De Antoniuskerk in Kantens op het Groninger Hogeland is middeleeuws. Het oudste gedeelte van het gebouw dateert uit de dertiende eeuw. Ook in de kerk zijn veel historische elementen, zoals de originele middeleeuwse doopvont –die lange tijd ergens in een tuin stond en daarna in een museum– die de kerkelijke gemeente sinds 2006 weer in gebruik heeft. Een andere bijzonderheid is het Huysorgel dat uit 1663 dateert en nog regelmatig bespeeld wordt. Op het orgelfront staan de wapens van de adellijke familie Lewe van de Klinkenborg, die hier in deze omgeving, en ook in de kerk, vroeger veel te vertellen had.

Martin Sprenger, voorzitter van de kerkenraad, loopt naar de mooie roodgeverfde deur in het koor aan de andere kant van de kerk. „Die is speciaal gemaakt voor die familie. Ze kwamen ’s zondags met de koets naar de kerk, liepen over een pad naar deze deur en vandaar naar hun zitplaats vlakbij het koor. Zodoende hoefden ze niet tussen het gewone kerkvolk te lopen.”

Sprenger merkt op dat de gemeente veel aan de familie Lewe te danken gehad heeft. „Ze steunde de kerk financieel en materieel”, zegt hij, terwijl hij wijst naar een exclusieve avondmaalstafel in het koor die de adellijke familie geschonken heeft.

„De bediening van het heilig avondmaal vindt hier al sinds mensenheugenis plaats. Vroeger stonden de gemeenteleden die eraan meededen in een grote kring om de tafel heen en kwamen ze een voor een naar de tafel toe om het brood en de wijn in ontvangst te nemen”, zegt Sprenger. Ds. R. P. Oosterdijk: „Tegenwoordig zitten ze tijdens de avondmaalsbediening op deze banken in het koor.”

Rouwborden

Aan de wit gestuukte muur hangen twee tekstborden. „Vroeger hingen daar rouwborden van de familie Lewe”, zegt Sprenger. „In de Franse tijd zijn ze verwoest, onder de leus: Vrijheid, gelijkheid en broederschap. Ook twee ramen in die zijwand zijn verdwenen. We vonden het niet prettig om tijdens de diensten tegen die witte muur aan te kijken. Zo ontstond het idee van de tekstborden.”

De borden hebben enigszins de vorm van de vroegere ramen. Ze zijn gemaakt van eikenhout en voorzien van een zwarte eikenhouten lijst. De letters van goud zijn geschilderd op een groene ondergrond, dezelfde kleur als onderdelen van het wapen van de familie Lewe van de Klinkenborg.

Het rechtse bord heeft de instellingswoorden van het heilig avondmaal uit 1 Korinthe 11. Ds. Oosterdijk: „Het koor is de ruimte waar het avondmaal wordt gehouden. Wat is er dan meer voor de hand liggend dan deze tekst erop te vermelden? De gemeente heeft gekozen voor de Bijbelvertaling van 1951, omdat men daaraan gehecht is.”

Nieuws in beeld

beeld Sjaak Verboom

beeld Sjaak Verboom

beeld Sjaak Verboom

beeld Sjaak Verboom

beeld Sjaak Verboom

beeld Sjaak Verboom

beeld Sjaak Verboom

Er staat: „De Here Jezus nam in de nacht, waarin Hij werd overgeleverd, een brood, sprak de dankzegging uit, brak het en zeide: Dit is mijn lichaam voor u, doet dit tot mijn gedachtenis. Evenzo ook den beker, nadat de maaltijd afgelopen was, en Hij zeide: Deze beker is het nieuwe verbond in mijn bloed, doet dit, zo dikwijls gij dien drinkt, tot mijn gedachtenis.”

Onderaan het bord is een detail dat je gemakkelijk over het hoofd kunt zien. Daarop staat het wapen van de familie die het bord geschonken heeft. „Dat is geschilderd door de kunstenaar Henk Helmantel, die hier in de omgeving woont en met wie we goede contacten hebben”, zegt ds. Oosterdijk. „De teksten zijn vervaardigd door de plaatselijke schilder. Het is echt ambachtelijk werk.”

Goede Herder

Op het linkse bord staat een tekst uit Psalm 23, over de goede Herder. „Zo horen de borden bij elkaar”, zegt ds. Oosterdijk. „Het rechtse bord gaat over het avondmaal, het linkse over de Heere Jezus, om Wie het gaat in het avondmaal.”

De presentatie van de borden vindt plaats op zaterdag 18 juni tijdens een gemeenteavond. Dan zullen ook vertegenwoordigers van de christelijke gereformeerde kerk en de gereformeerde kerk vrijgemaakt in Kantens aanwezig zijn.