Prof. Flew verandert van atheïst in deïst
NEW YORK - De 81-jarige Britse hoogleraar filosofie Antony Flew, die ruim een halve eeuw lang een vurig pleitbezorger was van het atheïsme, is van gedachten veranderd, zo meldt Liberty Forum.
Na decennialang te hebben beklemtoond dat geloven onzin is, is Flew tot de conclusie gekomen dat een vorm van intelligentie het heelal moet hebben geschapen. Een superintelligentie is de enige goede verklaring voor het ontstaan van leven en de complexiteit van de natuur, zegt de emeritus hoogleraar op een vorige week uitgekomen video.Flew zegt het beste te kunnen worden getypeerd als een deïst, zoals de Amerikaanse president Thomas Jefferson dat was. Deïsten geloven niet dat God zich actief met het leven van mensen bemoeit. „Ik denk over een god die zeer verschillend is van de God van het christendom en die ver en ver afstaat van de god van de islam”, aldus prof. Flew. In zijn ogen zijn deze „almachtige oosterse despoten, kosmische Saddam Husseins.” Zijn god „zou een persoon kunnen zijn in de zin van een wezen dat intelligentie heeft en een doel, veronderstel ik.”
Flew, zoon van een methodistische predikant, werd op 15-jarige leeftijd atheïst. In 1950 schreef hij het opzienbarende artikel ”Theologie en Falsificatie”, dat gebaseerd was op een paper voor de Socratic Club, een wekelijks godsdienstig forum in Oxford onder leiding van de christelijke denker C. S. Lewis. In de loop der jaren proclameerde de filosoof het ontbreken van bewijs voor het bestaan van God aan de universiteiten van Oxford, Aberdeen, Keele en Reading, tijdens talloze reizen naar de Verenigde Staten en Canada en in boeken, artikelen, lezingen en debatten.
De nog altijd vitale Flew gelooft niet in een leven na dit leven. Maar, zegt hij in de video, het biologisch onderzoek van DNA heeft aangetoond dat bij het ontwikkelen hiervan intelligentie een rol moet hebben gespeeld. De hoogleraar wijst in dit verband op de „bijna ongelooflijke complexiteit van factoren die nodig zijn om leven te produceren.”
De video, getiteld ”Heeft de wetenschap God ontdekt?”, toont een discussie die in mei werd georganiseerd door het Instituut voor Metawetenschappelijk Onderzoek in Garland, Texas. Deelnemers hieraan waren prof. Flew, de auteur Roy Abraham Varghese (directeur van het instituut), de Israëlische fysicus Gerald Schroeder (een orthodoxe jood) en de rooms-katholieke filosoof John Haldane van de Schotse Universiteit van St. Andrews.
De eerste blijk van Flews verandering in denkrichting was een brief in de augustus-septemberuitgave van het Britse magazine Philosophy Now. „Het is buitengewoon moeilijk geworden om zelfs maar een begin te maken met denken over het construeren van een naturalistische theorie over de evolutie van dat eerste reproducerende organisme”, schreef hij. De brief steunt argumenten uit Schroeders boek ”The Hidden Face of God” (Het verborgen gezicht van God) en ”The Wonder of the World” (Het wonder van de wereld) van Varghese.
Vorige week voltooide Flew een nieuwe introductie, gebaseerd op zijn veranderde inzichten, ten behoeve van een nieuwe uitgave van zijn boek ”God and Philosophy” (God en filosofie). Dit komt waarschijnlijk volgend jaar uit bij Prometheus Press, een uitgever die is gespecialiseerd in „sceptisch denken.” Flew: „Mijn hele leven is geleid door het principe van Plato’s Socrates: Volg het bewijs, waarheen het ook leidt.”
Twee weken geleden plaatste Richard Carrier, auteur en student aan de universiteit van Colombia, nieuw materiaal van en over Flew op de atheïstische website www.infidels.org. Carrier verzekert atheïsten dat Flew slechts een „minimale God” aanvaardt en niet gelooft in een leven na dit leven.
Tegenover persbureau Associated Press merkte Flew op dat zijn huidige ideeën enige overeenkomst hebben met de Amerikaanse ”Intelligent Ontwerp”-theorie, die bewijs ziet voor een leidende kracht in de constructie van het heelal. Hij accepteert de darwiniaanse evolutieleer, maar betwijfelt of deze het uiteindelijke ontstaan van het leven kan verklaren.
In het onlangs verschenen boek ”Dawkins’ God. Genes, Memes, and the Meaning of Life” (uitg. Blackwell Publishing) beschrijft de bekende Britse Oxford-theoloog Alister McGrath onder meer zijn eigen verandering van overtuigd atheïst tot verdediger van het christelijk geloof. Vervolgens plaatst hij fundamentele kanttekeningen bij het (atheïstische) gedachtegoed van de wetenschapper Richard Dawkins, auteur van populair-wetenschappelijke bestsellers.