Binnenland

Astronomen Leiden ontdekken grootste radiosterrenstelsel ooit

Bij toeval heeft een team van astronomen het grootste radiosterrenstelsel ooit ontdekt. Het stelsel is minstens 16 miljoen lichtjaar lang, vergelijkbaar met honderd Melkwegen op een rij, meldt de Universiteit Leiden. De structuur voldoet niet aan eerdere ideeën over de vorming van een radiostelsel, vertelt promovendus Martijn Oei, die de leiding had over het onderzoek.

ANP
16 February 2022 17:30

Voor een ander onderzoek moesten bestaande astronomische foto’s opnieuw gemaakt worden, maar dan op lage resolutie. Daarop zag Oei twee grote pluimen, het tot dan toe nog onontdekte radiosterrenstelsel. „Ik wist toen nog nauwelijks wat radiosterrenstelsels waren. Met een onlinecalculator probeerde ik even uit te rekenen hoe groot dat stelsel dan moest zijn, en dat was groter dan waar ik ooit van had gehoord.” Radiostelsels zijn uitvloeisels van sterrenstelsels, legt Oei uit. In een sterrenstelsel vindt een soort eruptie plaats die materiaal van het sterrenstelsel naar buiten schiet.

Samen met het team probeerde hij te achterhalen hoe het mogelijk was dat dit radiostelsel zo ver reikt. De bestaande oorzaken moesten de onderzoekers echter één voor één overboord gooien. „Misschien was er een groot zwart gat, bevatte het stelsel heel veel sterren of waren de straalstromen heel krachtig”, zegt Oei. „Maar dat was allemaal niet het geval, het stelsel is in die opzichten heel gemiddeld.” In de studie noemen de onderzoekers het stelsel ook wel „verdacht gewoon”.

De komende tijd gaan de wetenschappers daarom meer onderzoek doen naar de oorzaak voor de grootte van het radiosterrenstelsel, dat ze Alcyoneus hebben genoemd, naar de machtigste van de Giganten, een soort reuzen in de Griekse mythologie. „Er is nog één theorie die we moeten testen”, vertelt Oei. „Het zou kunnen dat het stelsel zich in een ijle omgeving bevindt, waardoor het radiostelsel verder reikt.”

Door het onderzoek is in elk geval duidelijk dat sommige sterrenstelsels tot ver buiten hun directe omgeving nog invloed hebben met hun radiostelsel. Het is ook mogelijk dat Alcyoneus nog groter is dan 16 miljoen lichtjaar. De aarde ligt op zo’n 3 miljard lichtjaar bij het radiosterrenstelsel vandaan. Vanuit de aarde gezien, zou het stelsel ongeveer even groot aan de hemel moeten zijn als de maan.

De wetenschappers, betrokken bij de universiteiten in Leiden, Hertfordshire, Oxford en Parijs, publiceren het onderzoek binnenkort in het vakblad Astronomy & Astrophysics.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer