Raad van State adviseert PvdA af te zien van acceptatieplicht
De Raad van State adviseert de PvdA-fractie in de Tweede Kamer af te zien van het voorstel om een acceptatieplicht in te voeren voor het bijzonder onderwijs.
Dat staat in een advies van de Raad dat donderdag openbaar is gemaakt. Het hoogste adviesorgaan plaatst daarin kritische kanttekeningen bij het initiatiefwetsvoorstel van PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop om artikel 23 van de Grondwet, waarin de vrijheid van onderwijs is verankerd, te wijzigen.
Het hoofddoel van het initiatiefwetsvoorstel is kansengelijkheid te bevorderen. Een van de middelen daarvoor is een acceptatieplicht, zo meent de PvdA. Scholen moeten dan alle kinderen van ouders toelaten die de grondslag van de school respecteren. Nu mogen scholen onderschrijving van de grondslag vragen.
Volgens de Raad van State helpt een acceptatieplicht niet om kansengelijkheid te bevorderen. En het PvdA-Kamerlid heeft dat in een toelichting op de wet ook niet duidelijk weten te maken.
Volgens de Raad blijft ook onduidelijk wat ‘respecteren’ betekent. Als voorbeelden noemt het adviesorgaan kledingvoorschriften, religieuze rituelen en godsdienstlessen. Moeten kinderen daar in de visie van de PvdA aan meedoen? Kamerlid De Hoop gaat daar volgens het adviesorgaan onvoldoende op in.
Verder stelt de Raad van State dat een acceptatieplicht een te grote inbreuk doet op de rechten en vrijheden van ouders en schoolbesturen. Ook op dit punt is het initiatiefwetsvoorstel onvoldoende onderbouwd.
De Raad van State plaatst ook kritische kanttekening op de aanvulling ‘kansengelijkheid, ontplooiing van de persoonlijkheid en basiswaarden van de democratische rechtsstaat’ in de Grondwet, zoals de PvdA voorstelt. Deze toevoeging is volgens de Raad van State te weinig onderbouwd. Het adviesorgaan ziet geen meerwaarde van deze aanvulling ten opzichte van de bepalingen die de wet nu al kent. Bovendien zou een dergelijke bepaling gebruikt kunnen worden als grondslag voor verdergaande beperkingen van de onderwijsvrijheid.
De Raad van State onderschrijft wel het voorstel om in artikel 23 op te nemen dat iedereen recht heeft op onderwijs. De Hoop spreekt over „ieder kind.” Het adviesorgaan stelt een ruimere definitie voor, namelijk dat „eenieder” recht heeft op onderwijs.
Het staat overigens vast dat het initiatiefwetsvoorstel deze kabinetsperiode niet door de Tweede Kamer aanvaard zal worden. De coalitie van VVD, D66, CDA en ChristenUnie heeft in het regeerakkoord vastgelegd dat artikel 23 van de Grondwet niet gewijzigd zal worden.
De reformatorische koepelorganisaties VGS en VBSO zien het advies van de Raad van State als „een steun in de rug.”