Noord-Ierse minister beveelt stopzetting goederencontroles
De Noord-Ierse minister van Landbouw wil dat alle controles van goederen die uit de rest van het Verenigd Koninkrijk naar Noord-Ierland worden verscheept per middernacht worden stopgezet. Edwin Poots, lid van de Democratic Unionist Party (DUP), beriep zich daarbij op ingewonnen juridisch advies. Daaruit zou naar voren zijn gekomen dat brexitmaatregelen niet ingevoerd hadden mogen worden zonder de goedkeuring van de regionale regering.
Na het vertrek van de Britten uit het landenblok werd afgesproken dat Noord-Ierland en Ierland zonder strenge controle goederen mogen vervoeren naar elkaars land. Anders zouden er opnieuw douanecontroles aan de grens met Ierland komen, en dat gaat tegen het vredesakkoord in dat pro-Britse protestanten en pro-Ierse katholieken in de jaren negentig sloten. Maar de Britse regering beklaagt zich erover dat de afspraken onwerkbaar zijn, omdat er nu douanecontroles zijn op goederen die van Groot-Brittannië naar Noord-Ierland gaan. Die zijn er om onder andere te voorkomen dat Britse producten via Noord-Ierland zonder controle in de Europese Unie terechtkomen.
De DUP is fervent tegenstander van het Noord-Ierse protocol. In het advies nu werd geconcludeerd dat de minister de controles kan stopzetten als de uitvoerende macht er niet mee instemt. „Ik heb nu een formele instructie gegeven om alle controles die op 31 december 2020 nog niet waren ingesteld, vanaf middernacht stop te zetten”, zei Poots tijdens een persconferentie.
Volgens Poots moet „in de nabije toekomst” een uitweg worden gezocht voor de kwestie binnen de gedecentraliseerde regering. Probleem is dat de DUP te dealen heeft met partijen die voorstander zijn van het protocol dat met de EU is overeengekomen voordat Groot-Brittannië het blok verliet. Brussel gaf eerder te kennen graag voor eind februari overeenstemming te willen hebben met het Verenigd Koninkrijk over de moeizame situatie die in Noord-Ierland is ontstaan na de brexit.
Volgens de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney komt het dreigement van Poots neer op een schending van het internationale recht. Hij noemde het politiek bedrijven met wettelijke verplichtingen. Londen en Brussel kwamen niet onmiddellijk een reactie. De Britse premier Boris Johnson noemde het protocol eerder „krankzinnig en pietluttig”.
De Noord-Ierse Alliance Party beschuldigde Poots van „grootspraak”. Volgens leider Naomi Long is het departement van Poots wettelijk verplicht de controles uit te voeren. De DUP staat in de opiniepeilingen achter op Sinn Fein nu Noord-Ierland zich opmaakt voor de verkiezingen in mei. Andere partijen beschuldigen de DUP ervan steeds wanhopiger te worden over de kwestie van het protocol.
