Oecumene heeft Griekse wortels. Het Nederlands kent meer van zulke woorden, en over de uitspraak daarvan valt te twisten.

Ooit sprak ik een wat oudere, geleerde man die Europa uitsprak als Uiroopaa. Het kwam aanvankelijk wat laatdunkend op me over – zo van: ik sta boven de uitspraakregels. Later kwam er meer begrip. Want, als je eufemisme als uifuhmismuh uitspreekt, waarom dan ook niet Uiroopaa? Maar waarom spreken veel mensen euforisch dan wel uit als eufories? Dat woord heeft net zo goed een Grieks verleden.

Euthanasie spreekt het merendeel van Nederland volgens mij uit als uithaanaazie, maar eucalyptus klinkt meestal als eukaalipthus.

Het woordenboek kiest bij zulke woorden overigens meestal voor de ui-klank. Eucharistie, eugenetica, eunuch.

Nog verwarrender: er zijn dus ook nog Griekse woorden met een oe. Zelf heb ik tot ver in mijn tienerjaren foetus uitgesproken als foetus. Tot 
iemand me vertelde dat het feutus is. En nu vraag ik me af: waarom niet fuitus? Dat zou in lijn zijn met de uitspraak van oecumene. En van oestrogeen – naar mijn inschatting door de meesten als uistroogeen uitgesproken.

Maar waarom wordt oedeem –een zwelling veroorzaakt door lichaamsvocht– in mijn familie dan meestal als oedeem uitgesproken? Dat zou uideem moeten zijn. (En dat is het ook, maar ik ben die uitspraak in het wild nog nooit tegengekomen – misschien wel omdat er in het wild sowieso niet veel over oedemen wordt gesproken.)

Het woordenboek noemt ook nog het voor mij onbekende woord oenologie. Dat is de „leer van de wijn en wijnbouw.” En dat hoor je dan weer uit te spreken als eunooloogie. Waarom?

Veel vragen, weinig antwoorden, geen logica. Er lijkt moeilijk een touw vast te knopen aan de uitspraak van woorden die afstammen van het Grieks. Maar ik vind het een bevrijdende wetenschap dat het geen klap uitmaakt hoe je woorden uitspreekt, zolang de ander maar begrijpt wat je bedoelt. Eureka!