NAVO moet zich niet door Turkije laten chanteren
De toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO lijkt beklonken nu het Atlantische bondgenootschap de twee landen officieel heeft uitgenodigd lid te worden. Dat kon pas nadat Turkije zijn bezwaren had opgegeven. De grote vraag is welk prijskaartje aan die concessie hangt.
Toetreding van een nieuw NAVO-lid vereist instemming van alle lidstaten. Tegen de achtergrond van de Russische dreiging en de oorlog in Oekraïne, leek goedkeuring niet meer dan een formaliteit. Vooral Finland, dat een 1300 kilometer lange grens met Rusland deelt, heeft behoefte aan extra veiligheidsgaranties.
De Turken lagen echter dwars. Zelfs tot aan de NAVO-top in Madrid die donderdag eindigt. Officieel omdat Zweden en Finland nogal wat sympathisanten van de Koerdische beweging PKK herbergen. Ankara heeft nu de verzekering dat beide Scandinavische landen in elk geval strenger tegen terreurverdachten van de PKK gaan optreden.
Dat zijn overigens afspraken die niet geheel eenduidig zijn en door beide kampen nu al verschillend worden uitgelegd. De vraag is dan ook of Turkije achter de schermen niet méér heeft bedongen, in ruil voor goedkeuring van de toetreding van Zweden en Finland.
Een teken aan de wand zijn de uitlatingen van de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Hossein Amir-Abdollahian, deze week. Hij gaf aan dat Teheran geen bezwaar heeft tegen een Turkse invasie van Noord-Syrië. Ankara deed dat al eerder in 2016 en dreigde daar onlangs opnieuw mee.
Turkije probeert koste wat kost de Koerdische militaire presentie aan zijn grenzen de kop in te drukken. Allemaal ingegeven door het grote Turkse schrikbeeld: de vestiging van een eigen Koerdische staat.
„Wij begrijpen de Turkse zorgen om zijn veiligheid zeer goed”, zei Amir-Abdollahian na gesprekken met zijn Turkse ambtgenoot Mevlut Cavusoglu in Ankara. „Wij begrijpen dat er wellicht een speciale operatie nodig is.”
De regering van Joe Biden heeft Ankara eerder al laten weten dat een nieuwe inval in Syrië niet op Amerikaanse goedkeuring kan rekenen. Analisten menen dat de NAVO nu wellicht een oogje dicht zal knijpen als Turkije militaire actie in zijn buurland onderneemt.
De aanpak van de Koerden aan zijn grenzen is voor Turkije veel belangrijker dan de toezegging van Zweden en Finland om terreurverdachten aan te pakken.
Iran heeft op zijn beurt belang bij een vrije doorvoer van wapens door Syrië richting de grenzen met Israël. En Rusland dicteert –mede door zijn militaire presentie in Syrië– in belangrijke mate wat er in het Arabische land gebeurt. Turkije heeft al eerder laten zien dat zijn blik eerder op Teheran en Moskou dan op het Westen is gericht.
Het is te hopen dat de NAVO zich niet door Turkije laat chanteren om koste wat kost het Finse en Zweedse lidmaatschap erdoor te krijgen.
