Staatspersbureau KCNA meldde vrijdag dat één persoon is overleden aan de gevolgen van de omikronvariant en dat bij vijf anderen met griepverschijnselen wordt vermoed dat zij Covid-19 hadden. Sinds eind april zouden bij zo’n 350.000 burgers symptomen zijn geconstateerd, van wie 187.800 zich momenteel in isolatie bevinden en waar nodig worden behandeld.

Er geldt sinds dinsdag een landelijke lockdown of, zoals Pyongyang het noemt, een „maximale epidemische preventienoodtoestand.” Het Politbureau betichtte de verantwoordelijken van „nalatigheid, laksheid, onverantwoordelijkheid en incompetentie.”

Specifieke maatregelen werden donderdag nog niet bekendgemaakt. De Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un riep op tot nog strengere grensbewaking en waarschuwde tegen paniek. „Een gevaarlijker vijand dan het virus zijn onwetenschappelijke angst, een gebrek aan vertrouwen en een zwakke wilskracht”, aldus Kim.

Hij zei dat Noord-Korea „zeker de huidige situatie te boven zal komen.” Ondanks de lockdownmaatregelen moet er volgens Kim „niets gemist worden in het geplande economische werk.” Op beelden was donderdag voor het eerst te zien dat Kim Jong-un een mondkapje droeg.

Enkele uren na het coronanieuws lanceerde Noord-Korea drie korteafstandsraketten, de zestiende raketproef van het land dit jaar. De actie komt slechts twee dagen na de beëdiging van de nieuwe Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol, die een hardere koers dan zijn voorganger richting Pyongyang voorstaat.

Analisten denken dat het coronavirus al wel eerder doordrong tot Noord-Korea, dat een 1400 kilometer lange grens met China deelt. Het land sloot de buitengrenzen in januari 2020 en liet sindsdien geen personen toe. Zelfs vrachtverkeer lag lange tijd stil en startte pas sinds enkele maanden weer mondjesmaat op. Veel goederen worden ontsmet of een tijdlang in quarantaine geplaatst.

Door deze zeer strenge isolatie is het voor buitenlandse analisten nauwelijks vast te stellen hoe ernstig en op welke manieren de pandemie Noord-Korea de afgelopen twee jaar trof. Mogelijk leidde het snelle sluiten van de grenzen er wel toe dat de eerste golf slechts beperkt woedde in het land, al valt hier niets met zekerheid over te zeggen.

De omikronvariant is zo besmettelijk dat zelfs met strikte lockdowns en massaal testen uitbraken nauwelijks te beheersen zijn, zoals nu in China te zien is. Mogelijk kiest Pyongyang er dan ook nu pas voor om toe te geven dat Covid-19 het land heeft bereikt, omdat de huidige uitbraak te ernstig is om te verbergen en ontkennen voor de buitenwereld. Andere analisten zeiden dat de aankondiging vermoedelijk nu wordt gedaan „om politieke redenen.”

Noord-Korea heeft geen capaciteit om massaal te testen, waardoor het de verspreiding van het virus niet kan monitoren. Het is een van de twee landen wereldwijd die nog niet eens begonnen zijn met vaccineren. Donaties van AstraZeneca- of Chinese Sinovac-vaccins werden eerder door het totalitaire land afgeslagen.

Het Noord-Koreaanse zorgstelsel kan een massale virusuitbraak niet aan. Het land kent in de hoofdstad enkele moderne ziekenhuizen en IC-bedden voor de elite, maar daar is alles dan ook mee gezegd. Buiten Pyongyang hebben veel ziekenhuizen en zorgklinieken dikwijls beperkt of geen medicijnen, elektriciteit en stromend water – laat staan beademingsapparatuur.

Een lange lockdown zal voor grote problemen zorgen. Burgers kunnen niet aan voedsel en drinkwater komen als ze niet naar buiten mogen, omdat het land geen bezorgsystemen kent. Als boeren niet kunnen werken op het land, komt de al nijpende voedselvoorziening verder in gevaar. Het is maar de vraag of Pyongyang bereid zal zijn internationale voedselhulp aan te nemen, gezien hun angst voor verdere besmettingen vanuit het buitenland.