Stikstofminister heeft begrip voor protesten
Minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) snapt dat boeren massaal protesteren tegen de stikstofplannen van het kabinet. Ze benadrukt opnieuw dat niet wordt getornd aan het doel –50 procent stikstofreductie in 2030–, maar dat provincies echt voor maatwerk kunnen zorgen.
De minister is niet uitgenodigd om bij het protest in Stroe (gemeente Barneveld) aanwezig te zijn. „Dat mag en dat snap ik ook.” De agrariërs willen vooral hun zorgen en de onzekerheid waarin ze verkeren uiten. „Het is alleen maar fijn dat we in een land leven waarin je mag protesteren”, zei de minister.
Ze veroordeelt de boeren niet direct die met de tractor de snelweg op zijn gegaan. „Ik vind daar even niets van.” Maar het mag niet en er is niet voor niets opgeroepen om dat niet te doen, voegt ze daaraan toe. „Ook vanwege de overlast en files voor andere weggebruikers.”
Ook D66-Kamerlid en landbouwwoordvoerder Tjeerd de Groot ging niet naar Stroe, meldde zijn partij. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid adviseerde hem niet te gaan, omdat de veiligheid van het Kamerlid niet gegarandeerd kan worden, aldus D66.
De Groot en zijn partij worden volgens de NCTV gezien als vertegenwoordigers van het stikstofbeleid, waar de boeren tegen demonstreren. De situatie bij demonstratie zou „lokaal onvoorspelbaar” zijn.
Volgens De Groot was hij toch niet welkom bij de demonstratie, terwijl hij eerder wel was uitgenodigd. Het Kamerlid schrijft op Twitter dat „iemand met een andere mening” volgens de eigenaar van het terrein waar de demonstratie plaatsvindt niet welkom is.
De Groot deed eerder aangifte nadat hij in Facebookgroepen van radicale boerenclubs werd bedreigd. Zo schreven ze onder meer over hem „dit ongedierte moet je uitroeien, en voor deze wolf in schaapskleren is geen afschotvergunning nodig, gewoon een propje lood geven”, aldus het Reformatorisch Dagblad dat inzage had in de groepen.
Het Kamerlid pleitte in 2019 namens zijn partij voor het halveren van de veestapel, zodat de stikstofdoelen gehaald konden worden. Mede door deze uitspraak kwamen grootschalige boerenprotesten op gang. Tijdens een demonstratie op het Malieveld, waar De Groot het publiek toesprak, draaiden toeschouwers hem massaal de rug toe en staken ze hun middelvinger op.
In het Gelderse Stroe waren woensdagmorgen duizenden boeren gearriveerd die protesteren tegen de stikstof- en natuurplannen van het kabinet. De organisatoren van de actiedag willen „Den Haag de rug toekeren.” Ze vinden dat boeren onevenredig hard worden geraakt en noemen de stikstofplannen „onhaalbaar, onuitvoerbaar, onnodig en ongewenst”. Vanuit het hele land gingen boeren op hun tractoren naar het dorp in de Gelderse Vallei.
Op het programma staan diverse toespraken van boeren, bestuurders van boerenorganisaties en politici als Caroline van der Plas (BBB) en Roelof Bisschop (SGP). De actiedag wordt afgesloten met plattelandsrock van de Drentse band Mooi Wark.
Aanleiding voor de demonstratie is een plan dat minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) onlangs naar de Tweede Kamer stuurde. De ammoniakuitstoot van de landbouw moet wat haar betreft gemiddeld met 40 procent omlaag, zodat de natuur niet langer wordt overbelast. In beschermde natuurgebieden zelf mag volgens de plannen vrijwel geen uitstoot meer plaatsvinden, direct daaromheen is volgens de minister een vermindering van 70 procent noodzakelijk. Alleen dan gaat het volgens haar lukken om de stikstofbelasting op de natuur genoeg te verminderen.
Provincies moeten het komende jaar plannen maken om de doelen te halen. Vooral voor veehouders die in of pal naast beschermde gebieden een bedrijf hebben, is het zeer de vraag of ze daar kunnen blijven als de eisen van de minister blijven staan.
In de wet is vastgelegd dat 74 procent van de natuur die als ‘stikstofgevoelig’ is aangemerkt in 2035 niet meer overbelast mag worden. Wetenschappers hebben zogeheten Kritische Depositiewaarde (KDW) vastgesteld. Als de hoeveelheid ammoniak en stikstofoxiden die waarden overschrijdt, bestaat het risico dat de natuur „significant wordt aangetast”. Boze boeren vinden die waarden onrealistisch en willen dat ze uit de wetgeving gaat.