In de herfst plaatsten protestantse vrienden van mij schokkende opmerkingen op Facebook. „Wij zijn het niet eens met de inbezitneming van ons lichaam.” „Dit is pure barbarij.” „Dit is de hel.” „Ik zou nog liever mijn regering aborteren.” Niet zozeer de slogans brachten me van mijn stuk maar veeleer door wie ze werden geplaatst.

Ze toonden hun solidariteit met proabortusdemonstranten, nadat het Poolse hooggerechtshof had geoordeeld dat de wetgeving inzake abortus in geval van een ernstige handicap bij een foetus ongrondwettelijk was. Het oordeel ondergroef het bestaande compromis rond abortus dat in de jaren 90 in Polen tot stand was gekomen. Na de uitspraak stormden in veel Poolse steden demonstranten de straten op om te laten zien dat zij het niet eens waren met de aanscherping van de abortuswet. En dat in een tijd van een ernstige pandemie. Een rode bliksemschicht werd het symbool van het protest dat de woede van vrouwen tegen de nieuwe wetgeving moest uitbeelden. Nog steeds zie je het symbool op winkels, ramen van huizen, autostickers en mondkapjes.

Drie uitzonderingen

Tot aan de uitspraak van het hof kende Polen drie uitzonderingen op het abortusverbod. Vrouwen mochten hun baby laten aborteren als de zwangerschap het gevolg was van verkrachting, als het leven van de moeder in gevaar was en als de artsen wisten dat de baby een handicap zou hebben.

Artikel 30 van de Poolse grondwet stelt: „De onvervreemdbare waardigheid van de persoon is een bron van vrijheden en rechten van personen en burgers. Zij is onschendbaar.” Ter verdediging van deze stellingname nam het hooggerechtshof zijn besluit. De redenering van de regering komt hierop neer: Als wij de waarde van het menselijke leven zijn gaan inzien, als wij hebben geleerd gehandicapten te respecteren en te helpen en als de mensheid voortdurend allerlei vormen van discriminatie bestrijdt, waarom zouden wij als samenleving dan in vredesnaam de ongeboren persoon discrimineren, alleen maar omdat wij erachter kwamen dat deze gehandicapt is?

Het hof oordeelde dat het in de baarmoeder beëindigen van het leven van een menselijk wezen, enkel op basis van dit feit, in strijd is met de menselijke waardigheid en een uiting is van discriminatie van gehandicapten. Daarom is ”eugenetische abortus” (als de foetus gehandicapt is) in Polen illegaal geworden. Wij zijn misschien het enige land in Europa waar dit het geval is en waar de abortuswetten strenger worden in plaats van liberaler, zoals elders in de wereld.

Wat mij te midden van alle commotie en protesten persoonlijk het meest verbaasde, was dat veel Bijbelgetrouwe Poolse protestanten het proabortusstandpunt steunden. Ik probeer nog steeds erachter te komen wat daarvan de reden is. Tot nu toe komt mij echter niets anders voor de geest dan gebrekkig of helemaal geen onderwijs over dit onderwerp vanuit de kerken.

Daar komt nog bij dat het Poolse protestantisme buitengewoon anti-rooms-katholiek is. Veel bekeerlingen in Poolse protestantse kerken zijn hiervan geen lid geworden uit overtuiging of op grond van theologische beginselen, maar uit weerzin tegen de Rooms-Katholieke Kerk. En omdat de nieuwe antiabortuswet nadrukkelijk wordt verbonden met de rechtse en roomsgezinde regering, gooien deze protestanten het kind met het badwater weg, door zich aan te sluiten bij de liberale, antiroomse protesten, al druisen die tegen de Bijbel in.

Dit is een fascinerend proces, omdat gewoonlijk het standpunt over abortus en de waardigheid van het leven juist datgene is wat rooms-katholieken en protestanten verenigt. Tenminste, zo is het in de geschiedenis altijd geweest. Totdat het tijdperk aanbrak waarin het protestantisme in sociale kwesties liberale standpunten innam.

Getuige

In tijden als de onze moeten we goed opletten op welke bliksem we vertrouwen. Zacharia 9:14 herinnert ons eraan Wie de uiteindelijke Auteur van pijlen en bliksemstralen is, en dat we ons veel meer van Gods woede bewust moeten zijn dan van de menselijke woede die tot uitdrukking komt in een rode bliksemschicht op een bumpersticker of raamposter. „En de Heere zal over henlieden verschijnen, en Zijn pijlen zullen uitvaren als een bliksem; en de Heere Heere zal met de bazuin blazen, en Hij zal voorttreden met stormen uit het zuiden.”

Los daarvan gaat het er in dit debat niet om dat we wel of niet geloven in onze regering. Laten we niet vervallen in groepsdenken. We zijn niet geroepen om een bepaalde positie in te nemen, maar om getuige te zijn van de God Die leven geeft en Die de mens vormt in de baarmoeder.

De auteur is predikant in opleiding bij de Christus-de-Verlosserkerk in het Poolse Krakow. Hij studeert aan het Evangelisch Gereformeerd Seminarie van Oekraïne (ERSU) in Kiev. Een uitgebreidere Engelse versie van dit artikel verscheen eerder op CNE.news.