Voor veel Duitsers is ”gender” onbegrijpelijk woord
Het debat over genderneutrale taal en de wereldbeschouwing erachter speelt een steeds grotere rol in Duitsland. Om de oorsprong ervan te begrijpen, moet men de eigenaardigheden van de Duitse taal kennen.
Het is niet zonder reden dat Duits een moeilijk te leren taal is voor mensen wier moedertaal slechts één geslachtsvorm kent, bijvoorbeeld het Engels. Het Duits kent daarentegen drie geslachten: mannelijk, vrouwelijk en onzijdig. Elk zelfstandig naamwoord heeft dus een van deze drie lidwoorden: ”der”, ”die” of ”das” (der Mann, die Frau, das Kind). Dit is een van de redenen waarom het leren van de Duitse woordenschat zo moeilijk is, zeker ook omdat de toewijzing van het lidwoord niet altijd logisch is.
Van oudsher stonden de meeste zelfstandige naamwoorden in het Duits in het zogenaamde ”generisch masculinum”. Bijvoorbeeld ”viele Piloten” (veel piloten) omvatte immers ook vrouwelijke piloten. Want een dame die piloot is, wordt ”Pilotin” genoemd. In toespraken werden beide geslachten genoemd: ”Geachte dames en heren”, en in de kerk: ”Beste broeders en zusters”. Wie beleefd of correct wilde zijn, sprak ook al jaren van ”Lehrerinnen und Lehrer”, waarmee je beide geslachten onder de leerkrachten aanspreekt.
Dit gaat echter niet ver genoeg voor degenen die ”gendercorrect taalgebruik” wensen. Zij eisen een asterisk (sterretje) of een spatie (aangeduid door het Engelse ”gender gap”, met een Duits anglicisme) in elk zelfstandig naamwoord: ”Pilot*innen” of ”Pilot_innen”.
Deze kunstmatige insluitsels in de zogenaamde ”Gendersprache” zijn bedoeld om aan te tonen dat er veel meer mogelijkheden zijn dan mannelijk en vrouwelijk. Facebook, bijvoorbeeld, biedt 58 geslachten. Veel sprekers in de publieke media doen dit sinds vorig jaar, hoewel een (kleine) meerderheid van de bevolking dit afwijst.
Bijbelvertalingen
Voor mij tonen de asterisk en de genderspatie aan dat het deze activisten niet gaat om de gelijkheid van vrouwen in taal. Die gelijkheid is in mijn generatie eigenlijk allang vanzelfsprekend, behalve dan in de Bijbel. De zogeheten sekseneutrale Bijbelvertalingen spelen in Duitsland vrijwel geen rol, ook al hebben ze de krantenkoppen gehaald.
Nee, het gaat in deze nieuwe taal om het afschaffen van het dualisme van man en vrouw, zoals beschreven in het Bijbelboek Genesis. Want als een mens niet mannelijk of vrouwelijk geschapen is, maar er vele vormen van sekse of gender gekozen kunnen worden, is God feitelijk overwonnen en afgeschaft. En evenzo wordt de door Hem gegeven gezinsstructuur van man, vrouw en kinderen die uit hen geboren worden, opgeheven.
Onderdeel van deze strategie van het terzijde schuiven van traditionele gezinswaarden is dat de nieuwe coalitie in het Duitse parlement het voor jongeren boven de 14 jaar gemakkelijk wil maken om officieel van geslacht te veranderen (”trans”). Ook wil ze legaliseren dat mensen in diverse soorten relaties kinderen kunnen adopteren. Dit zijn ideeën en strategieën van ”het overwinnen van de burgerlijke maatschappij”, in Duitsland bekend onder de term ”Frankfurter Schule”.
Onbekend
Overigens kende het Duits, in tegenstelling tot het Engels, niet de term ”gender” voor het onderscheid tussen mannelijk en vrouwelijk. In het Duits worden ”geslacht” en ”gender” beide aangeduid als ”Geschlecht”. Daarom is, voor zover ik kan zien, ”gender” voor veel Duitsers misschien nog steeds een onbegrijpelijk woord.
De auteur is betrokken bij het orthodox-protestants onderwijs in Duitsland. Een iets langere Engelse versie van dit artikel verscheen eerder op CNE.news.