Binnenland

Wojnowo, het dorp van Bernhards jeugd

Het Poolse dorpje Wojnowo zou voor Nederlanders een onbeduidende plek zijn gebleven, ware het niet dat prins Bernhard er zijn jeugd grotendeels heeft doorgebracht. Wojnowo, zoals het toenmalige landgoed Reckenwalde tegenwoordig heet, is een trekpleister voor Nederlandse en Poolse toeristen.

ANP
2 December 2004 18:17Gewijzigd op 14 November 2020 01:57

Wojnowo ligt in het westen van Polen, op ongeveer honderd kilometer van de grens met Duitsland. Reckenwalde, het landgoed van de Lippe–Biesterfelds, lag in het toenmalige oosten van Duitsland. Na de Tweede Wereldoorlog moesten de Duitsers dit gedeelte opgeven aan Polen en kreeg Reckenwalde de naam Wojnowo.

Bij de afslag naar het dorp wordt duidelijk dat er sprake is van een Oranje–connectie. De weg erheen is vernoemd naar koningin Juliana. De straat kreeg die naam toen Bernhard en Juliana in 1935 een bezoek brachten aan Reckenwalde. In allerijl werd het landgoed opgeknapt en kregen zandwegen een betonnen wegdek.

Reckenwalde werd in het begin van de vorige eeuw gebouwd. De in het Duitse Jena geboren Bernhard heeft op het landgoed vrijwel zijn hele jeugd doorgebracht.

Kende Reckenwalde onder Duits gezag nog enige welvaart, tegenwoordig is Wojnowo straatarm. In de regio is nauwelijks enige economische activiteit en dat is te merken. Veel wegen zijn onverhard, de huizen zijn vervallen en de inwoners sprokkelen hun kostje bij elkaar met de inkomsten van hun moestuintjes.

Inwoners die Bernhard in zijn jeugd hebben meegemaakt zijn er nauwelijks meer te vinden, maar verhalen over de prins zijn er nog volop. „Bernhard had toen hij al in Nederland woonde een chauffeur uit Wojnowo in dienst. Telkens als die man terugging naar Wojnowo, bracht hij voor het hele dorp Hollandse bloemen mee", aldus Alexandra Paliszewska. Alexandra is een kleindochter van de Poolse graaf Mielzynski, de peetvader van Bernhard.

Het statige woonhuis van Bernhards familie biedt vandaag de dag onderdak aan een sanatorium voor kinderen met aandoeningen aan de luchtwegen. Veel van de medewerkers kennen de verhalen over Bernhard. Sommigen werken er al zo lang dat ze nog zijn bezoek in 1973 aan het dorp hebben meegemaakt.

„Het Nederlandse Koninklijk Huis zond jaarlijks geld naar het sanatorium", weet meester Petriuk van de school die verbonden is aan het sanatorium. „Maar het geld werd niet altijd vanuit Warschau doorgestuurd."

Toen Bernhard in 1973 tijdens een bezoek aan Polen onverwacht naar Wojnowo wilde, waren de communistische machthebbers onaangenaam verrast. „Dankzij zijn onverzettelijkheid is het toch doorgegaan. Tijdens dat bezoek kwam hij wandelend het dorp binnen, ver voor de volgwagens. De bewaking was bang dat ze hem uit het oog zou verliezen, en dat het hoge bezoek uit Nederland wat zou overkomen. Maar voor de prins was dit de manier om jeugdherinneringen op te halen", aldus hoofdzuster Wozinska.

Buiten het terrein van het sanatorium weten maar weinig inwoners van Wojnowo meer van ’hun Prins’ en met het overlijden van Bernhard wordt dat alleen maar minder. De kans is groot dat Wojnowo binnen enkele jaren een dorp wordt net als zoveel dorpen in het sinds 1 mei tot de Europese Unie toegetreden Polen.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer