Column ds. J. Belder: Kurken
De boeken van de Amerikaanse politicoloog en futuroloog –zeg: ”toekomstvoorspeller”– George Friedman zijn geen aanrader voor het slapengaan. In ”Brandhaarden” (2015) voorzag hij al dat het smeulende conflict ”Rusland–Oekraïne” kon exploderen in een gewelddadig treffen. Friedman zoomt in op Europa met zijn groeiende kritiek op de gevestigde politiek, de toenemende afkeer van de EU en veldwinnend populisme.
Ook de Heidelberg Conflict Barometer maakt niet vrolijk. Pas sinds een week weet ik van het bestaan van dit Duitse Instituut dat gegevens bijhoudt van gewelddadige en dreigende conflicten. Dat de EU een vreedzame Europese binnenregio is, zal niemand ontkennen na jaren van afwezigheid van oorlog. Maar ook de Heidelbergers waarschuwen voor de gevolgen van aanzwellende gevaarlijke retoriek afkomstig van politici, media en opinieleiders. Er zijn meer pyromanen dan conflictbeheersers.
We leven sinds Genesis 3 in een gebroken werkelijkheid waarin haat en nijd, egoïsme en liefdeloosheid welig tieren. Het is op veel plaatsen in deze wereld niet veilig en fijn om te wonen. Het smeult en brandt er. Syrië, Afghanistan, Sahellanden (Mali, Niger, Nigeria), Myanmar, Jemen, en daarmee is de lijst nog lang niet af. Volken gaan elkaar te lijf, er woeden burgeroorlogen, er wordt etnisch gezuiverd. Er is terreur. Geloofsvervolging. De kloof tussen bezittenden en niets-bezittenden wordt groter. In Nigeria werden dit jaar al 60.000 mensen dakloos doordat de autoriteiten hun illegale bouwsels sloopten. Wereldwijd wonen zo’n 828 miljoen paupers in circa 200.000 sloppenwijken.
En dan is er nog het hoofdpijndossier ”klimaat”. Ook goed voor conflicten. Futurologen zien de temperatuur op aarde verder stijgen, evenals de zeespiegel. Het weer wordt grilliger. Ecosystemen storten in, met alle gevolgen van dien. Planten- en diersoorten sterven uit. Voedseltekorten dreigen. Aan doemscenario’s en horrorverhalen geen tekort. Evenmin aan verhitte hoofden. Ook het klimaat verdeelt ons in links en rechts van het politieke spectrum. Je bent klimaatalarmist, -scepticus of -ontkenner. Niettemin is in deze week van biddag bezinning op de zuchtende schepping, onze beheerstaak en ecologische voetafdruk zeer wenselijk.
De internationale gemeenschap besloot kampend Rusland te treffen in haar economie. Het land drijft naar zeggen op gas- en olie-exporten.
Vroeger werd wel beweerd dat de gebeden van Gods kinderen de kurken zijn waarop de wereld drijft. Hopelijk hebben we bij alle dreigende tekorten geen kurkenschaarste.
