In landen als Turkije en Israël voeren politieke overwegingen de boventoon. De Verenigde Staten waren altijd de belangrijkste bondgenoot van Israël, terwijl Turkije als NAVO-lidstaat tot de westerse invloedssfeer werd gerekend. Door de alsmaar voortdenderende oorlog in Syrië zagen deze beide landen zich echter gedwongen om zaken te doen met Moskou, dat flink investeerde in Syrië. En daar nu dividend over ontvangt.

Turkije ging in eerste instantie met Rusland onderhandelen om voor zichzelf een leidende rol af te dwingen in Syrië. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan hoopte daarnaast dat hij met deze nieuwe Turkse openheid richting Moskou concessies kon afdwingen in het Westen. Bovendien irriteerde hem de Amerikaanse samenwerking met de Syrische Koerden mateloos.

Voor Turkije staat er nog veel meer op het spel omdat de vaak weinig diplomatieke Erdogan de Russische beer reeds ziedend had gemaakt. Turkije weigerde in 2014 de Russische annexatie van de Krim te erkennen. Ook sloot Ankara de afgelopen jaren een aantal economische en militaire akkoorden met Kiev. Op 3 februari vloog Erdogan wederom naar Kiev om nogmaals zijn steun uit te drukken voor Oekraïne. Maar ook voor Turkije geldt dat de Turkse zwakke plek in Syrië zit.

De Russische staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, Michail Bogdanov, werd onlangs geïnterviewd op de Russische staatstelevisie over de naoorlogse situatie in Syrië. Bogdanov stelde toen nadrukkelijk dat de deelname van de Syrische Koerden aan deze besprekingen noodzakelijk en vanzelfsprekend was. Die bestuurden immers de facto al grote regio’s van Syrië ten oosten van de rivier de Eufraat. Dit leek een waarschuwingsschot richting Erdogan.

Het conflict in Syrië maakt dat ook Israël er baat bij heeft Rusland niet tegen de haren in te strijken. Door die oorlog verschenen opeens Iraanse milities in de Israëlische achtertuin, de Golan. Deze milities in Syrië worden regelmatig door Israël gebombardeerd. Dat was mogelijk omdat Rusland stilzwijgend de andere kant op keek.

Deze Russische houding veranderde de afgelopen weken plotseling toen de crisis rond de Oekraïne vorm kreeg. De Israëlische bombardementen in Syrië werden opeens door Moskou scherp veroordeeld als een „zware schending van de soevereiniteit van Syrië.” Rusland waarschuwde dat dit tot een gevaarlijke escalatie zou kunnen leiden. Vooral nu Syrië en Rusland gezamenlijk het luchtruim boven de Golan controleren. Israël heeft er dus alle baat bij om de Russische beer niet boos te maken. Het is veelzeggend dat Israël de Baltische staten liet weten dat ze geen wapens met Israëlische onderdelen mochten leveren aan de Oekraïne.