Shell-bestuurder Dekker: Huizinge was gamechanger
De aardbeving in Huizinge was een „gamechanger”, een gebeurtenis die de situatie totaal veranderde, zei Shell-bestuurder Pieter Dekker. Toch stemde hij een half jaar later in met een plan om in 2013 meer gas te winnen dan in het jaar van de bewuste beving.
„Toen realiseerden we ons opeens dat de aardbevingsproblematiek veel grotere effecten had dan waar we tot die tijd van zijn uitgegaan”, blikte Dekker donderdag terug in een openbaar verhoor bij de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen. Dekker bereidde onder meer de vergaderingen voor van de president-directeur Shell Nederland over gaswinning in Groningen. Hij was van 1997 tot 2016 werkzaam bij Shell.
De signalen stapelden zich na Huizinge verder op. Een maand na de beving stelt het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) de NAM op de hoogte van zijn voorlopige bevindingen. Er zouden zich wel eens hevigere bevingen kunnen gaan voordoen dan tot dan toe door de betrokken partijen voor mogelijk werd gehouden, aldus het instituut. In januari 2013 volgde het definitieve advies van de toezichthouder: verlaag de gasproductie in Groningen zo snel mogelijk.
Behalve dit signaal ontving Dekker in november 2012 ook een e-mail van een van zijn adviseurs. Daarin werd hij ervan op de hoogte gesteld dat het mogelijk was om het jaar erop de Groningse gasproductie met 20 tot 30 procent te verminderen. Uit veiligheidsoverwegingen kan zelfstandig besloten worden de productie te verlagen, zonder op de overheid te wachten, voegde de medewerker er in zijn bericht aan toe.
Het was dus mogelijk om minder Gronings gas te winnen, de toezichthouder adviseerde de productie zo snel mogelijk te verlagen en het is wettelijk verplicht zo veilig mogelijk te produceren, somde commissielid Kwint op, en jullie doen het niet?
„Toch was dat de situatie”, antwoordde Dekker. Shell nam, net als de NAM, het standpunt in dat een besluit om minder Gronings gas te gaan produceren er niet voor zou zorgen dat de hevigheid van de aardbevingen zou afnemen. „Dat was niet zomaar een mening die nergens op gebaseerd was”, zei Dekker. „Ook experts van de KNMI en TNO hadden ernaar gekeken. De NAM stond daarin niet alleen.”
Uiteindelijk besluiten de betrokken partijen, waaronder het ministerie van Economische Zaken, in te stemmen met een plan om in 2013 niet minder dan 48,9 miljard kubieke meter gas te winnen in Groningen. Dat is veel meer dan in de jaren ervoor. Zolang de NAM niet van mening was dat het uit veiligheidsoogpunt nodig was om te stoppen, gelden er geen beperkingen, legde Dekker uit.