook Schiphol werd genoemd. Een woordvoerder van de protestboeren zei ter plekke: „Ik heb gevraagd of we naar Schiphol mogen. Dat kon niet. Er gaan er duizenden naar Schiphol elke dag maar wij mogen niet.” Volgens hem „hebben we hier een vriendschappelijke actie gecreëerd, en we steunen elkaar. We gaan de oorlog winnen. We blijven gewoon vervelend doen maar wel op een nette manier”. En: „Zet de boer terug op zijn land, waar ie hoort. Je moet een boer niet het asfalt op jagen, dan wordt het een puinhoop.”
Boerin Sylvia uit Oosthuizen zegt dat de boeren net zo lang zullen doorgaan tot ze eerlijk worden behandeld. „Wij verzorgen de grond en als wij er niet zijn is er straks niets meer. Of er nou een pot met miljarden ligt of niet.” Een ander vult aan: „Het gaat niet om het geld, het gaat om ons leven, ons bedrijf en onze toekomst.”
De Koninklijke Marechaussee staat klaar om op te treden als boeren met tractoren de snelwegen rond luchthaven Schiphol gaan blokkeren. Voor het Sheraton Amsterdam Airport Hotel staan meerdere busjes van de marechaussee en zelfs ook shovels. De marechaussee is verantwoordelijk voor de beveiliging van Schiphol.
Volgens een lid van de marechaussee is het rustig en zijn er nog geen protesten van boeren in de omgeving van Schiphol. „We hebben nog niks gehoord. We hebben genoeg mensen in de omgeving. In het geval van een blokkering gaan we daartegen optreden.”
Hij zegt verder dat als boeren komen protesteren er eerst in gesprek zal worden gegaan met de actievoerders. „We zullen proberen om tot een goede oplossing te komen. We willen schade aan de luchthaven en overlast voor reizigers natuurlijk voorkomen. Maar als het nodig is treden we op.”
De gemeente Haarlemmermeer, waar Schiphol onder valt, had al gewaarschuwd dat tractoren op de snelwegen rond Schiphol niet getolereerd zullen worden. Een woordvoerder van de gemeente zei dat er in zo’n geval wordt ingegrepen met „voertuigen van de politie en de marechaussee”.
Schiphol zelf had reizigers opgeroepen maandag zo veel mogelijk met het openbaar vervoer te komen om eventuele boerenblokkades te omzeilen.
Trekkers blokkeren maandagochtend kruispunten in het Twentse Hengelo. Op meerdere video’s op sociale media is te zien dat een stoet landbouwvoertuigen door de stad trekt en dat op kruispunten een aantal trekkers stilstaat. RTV Oost spreekt van zo’n driehonderd voertuigen die naar en door de stad trekken.
Volgens de regionale omroep komt het konvooi vanuit het nabijgelegen dorp Hertme. „De stoet is lang, en bij elke kruising blijven enkele trekkers staan”, aldus RTV Oost. De actievoerders verzamelen bij afvalverwerker Twence, ten zuiden van de stad in Overijssel.
Vrachtwagens en personenauto’s van supermarktketen Vomar blokkeren tractoren van boeren die het het distributiecentrum aan de Diamantweg hebben afgesloten. Personeel van Vomar wil op die manier bereiken dat de trekkers niet meer weg kunnen gaan. Dat schrijft het Noordhollands Dagblad.
Actievoerende vissers hebben de blokkade van de haven in Lauwersoog maandagmorgen rond 10.00 uur beëindigd. Dat betekent dat de veerdienst van en naar Schiermonnikoog hervat kan worden, aldus de havendienst in Lauwersoog. De eerste veerboot vertrok om 10.30 uur vanaf het Waddeneiland.
De vissers, die zich aansloten bij de acties van boerendemonstranten, begonnen zondagavond met het afgrendelen van het visserijgedeelte van de haven. Maandagochtend blokkeerden zij de hele haven met ongeveer veertig schepen. Volgens de havendienst is de actie „keurig netjes” verlopen.
De vissers zijn boos over de bijdrage die zij moeten leveren aan de stikstofreductie in Nederland.
Bij de vliegvelden in Eindhoven en Rotterdam is nog geen protest van boeren te zien. In hun eigen communicatiekanalen hadden boeren onder meer die luchthavens genoemd als plekken om actie te voeren.
In de vertrekhal van Eindhoven Airport zijn wel lange rijen reizigers. Sommige mensen zijn voor de zekerheid eerder van huis vertrokken vanwege de mogelijkheid van acties door boeren.
De ingang van het Mediapark in Hilversum bij de Mies Bouwman-boulevard is maandagochtend geblokkeerd met boomstammen. De politie is aanwezig, maar meldt dat er verder geen oponthoud is voor het verkeer. Het Mediapark is via andere ingangen nog bereikbaar.
Een woordvoerder van de NPO zegt de actie geen gevolgen heeft voor de uitzendingen. Vorige week was ook een protestactie van boeren bij het Mediapark.
Het Prinses Margrietkanaal, de hoofdvaarweg van Lemmer naar Delfzijl, is maandagmorgen gestremd. Bij Gaarkeuken in Groningen staan tractoren op de brug. Die kan daardoor niet geopend worden om scheepvaartverkeer te laten passeren, meldt Rijkswaterstaat.
Het is niet bekend hoelang de stremming gaat duren.
Boeren hebben maandagmorgen ook kortstondig geprotesteerd bij Tata Steel in IJmuiden. Volgens een woordvoerder van het staalbedrijf parkeerden zo’n twintigtal boeren hun trekkers voor de deur, maar was er geen sprake van een blokkade.
De boeren hebben een kop koffie gedronken en zijn met de leiding van Tata Steel in gesprek gegaan. Bij de boeren leeft vooral onvrede dat Tata Steel van het kabinet wel de tijd krijgt om met hulp van innovaties de uitstoot van stikstof en andere schadelijke gassen te verminderen.
Dat de boeren die tijd niet krijgen, zorgt voor frustratie. „Er leeft een gevoel van onrechtvaardigheid”, aldus de zegsman van Tata Steel. Na iets meer dan een uur vertrokken de boeren weer.
De Rotterdamse haven heeft vooralsnog geen last van boerenprotesten tegen het stikstofbeleid van het kabinet. „Het is op dit moment rustig. Net als de afgelopen dagen monitoren we de situatie”, zegt een woordvoerder.
De visserijhaven van het Groningse Lauwersoog is wel afgesloten vanwege stakende vissers. Ze hebben de haven met hun schepen afgegrendeld, waardoor er geen schip meer in of uit kan. Actiegroep van kottervissers Eendracht Maakt Kracht (EMK) kondigt ook in andere plaatsen zoals IJmuiden en Den Helder protesten aan. Hoe die acties er precies uit gaan zien, laten de vissers nog niet los.
De veerdiensten van en naar de Waddeneilanden, behalve Ameland, kunnen maandag voorlopig geen passagiers overzetten. Vissers die zich hebben aangesloten bij de boerenprotesten hebben de havens van Lauwersoog, Harlingen en Den Helder geblokkeerd, aldus Rijkswaterstaat. De haven van Holwerd is maandagmorgen nog vrij, zodat de veerdienst naar Ameland wel vaart, aldus een medewerkster van Wagenborg Passagiersdiensten.
De veerboot vanaf Schiermonnikoog, ook van Wagenborg, is teruggevaren naar het eiland. De veerponten van rederij Doeksen naar Terschelling en Vlieland zijn gestremd omdat de boten de haven niet in en uit kunnen. Sinds zondagavond laat wordt in Harlingen actiegevoerd door vissers.
„De haven is dicht door vissersschepen, dus we kunnen niet meer bij de afmeervoorzieningen”, zegt directeur van rederij Doeksen Dirk Spoor. In Harlingen is politie aanwezig, maar hoe het verder gaat maandag weet Spoor niet. Vooralsnog wordt er niet ingegrepen. „We informeren onze passagiers dat afvaarten uitgevallen zijn en ze in ieder geval rekening moeten houden met enorme vertragingen.”
Rederij TESO waarschuwde mensen die vanuit Den Helder naar Texel willen maandagmorgen al dat het „niet verstandig is om naar de veerhaven te komen.” Zowel op Texel als in Den Helder hebben actievoerders afvaarten onmogelijk gemaakt door blokkades.
Vissers gaan maandagochtend het scheepvaartverkeer hinderen rond het sluizencomplex van IJmuiden. Met de „langzaamaan-actie”, zoals de boeren het noemen, willen de vissers aandacht vragen voor een reeks problemen waar ze mee te maken hebben, waaronder het stikstofbeleid.
De sluizen bij IJmuiden worden niet volledig geblokkeerd, maar de vissers willen de boel „een beetje traineren”, aldus woordvoerder Job Schot van actiegroep van kottervissers Eendracht Maakt Kracht (EMK). De vissers zijn van plan enkele uren bij de sluizen rond te gaan varen.
Niet alleen het stikstofbeleid zit de vissers dwars, maar ook de hoge brandstofprijzen en het verdwijnen van visgronden door de aanleg van windmolenparken en door de brexit. „Er liggen meer dan vijftig Nederlandse vissersboten aan de kade omdat ze niet meer rondkomen. Het water staat ons aan de lippen.”
Volgens Schot wordt ook bij Den Helder een langzaamaanactie gevoerd en wordt de haven van Lauwersoog helemaal geblokkeerd. „Dat geeft wel aan dat het ons hoog zit. We willen gewoon vissen en dat onze kinderen dat ook nog kunnen. De overheid moet met een toekomstvisie komen voor de visserij.”
Op luchthaven Schiphol zijn nog geen actievoerende boeren. Ook zijn er nog geen blokkades van snelwegen naar Schiphol door boeren en tractoren tegen het stikstofbeleid van het kabinet.
Boeren hadden met acties gedreigd op en rond Schiphol, maar daar is momenteel nog niks van te merken. De bussen naar Schiphol rijden af en aan, net als auto’s en taxi’s. De luchthaven heeft passagiers opgeroepen die een vlucht moeten halen zo veel mogelijk met de trein te komen. Tot overvolle treinen naar Schiphol leidt dit vooralsnog niet.
Daarnaast heeft de Koninklijke Marechaussee zwaar materieel zoals pantservoertuigen naar Schiphol gebracht om eventuele boerenacties tegen te gaan. De gemeente Haarlemmermeer zei een blokkade van de snelwegen rond de luchthaven met tractoren niet zullen tolereren.
Een beveiliger van Schiphol zei ook nog niks te merken van boerenacties. „Ik ben hier al sinds 04.15 uur en heb nog niets gezien of gehoord, ook niet van passagiers die ik heb gesproken. Gelukkig nog niet. Laten we het zo houden. We zullen het wel merken.”
Reisbranchevereniging ANVR had eerder haar zorgen uitgesproken over de gevolgen van mogelijke boerenacties op en rond Schiphol. Volgens de ANVR willen maandag zo’n 65.000 tot 70.000 reizigers vanaf Schiphol vertrekken.
Op de luchthaven is het druk maar lopen de passagiersstromen momenteel goed door, zo laat een woordvoerder van Schiphol weten. Ze zei dat het nog afwachten is rond de boerenacties. „We moeten het maar aankijken.”
Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) wil dat boeren de blokkades bij distributiecentra van supermarkten per direct opheffen. Volgens de supermarktkoepel zijn de acties voor de deur onacceptabel, zo wordt in een verklaring gemeld. Het CBL vraag politie en justitie ook om stevig in te grijpen en blokkades op te heffen. Daarnaast wordt over vervolgstappen nagedacht, onder meer vanwege de miljoenenschade die de blokkades volgens het CBL opleveren.
Het CBL benadrukt nogmaals dat supermarkten geen partij zijn in het conflict over stikstof. De koepelorganisatie riep de overheid en boeren eerder al op om in gesprek te gaan en het conflict op te lossen. Blokkades van distributiecentra duperen de burgers van Nederland, aldus de organisatie.
De acties van de boeren kunnen volgens het CBL tot lege schappen in de supermarkten leiden. Niet alleen de bevoorrading van de winkels wordt verstoord, ook leveranciers kunnen het voedsel niet aanleveren. Dat betekent mogelijk dat dagverse producten vernietigd moeten worden. „Dit levert bovendien onnodige voedselverspilling op”, aldus het CBL.
De protestacties van de boeren hebben maandag in de vroege ochtend weinig invloed op het verkeer, meldt Rijkswaterstaat even na 08.00 uur. Er staat een file op de A73 bij Haps richting Maasbracht, maar verder zijn geen grote stremmingen als gevolg van boerenacties bekend.
„Het advies blijft om voor vertrek je route te checken, zodat je goed voorbereid op weg gaat”, aldus Rijkswaterstaat.
Actievoerders hebben de veerdienst naar Texel maandagochtend stilgelegd. Zowel van Den Helder als van Texel vertrekken er geen boten meer. Het is nog onduidelijk hoelang dit duurt, aldus de Texelse veerdienst TESO. „Het is verstandig niet naar de veerhaven te komen.”
Op verschillende plekken in het landen wordt opnieuw actiegevoerd tegen de stikstofplannen van het kabinet, onder meer door distributiecentra van supermarkten te blokkeren.
De nieuwe acties van boeren tegen het stikstofbeleid van het kabinet zijn maandagochtend vroeg van start gegaan. Zo zijn op de A7 bij Drachten en de N34 bij Gieten tractoren op de weg gesignaleerd, meldt Rijkswaterstaat. Bij meerdere distributiecentra van supermarkten zijn actievoerders aangekomen, net als bij de haven in Lauwersoog. Er worden ook acties verwacht bij Schiphol en de Rotterdamse haven.
Volgens een woordvoerster van Rijkswaterstaat is er op de wegen geen sprake van blokkades en leidt de aanwezigheid van de trekkers nog niet tot files. „Dat komt omdat er op dit tijdstip nog weinig verkeer is op de weg”, aldus de voorlichtster. Op Eindhoven Airport stonden omstreeks 7.00 uur al lange rijen reizigers, ook buiten. Maar er was geen tractor te zien. Ook op Rotterdam/ The Haque Airport Airport hebben zich geen tractoren verzameld.
Volgens de NOS zijn bij het distributiecentrum van Aldi in Drachten blokkades opgeworpen. Ook het distributiecentrum van Albert Heijn in Zwolle wordt geblokkeerd, zo meldt de gemeente. Bij het verdeelcentrum van Jumbo in Raalte is eveneens een blokkade opgezet.
Volgens NH Nieuws wordt de toegangsweg bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Zaanstad ook geblokkeerd. De site meldt ook dat er acties worden verwacht bij Tata Steel, mogelijk is ook de Gaasperdammertunnel (A9) doelwit van acties.
De visserijhaven van het Groningse Lauwersoog is sinds zondagavond laat afgesloten vanwege stakende vissers, zo meldt de haven. Ze hebben de haven met hun schepen afgegrendeld. „Ze hebben de boel geblokkeerd. Het visserijgedeelte is afgesloten, daar kan inderdaad geen schip meer in of uit”, aldus de havenmeester eerder.
Boeren hadden eerder aangekondigd „heel Nederland plat te leggen” uit onvrede over de stikstofplannen van het kabinet. Ze hebben elkaar opgeroepen actie te voeren bij de luchthavens, distributiecentra en de Rotterdamse haven. Over de plannen is weinig bekend. Politie en Rijkswaterstaat hebben mensen opgeroepen goed voorbereid de weg op te gaan en de actuele situatie op de weg in de gaten te houden.
Vissers hebben zich maandag aangesloten bij de boerenprotesten tegen de stikstofplannen van de overheid. De haven van het Groningse Lauwersoog hebben ze al met hun boten geblokkeerd. Actiegroep van kottervissers Eendracht Maakt Kracht (EMK) kondigt ook in andere plaatsen zoals IJmuiden en Den Helder protesten aan.
De visserijhaven van het Groningse Lauwersoog is sinds zondagavond laat afgesloten vanwege stakende vissers, zo meldt de haven. Ze hebben de haven met hun schepen afgegrendeld. „Ze hebben de boel geblokkeerd. Het visserijgedeelte is afgesloten, daar kan inderdaad geen schip meer in of uit”, aldus de havenmeester eerder.
De boerenprotesten van maandag lijken zich in eerste instantie vooral op de supermarkten te richten. Over het hele land verspreid blokkeren protesterende boeren met hun trekkers de distributiecentra van ketens als Jumbo, Albert Heijn, Lidl en Boni.
Boeren hadden eerder aangekondigd „heel Nederland plat te leggen” uit onvrede over de stikstofplannen van het kabinet. Naast distributiecentra werden ook de Rotterdamse haven en luchthavens Schiphol en Rotterdam genoemd als locaties voor protest.
Advertentie
